Page 190 - Ca Dao Thoi Cong San quyen hai

Vũ Ngọc Đĩnh-Chinh Nguyên

thoân Moû Caày tænh Beán Tre keùo caùc oâng giaø, baø giaø
vaø treû con daïi doät môû cuoäc bieåu tình goïi laø Ñoàng
Khôûi (cuøng nhau vuøng leân, vuøng giaäy) khieán cheát
nhieàu ngöôøi, cuoäc Ñoàng Khôûi (!) thaát baïi hoaøn

toaøn, nhöng veà sau Coäng saûn laïi xoay ngöôïc trôû laïi
baûo laø ñaïi thaéng ! Laáy teân Ñoàng Khôûi ñeå thay cho
Töï Do, tình côø do trôøi ñònh theá naøo, yù nghóa cuûa
noù laïi ñöôïc ngöôøi daân Saigon thôøi aáy cho xuaát
hieän caâu ca dao yù noùi : “Cuoäc ñoàng khôûi cuûa

Coäng saûn ngaøy xöa ôû Beán Tre theá laø ñeå (hoâm
nay) dieät maát töï do cuûa ñaát nöôùc daân toäc roài” .

Coøn “Nam Kyø Khôûi Nghóa” laø Coäng saûn noùi ñeán
bieán coá vaøo ngaøy 23 thaùng 11 naêm 1940, dieãn ra

ôû vuøng goïi laø 18 Thoân Vöôøn Traàu Hoùc Moân – Baø
Ñieåm. Coäng saûn xuùi giuïc daân boán toång Long Tuy
Thöôïng , Long Tuy Haï, Long Tuy Trung , vaø Bình
Thaïnh Long noåi giaäy ñaùnh chieám toaø Quaän tröôûng
Hoùc Moân cuûa quaän tröôûng Buøi Ngoïc Thoï, chieám

giöõ ñöôïc ñeán ba ngaøy, ñaùm “Nam Kyø Khôûi Nghóa”
naøy ñoâng ñeán maáy traêm ngöôøi, lieàn bò Phaùp hoài
ñoù thaúng tay ñaøn aùp, khieán quaù nhieàu ngöôøi bò
cheát oan, chính Coäng saûn sau naøy vieát veà haønh
ñoäng naøy cuûa chuùng cuõng phaûi thöøa nhaän “cuoäc

khôûi nghóa Nam Kyø (1940) thaát baïi, sau cuoäc Nam
kyø khôûi nghóa naøy Phaùp baét roài xöû baén moät loaït
caùc ngöôøi coäng saûn ñaàu naõo, trong ñoù coù Haø Huy
Taäp (nguyeân Toång bí thö Ñaûng coäng saûn), Voõ Vaên
Taàn (Uyû vieân Trung öông Ñaûng, nguyeân Bí thö Xöù

189