Page 269 - Nobel_10.02.25_Neat
P. 269
ИЛМИЙ-ОММАБОП РИСОЛА , II ҚИСМ
муносабатларимиздан келиб чиққан ишчи кучи таъминоти бўйи-
ча бир нечта мақола ёздик. Кележиан менга кўп эконометрияни
ўргатди. Билвосита, у орқали мен Арт Голдбергернинг талабаси
бўлдим.
Мухбир: Бу мени диссертaциянгизга ва танлов саволларига
олиб боради. Хўш, танлов муаммоси ғоясини қандай ишлаб чиқдингиз?
Мен бу ғоя статистик компонент эканлигини биламан, лекин Рой мо
делининг назарий компоненти ҳам бор. Қайси бири биринчи бўлиб
чиқди, статистиками ёки Рой моделими?
Ҳеcкман: Интеллектуал келиб чиқишни кузатиш қийин ма-
сала. Менинг танлов муаммосига қизиқишимнинг келиб чиқиши
меҳнат иқтисодиёти ва, хусусан, меҳнат таклифини ўрганишда
ётади, деб ўйлайман. Улардан бири Х. Грегг Люис эди. У сирли одам,
замонавий иқтисодда бутунлай унутилган шахс. Ҳ. Грегг Люис
ҳақида эшитганмисиз? У кўп йиллар давомида Чикагода бўлган ва
Дюкда нафақага чиққан. Агар сиз унинг ҳужжатларини кўриб чиқ-
сангиз (ва сиз уларни Дюк кутубхонасида сақлашингиз мумкин), у
касаба уюшмаларининг иш ҳақига таъсирини умумий мувозанат
баҳолашини яратишга жуда қизиққанлигини кўрасиз. У ўз ишини
касаба уюшмалари ва нисбий иш ҳақи ҳақидаги китобда сарҳисоб
қилди (Люис, 1963), бу ҳақда аввал айтиб ўтганимдек, мен Ашен-
фелтер ва Жонсондан билиб олдим. Мен Принстонда аспирант
бўлганимда, Рис Люиснинг меҳнат таъминоти бўйича бир қанча
мақолаларини олди.
Беккер ва Минсер сингари у ҳам меҳнат иқтисодиётини
таҳлил қилишда нарх назариясидан фойдаланишда кашшоф бўл-
ган. Салбий даромад солиғи масалалари бўйича ишлаганим учун
ишчи кучи таъминотига жуда қизиқдим. Мен Люиснинг меҳнат
таъминоти ҳақидаги мақолаларини ўқиганимни эслайман, чун-
ки мен маълумотларимни таҳлил қилишда юзага келган амалий
муаммолар ҳақида ўйлар эдим. Масалан, ишламайдиган аёллар
учун маош етишмаётган эди. Ўша пайтда таҳлилчилар ишлаёт-
гани кузатилган одамларнинг иш ҳақини ишламайдиганлар-
га тайинлашарди. Энди биз буни Ҳекман ва Робб (1985)да ишлаб
чиқилган кузатилиши мумкин бўлган стратегиялар бўйича танлов
деб атаймиз. Мен ушбу муаммони қандай ҳал қилиш кераклиги
267

