Page 762 - Trinh bay Dia chi Quang Yen (Ver-2020 online)

762  Ñòa chí Quaûng Yeân

2 y tá hạng ba, 2 nữ hộ sinh, 3 bà mụ, 1 hộ lý nhà sản và 1 hộ lý nam làm việc nặng
nhọc. Sau ngày Nhật đảo chính Pháp (09/3/1945), quản lý Bệnh viện Quảng Yên là ông
Victori bị bắt, y sĩ Lê Văn Cơ được cử lên làm quản lý bệnh viện.

Với sự thành lập của nhà thương, công tác y tế, chữa bệnh ở Quảng Yên bắt đầu có
những bước tiếp cận với y học phương Tây. Song, hệ thống y tế này chủ yếu phục vụ cho
quân đội Pháp, bộ máy thống trị và một số gia đình người Việt giàu có. Do đó, người dân
khi bị bệnh vẫn thường tìm đến các thầy lang để chữa trị hoặc tự chữa trị bằng các loại
lá cây theo kinh nghiệm dân gian hoặc dựa vào thầy cúng để cầu cúng.

Việc sinh hoạt, ăn uống của người dân kém vệ sinh, gia súc, gia cầm thả rông quanh
nhà, nhiều gia đình sống trong những ngôi nhà lụp xụp, ẩm thấp... nên thường bị mắc
các bệnh truyền nhiễm như: tả, sốt rét, đậu mùa, đau mắt hột... Khi xảy ra dịch bệnh,
do không có thuốc chữa trị và các phương án phòng bệnh kịp thời dẫn đến tình trạng có
nơi cả làng mắc bệnh.

Đói kém, môi trường bị ô nhiễm, dịch bệnh tràn lan khiến cho đời sống nhân dân vô
cùng khó khăn, số lượng người chết do bệnh tật ngày càng nhiều.
1.3. Hoạt động y tế, chăm sóc sức khỏe từ năm 1945 đến trước năm 1955

Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công, công tác chăm lo sức khỏe cho nhân
dân cơ bản có sự thay đổi. Đảng và Nhà nước phát động phong trào vệ sinh phòng bệnh,
xóa bỏ những hủ tục, mê tín trong chữa bệnh, đồng thời hướng dẫn nhân dân thực hiện
nếp sống văn minh, vệ sinh trong ăn ở. Tại thị xã Quảng Yên và huyện Yên Hưng, y sĩ
Lê Văn Cơ cùng các y tá đến từng thôn, xóm để vận động, tuyên truyền người dân phòng
chống dịch bệnh, chính quyền các xã cũng đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân
thực hiện vệ sinh phòng bệnh, giữ gìn vệ sinh môi trường.

Kháng chiến toàn quốc bùng nổ, toàn bộ tài sản của Bệnh viện Quảng Yên được sơ
tán lên Chiến khu Đông Triều và sáp nhập với Trung đoàn 98 thành Quân dân y viện
liên tỉnh Quảng Hồng do bác sĩ Phạm Gia Triệu phụ trách.
Trong thời kỳ này, thuốc tây y được sử dụng để chữa bệnh nhưng còn hạn chế, do đó
người dân tiếp tục sử dụng thuốc đông y để điều trị nên y học dân gian - cổ truyền huyện
Yên Hưng trong thời kỳ này tiếp tục phát triển.

2. Hoạt động y tế và chăm sóc sức khỏe từ năm 1955 - 1975

2.1. Từ năm 1955 - 1965
Sau khi Hiệp định Giơ-ne-vơ được ký kết (20/7/1954), thị xã Quảng Yên và huyện
Yên Hưng thuộc khu vực tập kết 300 ngày của thực dân Pháp trước khi rút khỏi Việt Nam.
Tháng 4/1955, những tên lính Pháp cuối cùng rút khỏi Quảng Yên. Sau khi rút đi, “di
sản” về y tế do thực dân Pháp để lại chỉ là một cơ sở khám chữa bệnh thuê nhà của dân,
10 cái giường bằng gỗ, một số loại thuốc thông thường, nhân viên chuyên môn đa số là y
tá và nữ hộ sinh. Do đó, ngay khi vào tiếp quản, ta tiến hành sửa sang lại cơ sở hạ tầng,
tổ chức các phòng khám, đóng thêm giường điều trị, thành lập Ban Y tế ở những xã có
điều kiện về cán bộ chuyên môn, cơ sở... và bắt tay vào thực hiện nhiệm vụ chăm sóc sức
khỏe cho nhân dân.