Page 204 - Nobel_10.02.25_Neat
P. 204
ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
Нобель мукофоти совриндорлари, масалан, Жеймс Миррлис билан ҳам
корлик қилгансиз, шундайми?
Питер Даймонд: Ҳа, биз биринчи марта 1964 йилда Цюрихда
бўлиб ўтган Эконометрика жамияти йиғилишида учрашдик.
1965-66 йилларда Кембриждаги Черчилл коллежида бўлганимда
яқиндан дўстлашиб қолдик. Кейин 1967 йилнинг ёзида, янги
турмуш қурган хотиним билан Кембрижга қайтганимда ҳамкорлик
қила бошладик. Иккаламиз ҳам оптимал солиққа тортиш ҳақида
ўйладик ва биргаликда ишлай бошладик. Бирга ишлаш бизга
ёқарди. Ҳали ҳам бирга ишлаяпмиз! Ўшандан буён бирор марта ҳам
қўлёзмада бўлмаган мақоламиз йўқ.
Мухбир: (Кулади) Бу чиндан ҳам ажойиб ҳамкорлик экан.
Питер Даймонд: Ҳа.
Мухбир: Сизга берилган мукофот асосан бозор операцияларини
ўрганишга реал ҳаётдаги самарасизликларни киритган моделларни
ишлаб чиққанингиз учун берилди.
Питер Даймонд: Реал ҳаётдаги тўсиқлар киритилган ва
улар самарасизликка олиб келиши мумкин. Айтмоқчиманки,
сўзларингиздан бироз фарқ қилган бу таърифим, менимча, асосий
методологиянинг моҳиятини тушуниш учун муҳим.
Мухбир: Тўғри.
Питер Даймонд: Мақсад «самарасизликни киритиш» эмас.
Мақсад: «Реал тўсиқларни киритиш ва буларнинг бозорлар ишла-
шига қандай таъсир қилишини кўриб чиқиш»
Мухбир: Ҳа. Бундай моделлар берган хулосалардан битта мисол
келтира оласизми?
Питер Даймонд: Мен Оливе Бланчард билан Бевериж
эгри чизиғи, яъни бўш иш ўринлари ва ишсизлик ўртасидаги
муносабат бўйича тадқиқот ўтказдим. Бу ҳақиқатан ҳам динамик
жараён эканлигини аниқладик. Шунинг учун, жорий ҳолатдан
шошма-шошарлик билан хулоса чиқариб бўлмайди. Бу жараёнда
гистерезис, яъни узоқ муддатли таъсир мавжудлигини тан олиш
зарур. Иқтисодиётни рағбатлантириш ҳақида ўйлаётганда, бу
жараён орқали ҳаракат қилаётганингизни ҳисобга олишингиз
керак. Ва бу жараёнда кутилмалар жуда муҳим аҳамиятга эга.
202

