Page 145 - isgaldebursa

Atatürk Üniversitesi • Atatürk University

Öz Abstract
I. Dünya savaşı sonunda imzalanan Mondros With the Mondeos armistice, initiated the
Mütarekesi, Bursa için de işgal sürecini occupation for Bursa. The occupation forces and
başlatmıştır. İşgal güçlerinin ve İstanbul the Istanbul government's attempts to people of
Hükümeti’nin Bursa halkını kendi saflarına çekme Bursa were met by people and administrators,
yönündeki girişimlerinin, halkın bir kısmı ve caused the Ankara government not take a definite
şehrin bazı yöneticilerince karşılık bulması, position for a while. This uncertainty has led to the
Ankara Hükümeti’nin Bursa ve civarının işgalinde perception that Bursa and its surroundings are left
bir süre kesin tavır alamamasına sebep olmuştur. to enemy and takeback with fight. Gemlik,
Belirsizlik süreci, Bursa ve civarının savaşılmadan Mudanya, Bursa and around during occupation
teslim edilip, geri alındığı gibi algılanmalara yol and liberation were handled with military
açmıştır. Bu durumun aydınlatılabilmesi için işgal operations that led liberation of Anatolia.
ve kurtuluş sürecinde Marmara bölgesi, İznik, the military operations around Bursa were
Orhangazi, Gemlik, Mudanya, Bursa ve carried out by Kocaeli group command of colonel
civarındaki tüm askerî harekâtlar, Anadolu’yu Deli Halit. When the great offensive was achieved,
rd
kurtuluşa götüren askerî harekâtlarla birlikte ele the 3 corps was referred to this region. The
alınmıştır. Bursa ve civarındaki askerî harekâtların commanding association was established the
büyük kısmı, Albay Deli Halit komutasında rescue operation of Bursa and its vicinity was
Kocaeli grup komutanlığı tarafından carried out jointly.
yürütülmüştür. Bu bölgenin işgalden kurtarılması In this study, liberation of Bursa and
aşamasına gelindiğinde Şükrü Naili Paşa surroundings was explained by the memories of
(Gökberk) komutasındaki 3. Kolordu bu bölgeye Şükrü Naili pasha and the military activities of the
sevk edilmiş, Bursa ve civarının kurtarılma Kocaeli group command and other military
harekâtı müşterek olarak gerçekleştirilmiştir. operations of national struggle. It’s seen that Bursa
Çalışmada Bursa ve civarının kurtuluşu, 3. isn’t delivered without being opposed and easily
Kolordu Komutanı Şükrü Naili Paşa’nın Bursa takeback.
Salnamesindeki hatıraları, Albay Deli Halit
(Karsıalan) komutasındaki Kocaeli Grubu’nun
askerî faaliyetleri; Milli Mücadele’nin diğer cephe
harekâtlarıyla bağlantılı olarak anlatılmıştır.
Bursa’nın düşmana karşı konulmadan teslim
edilmediği, kolaylıkla da kurtuluşa gidilmediği ve
bu süreçte çok büyük mücadeleler verildiği
görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Bursa, Şükrü Naili, Deli Key Words: Bursa, Şükrü Naili, Deli Halit,
Halit, İşgal, Kurtuluş Occupation, Liberation