Page 440 - Trinh bay Dia chi Quang Yen final

Phaàn IV: Kinh teá  439

diễn ra trong khoảng thời gian nông nhàn của vụ mùa, hơn nữa họ còn bị nhiều chế độ,
luật lệ làng xã bó buộc. Khi thực dân Pháp khai mỏ ở Móng Cái, Hòn Gai... cùng với việc
mở rộng cảng Hải Phòng và phát triển thị trấn Quảng Yên, nghề buôn ở nơi đây được
phát triển lên một bước.

Khác với buôn chuyến, buôn thúng bán mẹt là loại hình buôn bán nhỏ, ít vốn. Họ
thường lấy hàng ở các nơi, bán trực tiếp cho người tiêu dùng tại các chợ ở địa phương
(chợ Đình, chợ Đông, chợ Cốc...). Đa số các chợ này đều ở những vị trí thuận lợi như: ở
ven sông, vừa có lợi thế đường thủy, vừa có lợi thế đường bộ (đường đê), gần đường giao
thông lớn, tiện đi lại và chuyên chở.
Theo ghi chép trong Đại Nam nhất thống chí, ở huyện Yên Hưng (tức thị xã Quảng
Yên ngày nay) đã có các chợ: Quỳnh Lâu, Phong Lưu, Yên Lập, Lưu Khê . Các chợ ở đây
(1)
thường họp theo hai hình thức: chợ họp hằng ngày và chợ phiên. Đối với chợ họp hằng
ngày, tùy thuộc vào đặc trưng sản vật của từng chợ mà người dân thường họp đông vào
buổi sáng hoặc chiều. Nếu chợ bán chủ yếu các mặt hàng hải sản biển, thời gian họp chợ
sẽ phụ thuộc vào thời điểm con nước triều lên xuống, có con nước họp đông buổi sáng, có
con nước họp đông vào buổi chiều. Nếu chợ bán các mặt hàng nông sản, lâm sản, chợ sẽ
họp đông vào buổi chiều. Với hình thức chợ phiên, ở Yên Hưng trước đây (thị xã Quảng
Yên ngày nay) có hai loại chợ phiên “ngày 3 ngày 8” tức họp vào các ngày mùng 3, mùng
8 (âm lịch) (chợ Đông) và chợ “ngày 5 ngày 10” tức họp chợ ngày mùng 5, mùng 10 (âm
lịch) hằng tháng (chợ Đình) .
(2)

Quang cảnh chợ Quảng Yên đầu thế kỷ XX (Ảnh: tư liệu)

(1) Quốc sử quán triều Nguyễn: Đại Nam nhất thống chí, tập 4, sđd, tr.53.
(2) Lê Đồng Sơn (Chủ biên): Văn hóa Yên Hưng - Lịch sử hình thành và phát triển, sđd, tr.395.