Page 276 - Trinh bay Dia chi Quang Yen final

Phaàn III: Heä thoáng chính trò  275

Chương III
MẶT TRẬN TỔ QUỐC VÀ CÁC TỔ CHỨC
CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI THỊ XÃ QUẢNG YÊN

I. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thị xã Quảng Yên

1. Quá trình hình thành và phát triển

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện của tổ
chức chính trị, các tổ chức chính trị - xã hội và các cá nhân tiêu biểu trong các giai cấp,
tầng lớp xã hội, dân tộc, tôn giáo và người Việt Nam định cư ở nước ngoài.

Với quan điểm “Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng nhân dân”, ngay từ những
ngày đầu thành lập, Đảng chủ trương thành lập một tổ chức để đoàn kết mọi lực lượng
dân tộc và dân chủ đấu tranh chống kẻ thù chung, vì độc lập, tự do của Tổ quốc. Do vậy,
từ những năm 1930 - 1939, ở nước ta lần lượt các tổ chức mặt trận được thành lập ở
nhiều nơi. Song do phong trào cách mạng ở thị xã Quảng Yên và huyện Yên Hưng trong
những năm 1930 - 1939 chưa có nhiều điều kiện phát triển nên chưa thành lập được
Mặt trận.
Tháng 11/1939, tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 6, Đảng Cộng
sản Đông Dương quyết định thành lập Mặt trận Thống nhất dân tộc phản đế Đông
Dương để liên hiệp các dân tộc, giai tầng, đảng phái, cá nhân chống đế quốc, tay sai. Ở
thị xã Quảng Yên và huyện Yên Hưng lúc này phong trào đấu tranh đòi quyền dân sinh,
dân chủ có bước phát triển, là cơ sở quan trọng để tiến tới thành lập Mặt trận.

Tháng 5/1941, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương
lần thứ 8 quyết định thành lập Việt Nam Độc lập Đồng minh (gọi tắt là Mặt trận Việt
Minh). Ngay sau khi Mặt trận Việt Minh được thành lập, các tổ chức Việt Minh lần
lượt được thành lập ở nhiều nơi. Tại tỉnh Quảng Yên, ngay từ năm 1942, đồng chí Đoàn
Quang Thìn - cán bộ Đảng hoạt động ở Huế bị địch bắt và đưa về quản thúc ở Yên Hưng
đã liên lạc được với Xứ ủy Bắc Kỳ và nhận chỉ thị, nghị quyết của cấp trên về thành lập
tổ chức Việt Minh ở thị xã Quảng Yên và huyện Yên Hưng. Bằng những hoạt động khôn
khéo và những hình thức tuyên truyền thích hợp, đồng chí từng bước xây dựng được một
số cơ sở quần chúng ở khu vực thị xã Quảng Yên và huyện Yên Hưng. Đến năm 1943, thị
xã Quảng Yên đã xây dựng được 3 tổ Việt Minh gồm: một nhóm thợ thủ công ở phố, một
nhóm chị em tiểu thương ở chợ Rừng và một nhóm thanh niên, học sinh; lập được Hội
Truyền bá chữ quốc ngữ . Huyện Yên Hưng cũng xây dựng được một số tổ Việt Minh ở
(1)
Yên Trì, Quỳnh Lâu, Nam Hòa, Phong Cốc, Trung Bản.
Trong cuộc vận động tiến tới giành chính quyền trong Cách mạng Tháng Tám năm
1945, Mặt trận Việt Minh thị xã Quảng Yên và Mặt trận Việt Minh huyện Yên Hưng
lãnh đạo nhân dân phá kho thóc Nhật, tập hợp lực lượng, xây dựng nhân mối trong hàng
ngũ địch ở Trại bảo an binh thị xã Quảng Yên, trại Lính cơ huyện Yên Hưng và tham gia

(1) Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Quảng Ninh: Lịch sử Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh
Quảng Ninh (1930 - 2020), Quảng Ninh, 2021, tr.50.