Page 170 - Trinh bay Con duong xuat duong cua TBT Tran Phu 1
P. 170
pháp hoạt động cách mạng rồi trở về gây dựng cơ sở trong
nước; trong đó, đồng chí Lê Duy Điếm được cử về Nghệ An liện
lạc với nhóm Phục Việt của Trần Phú.
Sau đó, tổ chức Tâm Tâm xã và Hội Việt Nam Cách mạng
Thanh niên đã gây dựng cơ sở đầu mối bí mật của những người
yêu nước địa phương, giao cho ông Khả Cộc phụ trách cửa ngõ
liên lạc từ trong nước ra ngoài nước. Ông cùng gia đình dựng
một ngôi nhà tranh nhỏ ở bến đò Nà Sáo Tù bên bờ Bắc sông
Bắc Luân đối diện với Móng Cái. Các đồng chí lãnh đạo trong
Tâm Tâm xã và Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên như Lê
Hồng Sơn, Hồ Tùng Mậu và các đồng chí cán bộ liên lạc như
Đinh Chương Dương, Lê Duy Điếm đã nhiều lần qua lại bến
đò này và được ông Khả Cộc cùng vợ con giúp đỡ rất nhiều.
Như vậy, Móng Cái là cơ sở, là trạm liên lạc quan trọng trong
hành trình ra nước ngoài hoạt động của các nhà yêu nước.
Với vị trí địa lý chiến lược và kế thừa trạm, đầu mối liên
lạc mà các nhà yêu nước đã gây dựng trước đây, Móng Cái
trở thành cửa ngõ ra nước ngoài hoạt động cách mạng của
đồng chí Trần Phú và nhiều đồng chí của ông. Dòng họ Đỗ ở
Hải Xuân là một trong những dòng họ có công trong việc liên
lạc với Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên ở Quảng Châu
(Trung Quốc) do Nguyễn Ái Quốc sáng lập.
Sau khi sang Quảng Châu (Trung Quốc), đến tháng 8/1926,
đồng chí Trần Phú và các đồng chí trong đoàn xuất dương được
dự lớp huấn luyện cách mạng do Nguyễn Ái Quốc tổ chức và
giảng dạy. Kết thúc lớp huấn luyện, đồng chí Trần Phú được
bố trí trở về nước một thời gian ngắn rồi trở lại Quảng Châu
(Trung Quốc) để sang Mátxcơva (Liên Xô) theo học tại Trường
Đại học Phương Đông của Quốc tế Cộng sản. Sáu đồng chí
trong đoàn xuất dương được giao nhiệm vụ về nước để gieo
mầm hạt giống cách mạng, gây dựng cơ sở đầu tiên của Hội
Việt Nam Cách mạng Thanh niên ở trong nước. Chuyến xuất
170
