Page 29 - Hand in Hand - Editie 5

HENKS FEYENOORD-HISTORIE
‘Wie is er niet groot mee geworden?’, luidt de reclameslogan van Calvé. Als dat ergens voor geldt, is dat zeker ook voor voetbalplaatjes. Wie herinnert zich niet de opwinding
van het openscheuren van een
zakje met plaatjes? De sensatie bij het verkrijgen van dat ene laatste ontbrekende plaatje? Je dubbele gingen met een elastiekje erom mee naar het schoolplein om te ruilen, enerzijds de opluchting wanneer
je album eindelijk vol was, maar anderzijds het besef dat je weer een jaar moest wachten. Ruim honderd jaar geleden verschenen de eerste Feyenoord-voetbalplaatjes en het verzamelen heeft nog niks aan populariteit ingeboet.
Philips sigaretten
In Nederland is de oudst bekende
serie voetbalplaatjes die van sigarettenfabrikant Union, die in 1907 een serie van 30 plaatjes uitgaf. Naar voorbeeld van uiteraard Engeland, de bakermat van het voetbal, waar al eind negentiende eeuw plaatjes met sporters bij de sigarettenpakjes zaten. Aangezien Feyenoord toen nog moest worden opgericht, ontbraken ze logischerwijs. De serie werd wel opgesierd met afbeeldingen van spelers van de Rotterdamse clubs Sparta en VOC. In 1919 was het sigarettenfabrikant Philips uit Maastricht, die een serie uitgaf met daarin Feyenoord-speler Bul. (foto 1)
In 1928 gaf Philips wederom een serie, dit keer zwart-witte, voetbalplaatjes uit. Feyenoord was hierin met 11 spelers ruim vertegenwoordigd.
(foto 2) Het waren in de jaren twintig vooral fabrikanten van tabak, die hun omzet zagen stijgen door (voetbal) plaatjesacties. In 1931 echter werd
er wettelijk bepaald dat het voortaan verboden was bij tabak, als reclame, artikelen aan de consument mee te geven als gift. Je moest er nu voor sparen, de plaatjes werden niet meer gratis weggegeven. Hierdoor zag men de verkoop aanmerkelijk dalen. Inmiddels hadden ook fabrikanten van onder andere chocolade, kauwgum, margarine en beschuit de voetbalplaatjes ontdekt als promotiemiddel en bleef verzamelen
ook in de jaren dertig, veertig en vijftig onverminderd populair.
Miss Blanche en Monty
Twee zeer prominente bedrijven,
die talloze series uitgaven, waren sigarettenfabrikant Miss Blanche in
de jaren dertig en kauwgumfabrikant Monty in de jaren vijftig, maar ook bekende merken als Red Band en Rizla lieten zich niet onbetuigd. Het Rode Kruis had een actie en plaatjesalbum en een van de mooiere albums was van Raho, waar je de kopjes van voetballers moest uitknippen en op voorgedrukte lijfjes moest plakken. (foto 3)
Vanderhout
Eind jaren 60 kwam het Nederlandse bedrijf Vanderhout Internationale Uitgaven B.V. op het idee om een voetbalplaatjesalbum uit te geven
met alle spelers van de Eredivisie. Zakjes met daarin een stuk of zes voetbalplaatjes kon je kopen bij diverse winkels. (foto 4) Het ging hierbij om het verzamelen zelf en niet om promotie van een product. Het bedrijf begon met de albums Voetbalsterren, voor het eerst met seizoen 1968-1969 en later volgde het album Topvoetbal. In 1981 ging het bedrijf helaas ter ziele en een groot
stuk jeugdsentiment ging verloren. Mijn eerste voetbalalbum was die van Voetbalsterren seizoen 1969-1970.
Panini
Dit Italiaanse bedrijf, ’s werelds nummer één merk in voetbalplaatjes is sinds 1978 actief in Nederland. Na het verdwijnen van Vanderhout beheerste Panini nagenoeg 30 jaar lang de Nederlandse voetbalplaatjesmarkt met de Voetbal Eredivisie albums 1978 t/m 2005. En dan had je ook nog speciale WK- en EK-albums.
Panini werkte met stickers, dus er was geen geknoei meer met lijm. Het is
een aantal jaren wat rustiger geweest rondom Panini, maar de laatste jaren worden er weer volop albums uitgege- ven. Met de uitdijende WK-eindtoernooi- en werden de plaatjesalbums van Panini steeds duurder. Bij het WK in Qatar had het album plek voor 670 plaatjes! Dat betekent dat je minimaal 137 zakjes moest kopen en inclusief album zeker
140 euro kwijt was. Als je nooit een pla- tje dubbel zou hebben, wat natuurlijk niet voorkomt. Een hoogleraar wiskunde berekende dat je gemiddeld ongeveer duizend pakjes zou moeten kopen
voor ongeveer 1000 euro om het album compleet te krijgen. Maar zelfs met intensief ruilen was je volgens deze wiskundige minimaal 300 euro kwijt. Dan loont het om een aantal jaren te wachten en de albums op internet, beurs of vrijmarkt te kopen, al mis je dan wel de sensatie van het verzamelen.
Supermarkt acties
De laatste twintig jaar zijn supermark- ten ook massaal op voetbalplaatjes gedoken. Vrijwel iedere grote super- markt heeft een of meerdere grote acties gevoerd met voetbalplaatjes. Van de reguliere Eredivisieseizoenen tot rondom EK’s en WK’s.
Je krijgt de plaatjes bij een bepaald bedrag aan boodschappen en dat betekent dat de hele familie en vrienden en bekenden worden ingeschakeld om mee te sparen. En bij de uitgang staan dranghekken om al te enthousiaste verzamelaartjes op afstand te houden. Bijzonder was het AH-album van 2010- 2011 met jeugdfoto’s van alle spelers.
Catalogus
In dit artikel is slechts een fractie genoemd wat en door wie er allemaal de laatste 100 jaar aan Feyenoord- plaatjes is uitgegeven. Ik heb geen specifieke voorkeur voor een bepaald bijzonder plaatje of serie, daarvoor
zijn er te veel mooie, bijzondere en verschillende series. (foto 5) Al een aantal jaren ben ik bezig alle info en afbeeldingen hieromtrent te verzamelen en de bedoeling is dit op te nemen in een Feyenoord-plaatjescatalogus, die in 2025 moet verschijnen. Zodra het zover is, volgt hier zeker bericht over.
Heb jij interessante verzamelitems voor het museum van Henk Schuiten? Mail naar:
sansiro1970@gmail.com
JANUARI 2025
29