Page 110 - Trinh bay huyen Quoc Oai

quang gánh, tay nải, bị cói để nếu giặc tiến đánh địa phương cũng có
thể nhanh chóng tản cư, thực hiện “vườn không, nhà trống”. Một số
nơi còn cho đóng dấu chín vào mông trâu, bò (dấu làm bằng sắt, ghi ký
hiệu hoặc hai chữ cái đứng đầu tên thôn xã, nung đỏ, đóng vào mông
trâu bò, sau tróc vảy vẫn rõ chữ) để đề phòng khi phải chạy gấp lấy
người, thì cắt thừng cho trâu bò tự chạy, giặc rút sẽ đi tìm, không lẫn.
Có nơi còn làm lán ra các gò ở ngoài đồng cho người già, trẻ em ra đó
ở cả ngày lẫn đêm (vùng bán sơn địa thì làm lán ở ven suối trong núi)
phòng lúc giặc tiến đánh vào làng thì số người này đã chạy khỏi làng
rồi; còn người lớn, ai không có nhiệm vụ đêm cũng ra lán với gia đình,
đề phòng giặc vây làng sớm khó thoát ra khỏi lũy tre...

Cùng với các hoạt động khẩn trương nói trên của các ban tản cư -
di cư và phá hoại, các ban tiếp tế, cứu tải thương cũng có những hoạt
động thiết thực, có hiệu quả. Ban tiếp tế lo việc dự trữ và cung cấp
lương thực, thực phẩm, quần áo, thuốc men... cho bộ đội, tự vệ bằng
những nguồn chính: “Hũ gạo nuôi quân”, “Mùa đông binh sĩ” do Nhân
dân và các đoàn thể ủng hộ; có xã chuyển thóc nghĩa thương thành quỹ
phục vụ kháng chiến và dự trữ chiến đấu. Ban cứu, tải thương mở các
lớp huấn luyện về sơ cứu vết thương cho các tổ cứu thương, thành viên
chủ yếu là nữ thanh niên. Để giải quyết khó khăn về băng, gạc, chị em
phụ nữ trong các tổ cứu thương ở Sài Sơn đã có sáng kiến bóc bẹ cây
chuối, đập rập, phơi khô, hấp sát trùng để dự trữ, dùng tạm khi cần
đến... Tết Đinh Hợi (1947) - Tết kháng chiến đầu tiên, Nhân dân trong
huyện đã góp nhiều bánh chưng, bánh mật, bánh gai, thuốc lào, cùng
những tấm áo “Mùa đông binh sĩ”, nhờ Ban tiếp tế huyện gửi tới các
chiến sĩ Vệ quốc quân đang anh dũng chiến đấu ngoài mặt trận.
Trước và sau ngày toàn quốc kháng chiến, Bác Hồ đã tạm rời Hà
Nội, bí mật về ở và làm việc tại nhiều địa điểm khác nhau quanh Thủ
đô để vẫn theo sát và chỉ đạo kháng chiến. Trong đó, Quốc Oai là một
trong những địa bàn được nghiên cứu kỹ, chuẩn bị từ trước, để có thể
đón Bác về ở và làm việc dài ngày. Vào đầu năm 1947, để chuẩn bị
cho cuộc họp tất niên của Hội đồng Chính phủ vào 29 Tết, từ ngày
15/01/1947, Bác Hồ đã viết thư cho đồng chí Hoàng Hữu Nam, lúc đó
phụ trách Văn phòng Phủ Chủ tịch, dặn ba điều: họp tại Bureau Quốc
Oai (ở đây là chỉ phủ đường - nơi làm việc của Ủy ban hành chính
huyện lúc bấy giờ), phải chuẩn bị tốt việc bảo vệ, nếu có thể được thì
chuẩn bị xôi, gà, chè... Hôm đó: 20/01/1947 (29 Tết), ngay từ chập tối,

110