Page 624 - Trinh bay Dia chi Quang Yen (Ver-2020 online)

624  Ñòa chí Quaûng Yeân

phía sau là ngai thờ có bài vị thờ Tứ phối. Đầu hồi bên phải được bài trí thờ bức tượng
thổ địa đặt trong tủ kính và tấm bia đá xanh “Khê Chanh Hương hiền bi” (Bia người
hiền làng Khê Chanh) đặt trên lưng rùa. Đầu hồi bên trái đặt bát hương trên bệ thờ
và một khám thờ không có bài vị. Hậu cung có 1 gian là nơi thờ Khổng Tử gồm: 1 bát
hương đồng đặt trên bệ thờ, phía sau là tượng Khổng Tử cao 1,58 m trong tư thế ngồi,
toàn thân sơn son thếp vàng, đầu đội mũ quan văn, hai tay kết trước ngực, áo có họa
tiết rồng, bụng mang cân đai.

Văn chỉ hiện còn lưu giữ được nhiều hiện vật giá trị: các bức tượng, đại tự, câu đối và
các hiện vật thờ như: bát hương, đỉnh hương, đôi hạc đồng... được gìn giữ, bảo tồn qua
nhiều thế hệ.

Văn chỉ Khê Chanh cùng với dấu tích của Văn Thánh miếu, trường học và các văn từ,
văn chỉ tại địa phương là minh chứng thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh là một vùng
đất hiếu học và có nền giáo dục lâu đời. Vào tháng hai và tháng Tám (âm lịch) hằng
năm, theo truyền thống sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng ở văn chỉ, Ban Quản lý di tích và
Hội Khuyến học phường Quảng Yên cùng nhân dân tổ chức tế lễ, gọi là Xuân Thu nhị
đình và tổ chức khen thưởng, tôn vinh tinh thần hiếu học của con em địa phương.
Với những giá trị lịch sử - văn hóa, ngày 23/01/2014, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng
Ninh ban hành Quyết định số 178/QĐ-UBND xếp hạng văn chỉ Khê Chanh là Di tích
lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.

VII. Một số di tích khác đã được xếp hạng

Bến đò Rừng
Nằm trong Khu di tích lịch sử chiến thắng Bạch Đằng, bến đò Rừng là một trong
những di tích ghi dấu chiến công của quân dân Nhà Trần trong trận chiến chống quân
xâm lược Nguyên - Mông trên sông Bạch Đằng năm 1288.

Xưa kia, bến đò qua sông Bạch Đằng được gọi là bến đò Yên Hưng. Do sông Bạch
Đằng còn có tên gọi khác là Sông Rừng nên bến đò này cũng được nhân dân địa phương

gọi là bến đò Rừng, tên thường gọi hiện nay là bến đò Cổ. Bến đò nằm bên tả ngạn sông
Bạch Đằng, trước cửa miếu Vua Bà thuộc địa phận phường Yên Giang, thị xã Quảng
Yên, tỉnh Quảng Ninh. Năm 1960, bến đò Rừng được xây dựng quy mô thành bến phà
Rừng ở địa điểm mới cách bến đò Cổ khoảng 1 km về hướng Nam.
Tại bến đò Rừng vẫn còn cây quếch cổ thụ gắn với truyền thuyết Vua Bà - người cung

cấp cho Trần Hưng Đạo lịch con nước triều, địa thế lòng sông để xây dựng trận địa cọc,
làm nên thế trận đánh bại quân xâm lược Nguyên - Mông năm 1288. Tương truyền, đây
cũng là nơi Trần Hưng Đạo phát hỏa làm hiệu lệnh cho quân sĩ mai phục ở hai bên dòng
sông nhất loạt tiến công. Bến đò Rừng cùng nhiều di tích thuộc Khu di tích lịch sử chiến
thắng Bạch Đằng đã trở thành nguyên gốc di tích, minh chứng cho sự kiện lịch sử vĩ đại
của dân tộc trong lịch sử chống giặc ngoại xâm phương Bắc.

Bến đò Rừng đã được thị xã Quảng Yên triển khai khôi phục và tôn tạo, chiều rộng
của bến là 120 m, chiều dài hơn 300 m. Đầu bến, nơi giáp với dòng sông là một nhà