Page 225 - Trinh bay Con duong xuat duong cua TBT Tran Phu 1
P. 225
chí phải đi bộ. Từ Giếng Guốc, đoàn tiếp tục cuộc hành trình
đi chừng 2 cây số thì đến xóm Pồ Hển. Đến đây, do quên mất
đường nên các đồng chí phải ngồi đợi để đồng chí Lê Duy Điếm
đi hỏi đường khoảng hơn tiếng đồng hồ. Sau đó đoàn tiếp tục
đi khỏi xóm Pồ Hển, khi đi được một quảng thì đoàn thấy một
toán lính từ đằng xa chạy lại. Ngay lập tức mọi người thi hành
kế hoạch đã bàn, quẳng hết cặp và va li để chạy thoát thân.
Đồng chí Lê Duy Điếm dẫn đoàn chạy qua một cánh đồng và
mấy ngọn đồi. Khi mọi người chạy lên đến đỉnh đồi Phổ Xíu
Lẻng (nay là đồi Trần Phú) thì nhìn thấy dòng sông biên giới
hiện lên trước mặt. Hai đồng chí khỏe nhất trong đoàn là đồng
chí Phan Trọng Quảng và đồng chí Nguyễn Văn Lợi (Lộc) dừng
lại trên bờ sông để đối phó với bọn lính. Sáu đồng chí lội ra đến
giữa sông nước sâu ngang cổ thì vừa gặp một chiếc đò từ bờ
sông bên kia chèo sang để đón các đồng chí. Trong lúc vội vàng
các đồng chí đã làm lật chiếc đò, đồng chí Quảng và đồng chí
Lợi đã lội ào ra và đã lấy vai lật ngửa chiếc đò lên. Mọi người
cùng xúm lại để tát nước và chiếc đò đã đưa tám đồng chí vượt
sông qua biên giới. Sang đến bờ sông bên kia các đồng chí quay
nhìn về Tổ quốc thì thấy hai đồng chí Phiệt và Tùng đã bị lính
bắt. Đồng chí Trần Phú và các đồng chí trong đoàn đã đến
Quảng Châu vào đầu tháng 8/1926.
2. Giá trị di tích và giải pháp nâng tầm di tích “Con
đường xuất dương của đồng chí Trần Phú qua địa bàn
thành phố Móng Cái”
Theo Điều 29 Luật Di sản văn hóa 2001 được sửa đổi bởi
khoản 10 Điều 1 Luật Di sản văn hóa sửa đổi 2009 có quy định
di tích lịch sử- văn hóa quốc gia là công trình xây dựng, địa
điểm ghi dấu sự kiện, mốc lịch sử quan trọng của dân tộc hoặc
gắn với anh hùng dân tộc, danh nhân, nhà hoạt động chính trị,
văn hóa, nghệ thuật, khoa học nổi tiếng có ảnh hưởng quan
trọng đối với tiến trình lịch sử của dân tộc. Từ đó, có thể khẳng
định công trình, địa điểm, nơi đồng chí Trần Phú và các đồng
225

