Page 6 - Editie 1/2020

Welk weer zal het zijn?

Uitvaren zonder het weerbericht na te kijken is geen goed idee. Jammer genoeg is het weer-
bericht niet altijd even betrouwbaar, daarom lich-ten we in dit artikel de basisbegrippen van
weervorming uit zodat u tijdig de juiste beslissing kunt nemen.

Hoe ontstaat wind? De nadering van de cycloon wordt aangegeven
Voordat we het over de wind hebben, moeten door het verschijnen aan de horizon van fili-
we het concept van luchtmassa leren kennen. forme cirruswolken die in parallelle strepen be-
Luchtmassa is een groot volume lucht (vaak wegen. Na verloop van tijd halen steeds meer
enkele kilometers dik) met ongeveer dezelfde dichte en lage wolken de lucht in.
temperatuur en vochtigheid. Horizontaal ver-
spreidt zo’n luchtmassa zich over enkele dui- Op de meteokaart worden de zones met de-
zenden kilometers. zelfde luchtdruk afgebeeld door isobaren. De
Volgens de wetten van de fysica zijn de ve- lijnen worden meestal op een afstand van 5
randeringen in druk en temperatuur in gassen hectopascal (hPa) luchtdrukverschil van elkaar
nauw met elkaar verbonden. In gebieden waar weergegeven. Differentiële druk is het enige dat
de lucht warmer is, is de druk lager, en vice ver- luchtversnelling geeft. Hoe sneller de druk van
sa. Luchtmassa's bewegen zich altijd van geb- plaats tot plaats verandert, hoe hoger de winds-
ieden met hogere druk naar gebieden met lage- nelheid. Hoe dichter de lijnen op de meteokaart
re druk. Deze beweging van lucht ten opzichte bij elkaar liggen, hoe sterker de wind is.
van het aardoppervlak noemen we wind.

Windsnelheid meten

Instrumenten voor het meten van wind worden
geïnstalleerd op een hoogte van 10-12 meter
boven het aardoppervlak. Windsnelheid wordt
soms geschat in punten op de schaal van Beau-
fort: 0 punten komen overeen met kalmte en 12
punten met een orkaan.

Cyclonen en anticyclonen
De luchtdruk verandert continu. Luchtstromen
ontstaan en worden vernietigd waardoor draai-
kolken met hoge (anticyclonen, goed weer met
weinig bewolking) of lage (cyclonen, slecht
weer met veel bewolking) atmosferische druk Fronten
ont- Een front is de plaats waar twee luchtmassa’s
staan. met verschillende temperaturen elkaar ontmoe-
ten. Men spreekt van een koufront als een
Het gebied met de laagste druk bevindt zich in luchtmassa met relatief koude (zware) lucht
het midden van de cycloon en op de buitenste onder een ge bied met warmere (lichtere) lucht
omtrek van de anticycloon. De sterkste wind zal schuift. Bij een koufront is het frontvlak veel
daar waaien. steiler dan bij een warmtefront. Dit komt door
de heftige en soms spectaculaire menging van
warme en koude lucht. De nog warme plekken
op de grond veroorzaken vochtige en warme
thermiekbellen die in de relatief koude lucht
snel opstijgen en de lucht heftig mengen.

Cirruswolken
6

Editie 20 1 kolommen.indd 6 15/01/2020 13:20:02