Page 33 - LSĐB TT Quoc Oai - online

Hằng năm, vào ngày lễ - ngày hội, Nhân dân các làng đều
hướng về nơi đây, cùng nhau tổ chức các hoạt động văn hóa
truyền thống vừa vui tươi lành mạnh vừa nhắc nhở vun đắp
tình đoàn kết.

Động Hoàng Xá nằm trong hệ thống danh xưng (18 ngọn
núi lớn nổi tiếng) của phủ Quốc Oai xưa. Đây là một quần
thể của nhiều di tích lịch sử, văn hóa có giá trị, đặc biệt khu
di tích mang nhiều ý nghĩa lịch sử.
Theo sử sách còn ghi Cao Bá Quát (1809 - 1855), tên tự
Chu Thần, hiệu là Cúc Đường, biệt hiệu là Mẫn Hiên lãnh
tụ cuộc khởi nghĩa Mỹ Lương tháng 12/1854. Dưới chân núi
Hoàng Xá, ông chỉ huy nghĩa quân chiến đấu với quân nhà
Nguyễn do Lê Thuận lãnh binh Sơn Tây cầm đầu. Cao Bá
Quát bị tử thương tại trận. Ngoài ra, động Hoàng Xá trong
các cuộc kháng chiến được Đảng ta lựa chọn làm nơi cất giữ
ngân khố và đặt Đài phát thanh phụ khi đài chính bị địch
dội bom.
Về di sản văn hóa, động Hoàng Xá còn lưu giữ được những
nét hoang sơ từ hàng ngàn đời do thiên nhiên ban tặng. Bên
trái cổng vào là hồ sen, còn được gọi là Giếng Cả, rộng gần
2 mẫu, nước không bao giờ cạn. Ngày nay trong quần thể
di tích vẫn giữ được một số hạng mục công trình kiến trúc
vô giá do bàn tay, khối óc tài hoa của người nghệ nhân dân
gian vùng “đất trăm nghề” tạo dựng qua nhiều thế hệ như
nhà thủy đình 8 mái giữa một vùng trời non nước biếc xanh
thơ mộng. Nhà thủy đình 8 mái là một trong những tinh hoa
kiến trúc dân gian độc đáo với 2 tầng cổ diêm, mái dốc có 8
đầu đao cong mềm mại. Thủy đình vốn là nhà biểu diễn múa
rối nước, gọi theo dân gian là buồng trò, đây là một trong
4 yếu tố quan trọng làm nên nghệ thuật múa rối nước gồm

33