Page 52 - Trinh bay tap bai giang Mong Cai (Tieu hoc)
P. 52
vaø laâu ñôøi cuûa ngöôøi Dao. Ñaây laø nghi leã baét buoäc nhaèm
coâng nhaän söï tröôûng thaønh cuûa nam giôùi.
Daân toäc Saùn Chay
Ngöôøi Saùn Chay töø Trung Quoác di cö sang Vieät Nam
khoaûng 400 naêm tröôùc. Ngöôøi Saùn Chay goàm hai nhoùm:
Cao Lan vaø Saùn Chæ. Naêm 2018, ngöôøi Saùn Chay ôû thaønh
phoá Moùng Caùi coù khoaûng 940 nhaân khaåu, trong ñoù chuû yeáu
laø ngöôøi Saùn Chæ, taäp trung ôû xaõ Baéc Sôn vaø xaõ Haûi Sôn.
Nhaø ôû truyeàn thoáng cuûa ngöôøi Saùn Chæ laø nhaø saøn
hoaëc nhaø nöûa saøn nöûa ñaát, thieát keá 4 maùi, coù hình daùng
nhö con “traâu thaàn”, 4 coät chính töôïng tröng cho 4 chaân,
noùc nhaø ñöôïc coi laø soáng löng. Taïi moät trong hai goùc
thuoäc phaàn ngoaøi cuûa nhaø coù moät caên buoàng nhoû laø nôi
thôø töï, ñöôïc coi laø linh thieâng nhaát trong moãi gia ñình.
Ngaøy nay kinh teá - xaõ hoäi phaùt trieån, nhaø ôû cuûa ngöôøi
Saùn Chæ ñöôïc xaây baèng gaïch theo kieåu hieän ñaïi.
Phuï nöõ Saùn Chæ maëc aùo hoaëc vaùy chaøm maøu xanh,
ñen, ñeo thaét löng chaøm, toùc cuoán troøn baèng khaên vaø
ñeo keøm caùc ñoà trang söùc nhö: Voøng coå, voøng tay baèng
baïc. Nam giôùi maëc aùo chaøm daøi hoaëc ngaén, quaàn maøu
naâu, ñen.
Veà tín ngöôõng, ngoaøi thôø cuùng toå tieân, ñoàng baøo Saùn
Chæ thôø trôøi ñaát, thoå coâng, baø muï, thaàn noâng, thaàn chaên
nuoâi... Trong naêm, leã hoäi caàu muøa laø leã hoäi quan troïng
nhaát cuûa ngöôøi Saùn Chæ, thöôøng dieãn ra töø muøng 4 ñeán
15 thaùng Gieâng, laø dòp ñeå oân laïi nhöõng söï tích xöa cuûa
hoï toäc vaø ñeå caàu cho baûn laøng moät naêm môùi laøm aên
thònh vöôïng.
Ñôøi soáng sinh hoaït vaên hoùa, ngheä thuaät daân gian cuûa
ø
ñoàng baøo Saùn Chæ khaù phong phuù, theå hieän trong kho tang
51
