Page 204 - Trinh bay huyen Quoc Oai

- Số đảng viên còn nằm im không hoạt động, nay càng nằm im.

- Số đã tự động về sống công khai từ trước thì mỉa mai các đồng chí
mới được đưa về, lấy làm đắc sách cho mình tự về là hay, là đúng, là
kịp thời...

- Bản thân các đồng chí mới được đưa về, có nơi có người đã phải
đem lễ lạt, đem tiền hối lộ bọn ngụy quyền, ngụy quân các cấp (từ
1.000 - 4.000 đồng Đông Dương) nhưng vẫn nơm nớp lo sợ vì bị chúng
quản thúc, nên có người đã phải nhận làm việc cho địch ở bộ máy tề
hoặc đi lính. Một số tìm cách chạy ra Hà Nội, kiếm việc làm; số khác
phải nằm im, không dám và cũng không thể hoạt động được. Số phát
huy được tác dụng chỉ còn 5% . Nơi nào đưa về nhanh thì phong trào
(1)
yếu ớt; nơi thi hành chậm hoặc chưa có điều kiện thi hành, đưa được ít
đồng chí và quần chúng về, thì cơ sở tương đối khá (Đông Yên).

Đối với từng xã, tác động ảnh hưởng của chủ trương trên có mức độ
khác nhau. Nơi cơ sở khá thì lo lắng thấy cán bộ, đảng viên về sống
công khai thì sợ không có người để hoạt động nữa và khinh bỉ người về
hàng (Sài Sơn). Nơi cơ sở trung bình thì e dè, thử thách và ngại ngùng
trong việc nuôi chứa các cán bộ khác về hoạt động (Phượng Yên Sơn).
Nơi cơ sở kém thì muốn cán bộ, đảng viên và những người hoạt động
về hết cả cho yên chuyện, vì cho là không có cán bộ hoạt động thì địch
không khủng bố (Bình Than).
Tư tưởng Nhân dân nói chung là hoang mang, nghi ngờ, kém tin
tưởng và sự phân hóa về tư tưởng cũng có những biểu hiện khác nhau:
- Những gia đình có người hy sinh cho kháng chiến thì oán trách
chủ trương này và khinh bỉ người về sống công khai.

- Những gia đình có chồng con, anh em đang tham gia kháng chiến
hoặc đang hoạt động ở huyện, xã thì có gia đình bảo người thân cứ ở
ngoài mà hoạt động, cần gì thì liên lạc, gia đình sẽ cung cấp cho, đừng
về mà nhục nhã; có gia đình lại bắt người thân phải về hoặc cắt đứt
mọi liên lạc, tiếp tế để người thân phải về, khi về thì “tìm thầy, tìm
thợ” để chạy chọt, đút lót cho người thân được yên thân.
Bản kế hoạch “Phát triển cơ sở công khai” của Tỉnh ủy lại bị lọt vào
tay địch, chúng đã lập tức có kế hoạch lợi dụng để phản tuyên truyền
như: cho là Việt Minh đã hết gạo ăn, hết đất ở nên phải về, nếu Việt Minh

(1) Theo Tỉnh ủy Hà Tây Lịch sử đảng bộ Hà Tây tập II (1945 - 1954), xuất
bản năm 1994, tr.290.

204