Page 14 - Ca Dao Thoi Cong San Quyen Mot
P. 14
Vũ Ngọc Đĩnh-Chinh Nguyên
ÔÛ trong ñaùm traêm hoï laàm than, nghe Ca Dao Söû Noùi,
toâi laøm coâng vieäc thu thaäp ñoâi chuùt Ca Dao xöa vaø
nay, coá tìm giaûi ra ñeå hoâm nay vaø mai sau ñöôïc roõ. Sôû
dó noùi “ñoâi chuùt”, vì Ca Dao xöa thì quyeát chaéc laø
chaúng ai, chaúng toå chöùc naøo coù theå tìm ghi laïi ñöôïc
heát, vaø Ca Dao ngaøy nay tuy raèng laø “ñöông thôøi”
cuõng nhieàu laém, nhöng ai daùm noùi laø “toâi ñaõ thu thaäp
ñöôïc heát”, theâm nöõa hoaøn caûnh cuûa rieâng toâi laïi caøng
giôùi haïn vieäc tìm, hoûi, ghi laïi, vaø giaûng roõ ra! Khoù
khaên naøy xin ñöôïc thoâng caûm.
Vaäy thì, xeùt trong suoát chieàu daøi Lòch Söû cuûa Vieät
nam, töø caâu chuyeän maáy laàn nöôùc maát roài laïi laáy laïi
ñöôïc, trieàu ñaïi Hai Baø Tröng ôû Phong Chaâu, roài trieàu
Ngoâ vöông Quyeàn, Ñinh, Leâ, Lyù, Traàn, Leâ, Trònh,
Maïc, Hoà, Nguyeãn toång coäng coù 86 ñôøi vua, 12 ñôøi
chuùa, roài Phaùp thuoäc, roài 1 Chuû tòch laø Hoà Chí Minh,
4 Toång thoáng laø Ngoâ Ñình Dieäm, Nguyeãn Vaên Thieäu,
Traàn Vaên Höông, Döông Vaên Minh, ngay sau Toång
thoáng Dieäm coøn coù Quoác tröôûng Phan Khaéc Söûu…,
cho ñeán ngaøy nay, trieàu ñaïi naøo cheá ñoä naøo cuõng coù
caùi hay caùi dôû, lôøi khen tieáng cheâ cuûa traêm hoï leâ daân
thoaït ñaàu ghi laïi baèng “söû lôøi”, töùc nhöõng caâu noùi coù
vaàn, ngaén goïn, heát söùc yù nghóa, laø “ca dao”, ñôøi naøo
cuõng coù noùi ñeán ñaëc tính cuûa trieàu ñaïi, cheá ñoä, con
ngöôøi trong thôøi aáy nhöng raát ít, traùi laïi nhieàu nhö laù
caây röøng thì laø ca dao noùi veà ñaát nöôùc, caûnh soáng, ñôøi
13