Page 557 - Trinh bay Dia chi Quang Yen final
P. 557
556 Ñòa chí Quaûng Yeân
cao ráo, thanh tịnh. Thế đất đó theo quan niệm của người xưa phải thuận tiện cho mọi
người đến lễ bái vào những dịp sóc, vọng và theo quan niệm của phong thủy thì đó là thế
đất “tả Thanh Long, hữu Bạch Hổ”. Ngoài những yếu tố nêu trên, một số ngôi chùa còn
được xây dựng gắn với địa hình có dòng nước như ao, giếng để tạo thế âm dương hòa hợp.
Về mặt tổng thể, chùa ở Quảng Yên thường có quy mô không lớn, chủ yếu được xây
theo hình chữ Đinh (丁), gồm 3 gian hoặc 5 gian. Các hạng mục chủ yếu của chùa bao
gồm: tam quan, sân chùa, tòa tam bảo, nhà Tổ, nhà Mẫu, gác chuông, vườn tháp... Tam
quan là cổng vào chùa, có 3 cửa dẫn tới sân chùa. Diện tích của sân chùa to hay nhỏ phụ
thuộc vào đặc điểm riêng của từng chùa. Một số chùa có tháp và cây hương đá được xây
dựng trong sân như: chùa Lái (xã Liên Vị).
Bên trong sân là tòa tam bảo gồm bái đường hay còn gọi là tòa đại đình và hậu cung
còn gọi là điện thờ Phật. Tại Quảng Yên, không có quy tắc cho sự sắp xếp tượng Phật mà
vị trí có thể được thay đổi linh hoạt theo từng chùa. Đa số tại các ngôi chùa, nhân dân
thờ tượng Tam Thế Phật, tượng A Di Đà, tượng Phật Bà Quan Âm nghìn mắt nghìn tay
và tượng Phật Thích Ca sơ sinh. Ngoài ra, tại một số ngôi chùa còn có thêm tượng Văn
Thù, tượng Phổ Hiền, tượng Di Lặc...
Giá trị kiến trúc nghệ thuật ngôi chùa không chỉ thể hiện bằng tổng thể mà còn qua
kết cấu xây dựng. Hệ thống cột, kèo, câu đầu kẻ bẩy cùng các họa tiết trang trí được
chạm khắc trên các cấu kiện thể hiện bàn tay tài hoa của con người nơi đây. Bên cạnh
giá trị nghệ thuật, những ngôi chùa còn là nơi lưu giữ nhiều hiện vật quý như: các bức
tượng, các bức hoành phi, câu đối, bia đá, chuông đồng và nhiều hiện vật đồ thờ có giá
trị khác.
Ngôi chùa có một vị trí quan trọng trong đời sống cư dân vùng Quảng Yên. Chùa là
nơi sinh hoạt tôn giáo, đáp ứng nhu cầu về đời sống tâm linh và giáo dục đạo đức cho
con người thông qua các hoạt động như: lễ Vu lan, lễ Phật đản, hội chùa, lễ cầu an đầu
năm... Trải qua thời gian, những ngôi chùa vẫn luôn là một thực thể sống động, gắn bó
với đời sống con người và chứa đựng trong đó những giá trị sâu sắc, nối liền quá khứ với
hiện tại, kết nối con người với thế giới tâm linh.
Hiện nay trên địa bàn thị xã Quảng Yên có 22 ngôi chùa, trong đó có 1 chùa được xếp
hạng di tích quốc gia, 4 chùa được xếp hạng di tích cấp tỉnh.
Bảng 1.2: Danh sách các ngôi chùa trên địa bàn thị xã Quảng Yên
Xếp hạng di tích
Loại hình Chưa
Stt Tên/địa điểm di tích di tích xếp hạng
Quốc gia
đặc biệt Quốc gia Cấp tỉnh
Chùa Bằng
1 (Phường Cộng Hòa) x
2 Chùa Vãng x
(Phường Cộng Hòa)