Page 93 - 8.SINIF ETKİNLİK KİTABI_Neat

Duran bir cismi hareket ettiren, hareket halindeki bir cismin süratini arttırabilen,

yavaşlatabilen ya da durdurabilen, cismin şeklini ve hareket yönünü değiştirebilen etki-
Kuvvet ye kuvvet denir. Kuvvet aynı zamanda uygulandığı cisimlerin şeklini değiştiren etkiye

de sahiptir. Bir cisme kuvvet uygulandığında, cisim kuvvet yönünde hareket ediyor-
sa iş yapılmış demektir. Bir işin yapılabilmesi için enerjiye ihtiyaç vardır. Dolayısıyla iş ya-

pabilme yeteneğine enerji denir. Enerjinin birimi Joule(J)’ dür.
Örneğin: mühendislik açısından bir araba tasarladınız .

Bu arabanın içine dört yolcu bindiği halde araba yol almadığı
müddetçe iş yapılmış sayılmaz. İhtiyaç duyulan enerjiyi yakıttan

sağlayan motor arabayı hareket ettirir. Motor arabanın yol al-
ması için ihtiyaç duyulan kuvveti sağlar. Böylece arabanın yol
alması sonucu iş yapılmış olur.

Birbirine temas eden yüzeylerin harekete karşı gösterdiği dirençtir. Sürtünme kuv-

veti hareket yönüne daima zıttır. Cisimlerin hareketini yavaşlatır. Sürtünme kuvveti cisimleri Sürtünme
hareket ettirmez. Sürtünen yüzeyler ısınır ve zamanla aşınır. Kuvveti

Örneğin: Hareket halindeki bir aracın tekerlekleri yol sür-
tünmesine maruz kalır. Bu da aracın hızını azaltarak kinetik enerji-

nin ısı enerjisine dönüşmesine sebep olur. Mühendisler üretim
esnasında kullanılan makineler tasarlarlar. Makine hareketini

sağlayan çarklar sürtünme etkisi ile ısınır ve zamanla işlevini yitir-
meye başlar.

Bir cisme dışardan bir kuvvet etki etmedikçe , cisim durağan ise durağan kalma-
Eylemsizlik ya , hareket halinde ise sabit hızda hareketini sürdürmeye devam eder. Buna Newton’un

birinci hareket yasası yani eylemsizlik yasası denir.

Örneğin; mermer taş bloğu taşıyan bir kamyon ani fren
yaptığı zaman kamyon durmaya başlarken . Eylemsizlik gereği

kamyona sabitlenmeyen taş blok öne doğru hareket eder. Yol-
culuk esnasında bir aracın ani fren yapması ile yolcunun ileriye

doğru gitmesi de eylemsizlik yasasının bir sonucudur. Tasarımcılar
bu sebeple mühendislik açısından araçlarda emniyet kemerini

icat etmişlerdir.