Page 570 - Trinh bay Dia chi Quang Yen (Ver-2020 online)
P. 570
570 Ñòa chí Quaûng Yeân
Trước đây, đền được xây dựng ở xứ Hậu Đồng, cạnh sông Bạch Đằng, ven làng Rừng,
cách ngôi đền hiện nay khoảng hơn 1 km về hướng Đông. Đến năm 1934, đời vua
Bảo Đại thứ 9, do ngôi đền xuống cấp, vị trí chưa thích hợp, nhân dân địa phương đã
chuyển ngôi đền đến dựng trên doi đất cổ nằm giữa ngã ba sông Bạch Đằng, sông Giá
và sông Đá Bạc - nơi trung tâm của trận chiến sông Bạch Đằng năm 1288. Doi đất cổ
nơi dựng đền Trần Hưng Đạo trước kia gọi là xứ Đống Cao, hay còn gọi là Gàn Xương,
thuộc xã Yên Hưng, nay thuộc khu phố 6, phường Yên Giang, thị xã Quảng Yên, tỉnh
Quảng Ninh.
Đền Trần Hưng Đạo thuộc Di tích quốc gia đặc biệt Bạch Đằng
(Ảnh: Phạm Hà)
Đền Trần Hưng Đạo được xây dựng theo hướng Nam, tọa lạc trên khuôn viên rộng
khoảng 5.000 m , cổng đền xây dựng theo kiểu trụ tam quan, hai bên có đôi voi đá chầu
2
vào cửa chính. Đền có kiến trúc theo hình chữ Đinh (丁) gồm: tiền đường, bái đường và
hậu cung. Tiền đường là nơi thờ Công đồng chung được xây dựng 5 gian, 2 chái, có 5 bậc
thềm đá xếp và 2 lan can đá chạm rồng chầu hai bên. Các cửa của 5 gian giữa được làm
bằng gỗ lim thượng song hạ bản, toàn bộ cấu kiện, vì kèo và xương mái được làm bằng gỗ
lim bào trơn đóng bén, kiến trúc mang phong cách thời Nguyễn. Bái đường gồm 3 gian,
2 chái nối thông với 5 gian của tiền đường, diện tích khoảng 100 m . Gian giữa có một bệ
2
thờ bằng đá xanh nguyên khối cao 1,35 m, rộng 1 m, dài 1,85 m. Mặt trước bệ đá chạm
lưỡng long trong vòng tròn lưỡng nghi, xung quanh chạm chân mây, sóng nước, hai bên
chạm hoa sen. Trên bệ đặt tượng Trần Hưng Đạo bằng đồng, tay cầm cuốn thư. Phía
trước tượng có bức hoành phi gỗ “Nam nhạc giáng thần” (thần giáng phía Nam), phía
sau tượng là bức hoành phi “Trần triều đại đức” (Đức lớn Triều Trần). Gian phải của bái
đường là nơi thờ Đệ nhất Vương Cô, gian trái là nơi thờ Đệ nhị Vương Cô. Hậu cung gồm