Page 20 - Tuoi tre Dan Phuong
P. 20
Buøi Vaên Duyeân (töï Tröïc Tín), Taï Vaên Long, Taï Vaên
Vöôïng ñaõ höôûng öùng phong traøo Caàn Vöông, sau ñoù gia
nhaäp nghóa quaân cuûa cuï Ñeà Thaùm, Ñoác Ngöõ, hoaït ñoäng
taïi Yeân Theá (Baéc Giang), Sôn Taây, Hoøa Bình. Trong moät
traän chieán, oâng Buøi Vaên Duyeân cuøng moät soá nghóa quaân
bò giaëc baét; chuùng chaët ñaàu oâng roài neùm xaùc xuoáng soâng
Ñaùy. Tinh thaàn yeâu nöôùc noàng naøn cuûa caùc oâng maõi maõi
ñöôïc Nhaân daân ca ngôïi.
Ñeâm ngaøy 05/12/1898, sau nhöõng ngaøy toå chöùc chuaån
bò löïc löôïng, cuoäc noåi daäy choáng thöïc daân vaø tay sai taïi
Haø Noäi ñuùng dòp Phaùp môû hoäi chôï taïi nhaø Ñaáu Xaûo,
trung taâm Thaønh phoá, döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Chaùnh toång
Kieân (laøng Ñaêm), Phoù toång Söï (laøng Haïnh Ñaøn), Lang
Saùng (töùc Lyù Dieãm laøng Boàng Lai), Ñoà Maäu (giaùo hoïc
laøng Maäu Hoøa) vaø sö cuï Thanh Trang (truï trì chuøa Haûi
Giaùc ôû Haï Moã), Nhaân daân Ñan Phöôïng, Töø Lieâm goùp
phaàn to lôùn khieán cho giaëc hoang mang lo sôï, aên khoâng
ngon, nguû khoâng yeân.
Sau gaàn 40 naêm töø ngaøy 01/9/1858, ngaøy thöïc daân
Phaùp noå suùng vaøo Ñaø Naüng, môû ñaàu quaù trình xaâm löôïc
cuûa chuùng, nöôùc ta hoaøn toaøn rôi vaøo tay giaëc, Nhaân daân
phaûi soáng cuoäc ñôøi noâ leä, “moät coå hai troøng” döôùi cheá ñoä
thöïc daân, phong kieán.
Duø phaûi ñau thöông soáng döôùi aùch ngoaïi xaâm, nhöng
Nhaân daân ta khoâng chòu cuùi ñaàu, quyø goái, baát chaáp moïi
khoù khaên, nguy hieåm laïi anh duõng xoâng leân tieâu dieät
quaân thuø. Vaø cuõng töø ñoù, tinh thaàn ñoäc laäp, töï cöôøng cuûa
daân toäc laø nhaân toá quyeát ñònh taäp hôïp ñöôïc ñoâng ñaûo
Nhaân daân ñöùng leân ñaáu tranh cöùu nöôùc, cöùu nhaø. Phong
traøo Ñoâng Du noåi leân. Tröôøng Ñoâng Kinh Nghóa Thuïc
thaønh laäp taïi Haø Noäi.
18
