Page 6 - majaleh riazi

‫تعامل هندسه و هنر در قرون میانه جهان اسلام‬

‫کاشیکاریهای شگفتانگیز و پیچیدهای که بناهایم اشسلاکملیا قرتونپیمیانهش رارزیونتی خودروهای خورشیدی چیست‬
‫((این نشااان میدهد فرهنگی که ما معمول ًا به اندازه کافی به آن بها نمیدهیم‪ ،‬بساایار‬
‫میدهند‪ ،‬نشانه مهارتی در هندسهاند که غرب تا صدها سال بعد به آن دست نیافت‪.‬‬
‫و چرا آنها فراگیر نشده اند؟‬
‫پیشااارفتاهتر از آن چیزی بوده کاه ماا فکر میکردیم)) ‪،‬این ادعاای ج‪.‬لو‪ ،‬دانشاااجوی‬
‫تاریخدانها تا مدتها فرض میکردند که تزئینات پیچیده چندضلعی و ستاره‪ ،‬که برای‬

‫تحصایلات تکمیلی دانشاگاه هاروارد اسات که پس از سافری به ازبکساتان و مشااهده‬ ‫پوشاندن مساجد‪ ،‬زیارتگاهها و سایر بناها‪ ،‬در محدوده وسیعی که از ترکیه تا ایران و‬

‫کااشااایکااریهاای شاااگافاتاناگایاز‪،‬باه تاحاقایاق در ماورد آنهاا پارداخات‪.‬‬ ‫هندوستان را شامل میشود‪ ،‬به کار میروند‪ ،‬صرف ًا حاصل ممارست زیاد در استفاده از‬

‫((این یک هندسااه معمولی نیساات‪ ،‬طرحهای شاابه کریسااتالی از کنار هم قرار گرفتن‬ ‫ترسیمات با کمک خطکش و پرگار هستند‪ .‬اکنون‪ ،‬یک محقق از دانشگاه هاروارد ادعا‬

‫مجموعهای از شاکلها‪ ،‬شاامل ‪ ۵‬و ‪۱0‬ضالعیها‪ ،‬ایجاد میشاود که برخلاف کاشایکاری‬ ‫میکند که ‪ ۵00‬سال قبل‪ ،‬پیشرفت سریع ریاضیات به یاری هنرمندان آمد و حاصل آن‬

‫معمولی‪ ،‬طرح تکرار نمیشود))‪.‬‬ ‫ایجاد طرحهای پیچیدهتری بود که در آن چه ریاضیدانان امروزی “طرحهای شبه‬

‫کریستالی” مینامند‪ ،‬به اوج رسید‪ .‬طرحهای شبه کریستالی تا دهه ‪ ۱۹۷0‬در غرب شناخته‬

‫شده نبودند‬

‫‪3‬‬