Page 25 - Trinh bay Con duong xuat duong cua TBT Tran Phu 1
P. 25
lựa chọn. Vì vậy, toàn đoàn gồm 10 thành viên do Trần Phú
dẫn đầu. Theo kết quả nghiên cứu của Đoàn khảo sát con
đường ra nước ngoài của Trần Phú hồi tháng 7 năm 1926 “của
Hội đồng khoa học của Viện Bảo tàng Cách mạng Việt Nam
tổ chức, 9 đồng chí cùng đi với Trần Phú có: “Lê Duy Điếm,
Nguyễn Văn Đắc, Nguyễn Văn Khang, Hoàng Văn Tùng, Tôn
Quang Phiệt, Nguyễn Văn Lợi, Phan Trọng Bình, Phan Trọng
Quảng, Nguyễn Ngọc Ba” .
(1)
Đoàn chia làm 3 tốp xuất phát từ hai nơi: ga Vinh và ga
Thanh Hóa. Ngày 13/7/1926 gặp nhau tại khách sạn Nam Lai
trước ga Hàng Cỏ, Hà Nội. Ngày 15 tháng 7, Đoàn đi xe lửa
xuống Hải Phòng, đến chiều ngày 16/7, cả đoàn được phân tán
thành 3 nhóm, xuống tàu thủy mang tên Imơrốt đi Hải Ninh
để tìm cách sang Quảng Châu. Sáng ngày 17/7, đoàn tới Mũi
Ngọc rồi đến Móng Cái với danh nghĩa đi du lịch. Đoàn đã vượt
qua quãng đường từ Mũi Ngọc đến Móng Cái, qua xóm nhỏ Pồ
Hển. Đoàn đã vượt qua sông Bắc Luân, được cơ sở cách mạng
ra đón. Tám trong số Mười thành viên trong Đoàn đã vượt qua
được biên giới. Trong lúc vượt biên giới, hai đồng chí là Tôn
Quang Phiệt và Hoàng Văn Tùng bị lính Tây bắt lại. Như vậy,
Đoàn đại biểu 3 người của Việt Nam cách mạng Đảng, chỉ có
một mình Trần Phú đi thoát .
(2)
Sang đến Trung Quốc, Đoàn của Trần Phú gồm 8 người
được một gia đình Việt kiều giúp đỡ và đường dây liên lạc của
Tổng bộ Thanh niên hướng dẫn về đến trụ sở của Hội Việt
Nam Cách mạng Thanh niên trên đường Văn Minh, thành
phố Quảng Châu an toàn. Tại đây, Trần Phú được dự một lớp
huấn luyện chính trị. Đây là khóa học thứ hai, có 15 người học
(1) “Khảo sát con đường ra nước ngoài hoạt động cách mạng của Trần Phú,
hồi tháng 7/1926”, báo cáo ngày 28/3/1964 của Đào Duy Kỳ, tài liệu lưu trữ
Bảo tàng Cách mạng Việt Nam.
(2) Chương trình viết tiểu sử các đồng chí lãnh đạo của Đảng và Nhà nước,
Trần Phú Tiểu sử, Sđd, tr.47.
25
