Page 536 - คุณค่า คุณภาพ คุณธรรม ถอดบทเรียนงานประชุมวิชาการ
P. 536
B4-108-109
19th HA National Forum
การจะดูแลเคร่อืงมือได้อย่างมีประสิทธิภาพก็ต้องรู้จักวงจรชีวิตของเคร่ืองมือแพทย์ก่อน
วงจรชีวิตเครื่องมือแพทย์
เรม่ิ ตงั้ แต่ วางแผน จดั หา นา มา ดแู ลรกั ษา เลกิ ราและทดแทน แตป่ จั จบุ นั มกี ารตดั ตอนของวงจรชวี ติ เครอื่ งมอื แพทย์ เราอาจจะสนใจเพยี ง ข้ันตอนใดขั้นตอนหน่ึง เช่น การจัดหาส่วนเรื่องการบารุงรักษาเป็นของคนอื่น หรือหน่วยที่มีศักยภาพถูกมอบภารกิจเฉพาะเรื่องของการบารุงรักษา ไม่มีส่วนร่วมในการวางแผน จัดหา ทดแทน บทบาทของวงจรชีวิตเครื่องมือแพทย์ไม่ได้เป็นบทบาทของคนใดคนหน่ึง ต้องสามารถทาได้หลากหลาย เช่นการกาหนดคุณสมบัติ การเขียนเงื่อนไขอย่างไรที่จะครอบคลุมสัญญาการบารุงรักษาเชิงป้องกัน การรับประกัน การตรวจสอบเครื่องมือท่ีนามา ใชค้ รงั้ แรกผา่ นคณุ ภาพหรอื ไม่ มกี ารเรยี กกลบั (recall)จากตา่ งประเทศ หรอื เปน็ เครอื่ งมอื ทถี่ กู ประกาศใหเ้ ลอื กใชง้ านหรอื ไม่ เมอื่ ไดเ้ ครอ่ื งมอื มาแลว้ ต้องมีการนามาขึ้นทะเบียนและติดตาม เครื่องมือแต่ละชนิดมีจานวนเท่าไหร่ ใช้งานได้เท่าไหร่ ใครเป็นผู้ดูแล ทะเบียนต้องมีความแม่นยาและหมั่น การตรวจสอบอย่างสม่าเสมอ การตรวจสอบต้องใช้คนที่มีความรู้และมีความเข้าใจ ระบบการตรวจเช็คถึงจะแม่นยา ต้องมีการบารุงรักษา และเมื่อ ไม่มีคุณภาพก็ต้องเลิกใช้งาน บางครั้งต้องทนใช้งานกับเคร่ืองที่ไม่ผ่านมาตรฐาน บางเคร่ืองไม่ผ่านมาตรฐานตั้งแต่การจัดซื้อมา เราต้องช่วยกันเติม เต็มในวงจรชีวิตของเครื่องมือและดูแลให้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
วิศวกรรมคลินิคเป็นส่วนหน่ึงของวิศวกรรมชีวการแพทย์ ซึ่งแยกกันไม่ออก ตัวอย่างการดาเนิน งานของวิศวกรรมชีวการแพทย์ ได้แก่
1. จัดทา/พัฒนาระบบตรวจสอบกับบารุงรักษาเคร่ืองมือแพทย์ การทา preventive Maintenance (PM) ประจาปี กลุ่มเครื่องพิเศษ ประสานงานบรษิ ทั ภายนอกเพอ่ื ดแู ลบา รงุ รกั ษา กลมุ่ เสยี่ งมกี ารบา รงุ รายวนั รายสปั ดาหแ์ ละรายเดอื น จดุ เนน้ ของการทา PM 1) เครอื่ งมอื กลมุ่ เสยี่ ง สูงได้รับการ PM ครบตามแผน 2) ดูแลตามมาตรฐานสากล ECRI/IEC 3) การเปลี่ยนอะไหล่ตามระยะเวลา และทา PM อย่างเต็มรูปแบบ 4) ทางาน เชิงป้องกันทบทวนปัญหาวางแผนแก้ไขเป็นระบบ ร่วมกับ user 5) นาองค์ความรู้ที่พบจากปัญหาหน้างาน มาสื่อสารแก่ผู้ใช้งาน นามาถ่ายทอดเครือ ขา่ ย และนกั ศกึ ษา BME เราพบปญั หาอะไรบา้ งซงึ่ แตล่ ะ รพ.มวี ฒั นธรรมการใชง้ านเครอื่ งมอื แพทยไ์ มเ่ หมอื นกนั โดยใชก้ ลมุ่ บคุ ลากรทอี่ บรม training ในการส่ือสาร เพื่อแก้ปัญหาเชิงระบบ
อุปกรณ์ในการตรวจสอบ (Equipment tester) ต้องมีการลงทุนค่อนข้างสูง มีการถอดเครื่อง เป่า เช็ดฝุ่น ตรวจสอบประสิทธิภาพของ เครื่องตามแผน ตามมาตรฐาน โดยเคร่ืองมือท่ีมีความแม่นยา มีมาตรฐาน แล้วติดใบรับรองผลที่เครื่อง ออกใบรายงานผล ว่าผ่านการตรวจสอบแล้ว โดยใคร โดยเครื่องมืออะไร อิงมาตรฐานสากลอะไร
2. การซ่อม ปัญหาที่พบคือระยะเวลาในการส่งซ่อมนาน จะทาอย่างไรให้ระยะเวลาในการส่งซ่อมบริษัทภายนอกส้ัน มีหลายปัจจัย มีการ ประกันระยะเวลาซ่อม ใช้แนวคิด Lean จาก 100 วัน เหลือ 43-58 วัน ให้บริการซ่อมเคร่ืองมือแพทย์ตลอด 24 ช่ัวโมงครอบคลุมเครื่องมือกลุ่มเสียง สูงกลางต่าประมาณ 5,000 เครื่อง บริการในเวลาและนอกเวลา มีระบบสารองอะไหล่ท่ีจาเป็น สารองอะไหล่ในระบบงาน PM และเปลี่ยนอะไหล่ เชิงรุก ตรวจสอบการดาเนินงานของบริษัทภายนอก และลดระยะเวลาในการซ่อม ต้ังแต่ ออกใบส่ังจ้าง ต่อรองราคา และทาได้อย่างมีประสิทธิภาพ จะสามารถลดค่าใช้จ่ายและประหยัดค่าใช้จ่ายปีละประมาณสามล้านบาท
สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน) 536