Page 554 - Trinh bay Dia chi Quang Yen (Ver-2020 online)

554  Ñòa chí Quaûng Yeân

Đình được lính thủy vệ binh xây dựng từ thế kỷ XV, gọi là đền Đồn Thủy, thờ Trần
Hưng Đạo, Công chúa Liễu Hạnh và Thủy cung Thánh Mẫu. Do nằm sát chợ Rừng, đình
còn có tên gọi khác là đền Chợ hay đền Mẫu. Năm 1923, đền Đồn Thủy được nhân dân
trùng tu quy mô lớn và đổi tên thành đình phố Yên Hưng.

Đình phố Yên Hưng quay về hướng Nam trên một khu đất rộng 387,7 m . Tam quan
2
đình gồm ba cửa, mái lợp ngói mũi hài, trước tam quan có đôi lân bằng đá xanh. Sân
đình có diện tích 220 m được lát bằng gạch đỏ. Đình được xây dựng theo kiến trúc kiểu
2
chữ Tam (三) gồm: phương đình, nhà tiền đường, nhà bái đường và hậu cung. Phương
đình gồm bốn mái với 16 hàng cột, phía trong có bàn đá bài trí các hiện vật đồ thờ như:
mâm bồng, chân đèn, lư hương... Tiền đường được xây dựng 3 gian, 2 chái, thu hồi bít
đốc. Trên cửa gian giữa tiền đường có bức đại tự được sơn son thếp vàng với bốn chữ

“Mẫu nghi thiên hạ”, hai bên cửa có 2 bức tượng hộ pháp và 2 tấm bia đá thời Nguyễn.
Bên trái đặt bia “Lạc Thiện bi ký” ghi lại tên gọi và lịch sử xây dựng đình, bên phải là
bia tứ trụ ghi công đức của những người góp công, góp của tu tạo. Trong tiền đường, gian
giữa được bài trí ban thờ công đồng, đặt 2 quả chuông thời Nguyễn, tiếp đến là tượng 3
ông Hoàng (ông Hoàng Bơ, ông Hoàng Bảy và ông Hoàng Mười) trong tư thế ngồi, chân

xếp bằng, đầu đội khăn xếp, trang phục áo mũ vàng, trắng, xanh. Gian bên trái tiền
đường thờ tượng Quan công, gian bên phải là một bức cửa võng sơn son thếp vàng. Bái
đường được xây dựng 3 gian: gian giữa thờ Ngọc Hoàng đội mũ thiên quan và tượng Ngũ
vị Tôn ông mặc triều phục. Gian bên trái thờ tượng Vua Bà, gian bên phải thờ tượng
Trần Hưng Đạo cùng Dã Tượng và Yết Kiêu. Hậu cung là nơi thờ Mẫu đặt 9 bức tượng
gỗ trên bệ thờ.

Hiện nay, đình phố Yên Hưng còn lưu giữ được 3 đạo sắc của các vua Triều Nguyễn
phong cho Trần Hưng Đạo và Mẫu Liễu Hạnh làm Thượng đẳng thần, 2 bia đá, 2

chuông đồng, chân đèn, lư hương và nhiều hiện vật có giá trị khác.
Xưa kia, nhân dân thường tổ chức lễ Đại Kỳ Phúc vào trung tuần tháng Giêng rất

lớn. Trải qua thời gian, khuôn viên đình bị thu hẹp, nhân dân trong khu vực chỉ tổ chức
các lễ tiết liên quan đến các vị thần được thờ phụng là Thành hoàng làng Trần Hưng
Đạo, Mẫu Liễu Hạnh và Mẫu Thoải. Mùng 8 tháng Ba (âm lịch) hằng năm là ngày tế
lễ Đức Thánh Trần Hưng Đạo, các tướng sĩ chết trận Bạch Đằng 1288 và giỗ Mẫu Liễu
Hạnh, ngày 12 tháng Sáu (âm lịch) giỗ Mẫu Thoải và ngày 20 tháng Tám (âm lịch) giỗ

Đức Thánh Trần.
Đình phố Yên Hưng là di tích lịch sử làm phong phú hơn tín ngưỡng thờ Thành hoàng,
Đức Thánh Trần, thờ Mẫu và thần biển của người Việt, đồng thời góp phần giáo dục

truyền thống yêu nước, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc cho thế hệ hôm nay và mai sau.

Với những giá trị lịch sử quan trọng, ngày 20/8/2012, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng
Ninh ban hành Quyết định số 2069/QĐ-UBND xếp hạng đình phố Yên Hưng là Di tích
lịch sử cấp tỉnh.