Page 14 - Tuoi tre Dan Phuong

(naêm 1684). OÂng Taï Ñaêng Huaân (con oâng Voïng) sinh

naêm 1672, naêm 28 tuoåi (naêm 1700) ñoã Ñeä nhò giaùp ñoàng
Tieán só xuaát thaân (Hoaøng giaùp), naêm 29 tuoåi oâng tieáp tuïc

thi ñoã Giaûi nguyeân. OÂng Taï Ñaêng Ñaïo (con oâng Huaân)
sinh naêm 1731, naêm 29 tuoåi ñoã Tieán só khoa Canh Thìn
(naêm 1760).

Bieát bao ngöôøi trôû thaønh danh nhaân cuûa queâ höông,
ñaát nöôùc. Teân tuoåi vaø söï nghieäp cuûa hoï coøn löu truyeàn saâu

ñaäm trong taâm khaûm cuûa Nhaân daân qua truyeàn thuyeát
cuõng nhö söû saùch xöa nay.

Truyeàn thuyeát veà Vaên Dó Thaønh ôû Thöôïng Hoäi ñaõ
(1)
neâu cao taám göông cuûa tình baïn trong saùng vaø loøng taän

tuïy cöùu vôùt Nhaân daân trong luùc hieåm ngheøo.

Hoaøng Truï ôû Boàng Lai moà coâi caû cha laãn meï töø nhoû,
voán thoâng minh, hoïc moät bieát möôøi. Hoaøng Truï vöøa
chaêm laøm vöøa chaêm hoïc, hoïc heát thaày naøy laïi tìm thaày

khaùc hoïc hoûi theâm. Khi trôû thaønh thaày daïy hoïc, Hoaøng
Truï hoïc theâm ngheà boác thuoác chöõa beänh, cöùu soáng nhieàu
daân laøng luùc naïn dòch xaûy ra.

Nguyeãn Caû queâ ôû Baù Döông Noäi, vì nhaø ngheøo neân töø

nhoû phaûi laøm ñuû vieäc ñeå nuoâi meï, laäp thaân. Voán coù chí
laïi ham hoïc, lôùn leân Caû toû ra taøi ba hôn ngöôøi, daân laøng
ai naáy ñeàu meán phuïc. Gaëp luùc loaïn laïc, troäm cöôùp hoaønh
haønh, Nguyeãn Caû taäp hôïp trai traùng trong laøng canh

phoøng baûo veä, ñaùnh ñuoåi troäm cöôùp, giöõ gìn cuoäc soáng
bình yeân cho thoân xoùm. Thôøi kyø loaïn möôøi hai söù quaân
(944 - 967), ñöôïc bieát Ñinh Boä Lónh laø vò töôùng taøi,

(1) Nguyeãn Döõ, Truyeàn kyø maïn luïc, Nxb. Vaên ngheä, Hoäi Nghieân cöùu
giaûng daïy vaên hoïc Thaønh phoá Hoà Chí Minh, 1988, tr.222.

12