Page 7 - شیمی (پودمان 1)
P. 7
اتم عـنـصرهـــای نحوۀ توزیع الکترون ها در اتم
کــروم ( )24Crو
مس ( )29Cuدر در علوم تجربی خواندید مطابق با مدل اتمی بور ،الکترون ها در مدارهایی به دور هسته می چرخند .هر
لایه چهارم آرایش یک از مدار ها انرژی مشخصی دارد که با افزایش فاصله از هسته مقدار آن افزایش می یابد .هر مدار با
الکترونی خود یک عدد صحیحی که با nنمایش داده می شود ( ...و )n = 1 ، 2مشخص می گردد.
در مدل های اتمی جدیدتر ،از مفهوم لایۀ الکترونی به جای مدار استفاده می شود .هر لایه تعداد
الکترون و در لایه مشخصی الکترون را می تواند در خود جای دهد (گنجایش الکترونی) .گنجایش هر لایه از رابطه 2n2
سوم به ترتیب 13 به دست می آید که nشمارۀ لایه الکترونی را نشان می دهد.
در اولین لایه حداکثر 2الکترون و در لایۀ دوم حداکثر 8الکترون می تواند قرارگیرد .اتم عنصر
و 18الکترون دارند: اکسیژن ( )8Oدارای 8الکترون است ،پس 2الکترون در لایۀ اول و 6الکترون دیگر در لایۀ دوم قرار
24Cr: 2) 8) 13) 1
29Cu: 2) 8) 18) 1 گرفته اند .در اتم سیلیسیم ( )14Siلایۀ سوم هم دارای 4الکترون است (شکل .)3
در یـــک تعریف 8 O 14Si
جامــع و دقیق تر،
بهالکـــترون هایی شکل .3آرایش الکترون ها در اتم های سیلیسیم و اکسیژن
از اتـــم که امکان
شرکت در واکنش به بیرونی ترین لایۀ الکترونی اتم که دارای الکترون است لایۀ ظرفیت یا لایۀ
شیمیایـی را دارند والانسگفته می شود و در اتمهایی با عدد اتمی 20یا کمتر و اتم هایی که لایۀ
ا لـکتـرون هــای قبل از لایۀ آخر آنها کامل شده باشد ،به الکترون های لایۀ ظرفیت ،الکترون های
ظرفیتی یا والانس ظرفیت یا الکترون های والانس می گویند .براساس یک قاعده کلی ،لایۀ ظرفیت
گفتهمی شود. اتم ها حداکثر 8الکترون می تواند داشته باشد.
اگر چه لایۀ سوم می تواند تا 18الکترون داشته باشد ولی هرگز قبل از اینکه
شکل .4آرایشالکترون ها در اتم
پتاسیم لایۀ چهارم 2الکترون بگیرد بیش از 8الکترون نمی پذیرد.
بر این اساس چگونگی قرار گرفتن الکترون ها (آرایش الکترونی) دراتمی مانند
پتاسیم ( )19 Kبه صورت نشان داده شده در شکل 4است که می توانیم آن را
به صورت زیر نمایش دهیم:
( 19K : 2 ( 8 ( 8 ( 1
13
