Page 599 - Trinh bay Dia chi Quang Yen (Ver-2020 online)

Phaàn V: Vaên hoùa - Xaõ hoäi  599

thành bức tranh sống động mang đậm phong cách thời Nguyễn. Chính giữa tiền đường
treo 1 bức đại tự và 4 đôi câu đối gỗ, trong đó bức đại tự dài 1,82 m, rộng 0,67 m, được
khắc nổi chữ sơn đen, nền khắc vạch chéo điểm dấu chữ triện, xung quanh trang trí
tùng, cúc, trúc, mai và vân mây uốn lượn, đại tự ghi “Ký cán lưu chí” (giâm gốc nảy cành),
hai bên có 2 câu đối.
Hậu cung gồm có 3 gian được nối thông với tiền đường là nơi đặt bài vị thờ thủy tổ và
các thế tổ của dòng họ. Hậu cung là nơi trang trọng, tôn nghiêm, thường chỉ có những
người trong hội đồng gia tộc mới lui tới, còn con cháu dòng tộc chỉ đứng thắp hương ở
ban thờ ngoài.

Nhà thờ họ Dương lưu giữ nhiều hiện vật quý giá như: các bức đại tự, hoành phi, câu
đối gỗ ca ngợi công đức của tổ tiên, bộ bát bửu, hương án gỗ, mâm bồng gỗ, khám thờ,
long ngai, bài vị thờ thủy tổ...

Hằng năm, ngoài lễ hội Tiên Công (vào mùng 5 - 7 tháng Giêng) và các ngày lễ, tết
theo phong tục của người Việt Nam, con cháu trong dòng họ còn tổ chức 2 ngày lễ lớn
là: lễ tế tổ đầu năm (mùng 4 tháng Giêng) và lễ tạ cuối năm (ngày mùng 2 tháng Chạp).
Vào những ngày này, con cháu lại về tụ họp tại nhà thờ, chuẩn bị cỗ mặn, bánh giầy, thủ
lợn, các loại bánh ngọt dâng lên tổ tiên.
Ngày 27/12/2001, nhà thờ họ Dương (Thủy tổ: Dương Quang Tấn) được Bộ Văn hóa -
Thông tin xếp hạng Di tích lịch sử - văn hóa quốc gia tại Quyết định số 51/2001/QĐ-BVHTT.

2.4. Nhà thờ họ Dương (Thủy tổ: Dương Quang Tín)

Nhà thờ họ Dương (hay còn gọi là nhà thờ họ Dương Quang) có tên chữ “Dương
Quang từ”, tọa lạc tại xã Cẩm La, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh, là công trình do
con cháu trong dòng họ xây dựng để thờ phụng Thủy tổ Dương Quang Tín - một trong
17 vị Tiên Công quai đê lấn biển lập nên đảo Hà Nam.
Nhà thờ họ Dương được xây dựng từ thời Hậu Lê (khoảng năm 1600 - 1650). Trải qua
nhiều lần trùng tu vào các năm 1928, 1951, 1994 cùng nhiều lần tu sửa nhỏ, đến nay nhà
thờ vẫn giữ được những nét kiến trúc vốn có. Nhà thờ được xây dựng trên một khu đất rộng
303 m theo kiểu chữ Nhị (二), gồm tiền đường và hậu đường, phía trước là sân và tam quan.
2
Tam quan được xây bằng gạch, gồm 4 cột hình vuông, chính giữa đắp nổi 2 chữ
“Nghĩa môn”. Phía bên phải tam quan là một cổng ra vào, có 2 trụ xây hình vuông, phía
trên mỗi trụ đặt một bông sen bằng sứ. Sân nhà thờ có diện tích 103 m , hai bên có tường
2
bao, là nơi con cháu chuẩn bị sắp lễ dâng lên tiên tổ.

Tiền đường gồm 5 gian, 2 chái, mái lợp ngói tây, nóc đắp gỡ nổi, bốn góc đắp cao hình
bậc thang. Vì kèo làm theo kiểu giá chiêng, kết cấu gỗ trên hệ thống vì kèo được chạm
khắc hình hoa văn vân xoắn. Nền bái đường được láng bằng xi măng, là nơi con cháu
ngồi lễ bái tổ tiên.

Hậu đường chia làm 3 gian, 2 chái, xây dựng bằng đá xanh, nền lát gạch đỏ, mái lợp
ngói tây, vì kèo làm theo kiểu giá chiêng, kết cấu gỗ được chạm nổi hoa văn vân xoắn.
Phía trong có 3 bệ thờ xây bằng xi măng, là nơi thờ cụ Thủy tổ Dương Quang Tín và các
thế tổ của dòng họ Dương.