Page 290 - คุณค่า คุณภาพ คุณธรรม ถอดบทเรียนงานประชุมวิชาการ
P. 290
A2-206
19th HA National Forum
ยุทธศาสตร์ที่ 4 : สร้างระบบรายงาน เรียนรู้ และวัดผลลัพธ์บริการสุขภาพท่ีม่ีคุณภาพและความปลอดภัย (National Reporting and Learning System) เพ่ือให้เกิดวัฒนธรรมการรายงาน และการเรียนรู้เรื่องความปลอดภัยของผู้ป่วยและบุคลากรในระบบบริการสุขภาพ
ยุทธศาสตร์ท่ี 5 : เพ่ิมประสิทธิภาพการควบคุม กากับ ตรวจสอบ และอภิบาลระบบบริการสุขภาพ (Hospital accreditation) เพ่ือให้ ประชาชนทุกคนเกิดความพึงพอใจ และมั่นใจในระบบบริการสุขภาพ
การขับเคลื่อนด้วย 5 ยุทธศาสตร์ เป็นทิศทางการเปล่ียนแปลงเชิงระบบอย่างย่ังยืน ซึ่งจะทาให้อุบัติการณ์ความเส่ียงที่ป้องกันได้ทางการ แพทยล์ ดลง การฟอ้ งรอ้ งลดลง คา่ ใชจ้ า่ ยทางการแพทยจ์ ากเหตกุ ารณไ์ มพ่ งึ ประสงคล์ ดลง เกดิ ระบบเพอ่ื การแกไ้ ขปญั หาและปอ้ งกนั เพมิ่ ขนึ้ เกดิ การ มีส่วนร่วมด้วยความเข้าใจของทุกฝ่าย ประชาชนปลอดภัย บุคลากรมีความสุข ซ่ึงเป็นเป้าหมายร่วมที่พวกเราทุกคนมีความหวังให้เกิดข้ึน เพ่ือระบบ สุขภาพและระบบสาธารณสุขที่ดีของประเทศไทย
เหรียญสองด้านต่างมีคุณค่า ในที่นี้หมายถึงด้านผู้ป่วยและญาติ และด้านบุคลากรทางการแพทย์ สิ่งท่ีสาคัญคือเราต้องเข้าใจ ใจเขาใจเรา เพราะเมอ่ื เกดิ เหตกุ ารณไ์ มพ่ งึ ประสงคข์ นึ้ เราทกุ ฝา่ ยตา่ งกเ็ ปน็ เหยอื่ (Victim) เหยอื่ ลา ดบั แรกคอื ผปู้ ว่ ยและญาตทิ ไ่ี ดร้ บั ผลกระทบโดยตรง เหยอ่ื ลา ดบั ทสี่ องคอื บคุ ลากรทใี่ หก้ ารดแู ล ทไี่ ดร้ บั ความทกุ ขแ์ ละผลกระทบตามมา แนวทางทเ่ี ราตอ้ งใหค้ วามสา คญั คอื การปอ้ งกนั การมี Early Detection และ ช่วยแก้ไขระบบเพ่ือป้องกันไม่ให้เกิดขึ้น แต่หากเราได้พยายามป้องกันแล้วแต่ยังพบว่ามีเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์เกิดขึ้นอยู่ เราจะมีระบบการให้การ ช่วยเหลือเยียวยากันและกันอย่างไร?
ในส่วนของนโยบาย Patient and Personnel Safety ได้มีการเริ่มดาเนินการแล้วโดยมีการใช้ยุทธศาสตร์ทั้ง 5 ด้านข้างต้น และเราควร เน้นเรื่องการป้องกัน (prevention) มากกว่าการหาทางแก้ไขเมื่อมีการฟ้องร้องเกิดข้ึนแล้ว และควรเร่ิมต้นจากการเห็นความสาคัญของผู้ปฏิบัติและ ลงมือทา ต้องเริ่มจากใจโดยเริ่มจากตัวเราและในโรงพยาบาลของเรา เชื่อว่าบุคลากรสาธารณสุขทุกคนต่างทางานด้วยใจ เรายังมีความตั้งใจในการ ดูแลคนไข้อย่างดี แต่ในขณะเดียวกันเรายังคงต้องเผชิญกับโอกาสท่ีจะเกิดเหตุการณ์อันไม่พึงประสงค์ท้ังหลายในขณะปฏิบัติงานได้เสมอ แม้ว่าเรา เองไม่ได้อยากให้เกิดขึ้นก็ตาม ทุกครั้งเราสามารถผ่านเหตุการณ์มาได้เพราะเรายังมีความต้ังใจที่ดี แต่สิ่งที่เราขาดอาจเป็นเรื่องของหูที่ยังไม่รับฟังซึ่ง กนั และกนั ไมเ่ ขา้ ใจในขอ้ จา กดั ของกนั และกนั เราใชใ้ จนา แตเ่ ราไมไ่ ดฟ้ งั กนั เราอาจเดนิ กนั คนละสว่ นแตเ่ ราตา่ งมเี ปา้ หมายเดยี วกนั บคุ ลากรทางการ แพทย์และคนไข้ต้องเข้าใจเปิดใจเข้าหากัน ช่วยกัน Prevention ทาให้เกิดกระบวนการ Early Detection และมีกระบวนการ Medication ที่ดีเพื่อ ช่วยเยียวยาทุกฝ่ายท่ีมีส่วนเกี่ยวข้องเมื่อมีเหตุการณ์ที่ไม่พึงประสงค์เกิดขึ้น
ปรียานันท์ ล้อเสริมวัฒนา
คุณปรียานันท์ อดีตผู้เคยได้รับความเสียหายทางการแพทย์และผู้ก่อตั้งเครือข่ายผู้เสียหายทางการแพทย์ กล่าวว่าในความรู้สึกของตนเอง ไมไ่ ดอ้ ยากเปน็ เพยี งเหรยี ญดา้ นในดา้ นหนงึ่ ไมอ่ ยากเปน็ ฝา่ ยใดฝา่ ยหนงึ่ เมอ่ื เกดิ ความขดั แยง้ ขนึ้ ระหวา่ งผปู้ ว่ ยและญาตทิ ไี่ ดร้ บั ผลกระทบกบั บคุ ลกร ทางการแพทย์ผู้ให้การรักษา จากการทางานที่ผ่านมาตลอด 27 ปี ได้เกิดการเรียนรู้ปัญหาและความรู้สึกของท้ังสองฝ่าย ไม่ว่าจะเป็นผู้ป่วยที่ได้รับ ผลกระทบสูญเสียจากเกิดเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ หรือบุคลากรทางการแพทย์ผู้เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์น้ัน ผลลัพธ์จากเหตุการณ์นา มาซึ่งความรู้สึกด้านลบและเกิดความเกลียดชังต่อกัน ตนเองจึงคิดว่าน่าจะมีระบบท่ีช่วยเยียวยาและเป็นธรรมกับทุกฝ่าย จึงได้มีการรวบรวมรายชื่อ มากกว่า 65,000 รายช่ือ เพื่อขอร่างพรบ.คุ้มครองผู้ได้รับผลกระทบจากระบบสาธารณสุข ซึ่งปัจจุบันยังไม่สามารถทาให้เกิดข้ึนได้ในระบบ “เราจะ ช่วยกันให้พรบ.น้ีเกิดขึ้นจริงได้อย่างไรบ้าง?” และ “ถึงเวลาแล้วหรือยังท่ีเราควรหันหน้ามาช่วยกัน?” คุณปรียานันท์ยังมีความเช่ือม่ันว่าสุดท้าย ระบบเยียวยาผู้ได้รับความเสียหายจะสามารถเกิดข้ึนได้จริง หากเราทุกฝ่ายเข้าใจซึ่งกันและกัน การดาเนินนโยบาย 2P Safety ก็เช่นเดียวกัน ควร เริ่มต้นด้วยการลดความขัดแย้งและร่วมมือกันหาทางออกร่วมกันด้วยความจริงใจ เพราะเราต่างยังต้องพึ่งพากันและกัน การทางานของบุคลากรใน ปัจจุบันนี้อาจจะใช้ใจลดลง ซ่ึงอาจเนื่องมาจากปัจจัยปัญหารอบๆ ตัวหลายด้าน เช่น เงินไม่พอ หมอขาดแคลน คนไข้ล้นโรงพยาบาล นโยบายการ แกป้ ญั หาไมเ่ ปน็ รปู ธรรม เปน็ ตน้ ดงั นน้ั การแกป้ ญั หาจงึ ควรมองทกี่ ารแกป้ มของความขดั แยง้ กอ่ นเปน็ อยา่ งแรก บรรยากาศแหง่ การรว่ มมอื กนั จงึ จะ เกิดขึ้นตามมา อย่าลืมว่าอารมณ์ความรู้สึกของผู้ที่ได้รับความเสียหายจากเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ทางการแพทย์มีความเปราะบางมาก บางคนติด อยู่กับปัญหาไม่สามารถมองเห็นทางออกได้ด้วยตัวเอง จนบางครั้งถึงขนาดคิดสั้นอยากฆ่าตัวตาย ควรให้เข้าใจความรู้สึกของเขา จงสร้างสะพานใน การเชื่อมต่อถึงกันและกัน ร่วมมือกันสร้างระบบในการช่วยเยียวยาเพื่อให้ความช่วยเหลือบุคคลผู้ได้รับผลกระทบทุกฝ่าย ท้ังผู้ป่วยและบุคลากรทาง สาธารณสุขด้วยความจริงใจ เข้าใจ และเห็นอกเห็นใจซึ่งกันและกัน
290 สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน)