Page 40 - 2021

bitlisarge.meb.gov.tr
2021 Ocak-Haziran Bitlis AR-GE Bülteni

SULARDAKİ MADENİ YAĞLARIN TEMİZLENMESİNDE MUZ KABUĞU LİFLERİNİN ETKİSİ
(2204-B TÜBİTAK ORTAOKUL VAN BÖLGE FİNALİ TÜRKÇE ALANI BİRİNCİSİ)

Okul Bitlis Bilim ve Sanat Merkezi

Danışman
Öğretmen Ayşegül ORUK
Öğrenci Çağan Efe ERGÜL/ Yiğit SAVRAN

Kültürel açıdan çok zengin bir yapıya sahip olan Bitlis’in yine birçok kültürden
etkilenerek oluşan çok zengin bir ağzı vardır. Teknolojinin gelişmesi ve sosyal
yaşamdaki değişimin de etkisiyle her geçen gün yerel ağızların önemini kay-
betmekte olduğunu, Bitlis İl merkezinin kendine has ağzının da bu değişimler-
den etkilendiğini ve yavaş yavaş daha az bir kesim tarafından konuşulduğunu
fark ettik. “Söz uçar yazı kalır.” düsturuyla Bitlis iline ait yerel ağzı araştırmak ve
bu ağza ait sözcükleri bir araya getirerek bir sözlük oluşturup kültür taşıyıcısı
niteliğine sahip olan dilimizi gelecek nesillere aktarmak için bu projeyi yapmak
istedik. Projemiz için canlı kaynak olarak Bitlis il merkezinde yaşayan, özellikle
yaşları 55 ve üzeri olan Bitlisli bireylerle görüşmeler yaptık ve kullandıkları ye-
Proje Özeti rel sözcükler ve anlamlarını belirledik. Bu görüşmelere ait videolar kaydettik.
Bununla beraber yerel mani, fıkra, hikâye ve efsanelerden yararlanarak Bitlis
ağzına has sözcükleri derlemeye çalıştık. Yine bu konuyla alakalı daha önce-
den yapılmış araştırmalardan da yararlandık. Çalışma süremizin sonunda der-
leyebildiğimiz sözcükleri alfabetik olarak sıraladık ve bir sözlük oluşturduk. Bu
sözlük oluşturulurken Bitlis ilinin eski yerleşim yerlerinde ikamet eden orta yaş
üstü Bitlisliler ile yapılan röportajlar, Bitlis folkloruyla ilgilenen kişilerin çalış-
maları ve bu konularla ilgili videolar proje çalışmasının en önemli kısmını oluş-
turmuştur. Çalışma sonunda oluşturduğumuz sözlüğün geçmişten günümüze
gelen Bitlis ağzının gelecek nesillere aktarılmasında bir nebze de olsa fayda
sağlayacağını düşünüyoruz.

40