Page 237 - Trinh bay huyen Quoc Oai

Công tác địch vận được đẩy mạnh. Ta tổ chức treo cờ Tổ quốc, rải
truyền đơn ở Quán Bún (Giã Cát), treo cờ trên núi ở Sài Sơn, Phượng
Yên Sơn nhân các ngày kỷ niệm 01/5, 19/5, gây được ảnh hưởng chính
trị sâu rộng. Nhiều binh lính địch dao động.

Tuy vậy trong cơn tuyệt vọng, kẻ địch vẫn gắng gượng tổ chức một
số cuộc càn quét lẻ. Tháng 5/1954, chúng hai lần đưa cả xe tăng về
Cộng Hòa nhằm thăm dò, nhưng chạm phải lực lượng ta thì lại rút.
Sang tháng 6, chúng vây và càn ở cả trong làng và ngoài đồng vùng
Tam, Tứ Hiệp để bắt lính. Chúng dùng thủ đoạn cho con cháu bọn tề
tham gia các cuộc vây càn này và cho đi trước để làm đà lôi kéo các
thanh niên khác, nên một số thanh niên đành phải chịu để bọn tề bắt
đi. Tháng 6/1954, chúng lại mở hai trận càn vào khu Tiên Phương,
Cộng Hòa, huy động tới 4 tiểu đoàn cơ động lẻ.
Ngày 05/6/1954, địch càn vào Cộng Hòa, bị tiêu diệt gần 4 trung
đội, chúng phải rút . Đây có thể nói là trận cần cuối cùng của giặc
(1)
trên đất Quốc Oai. Tranh thủ thời cơ, ta mở lớp cho 60 quần chúng ở
xã Cộng Hòa theo kế hoạch bước 2 về mở khu du kích ở vùng này. Ta
cũng giải tán nốt các ban tề ở xã Hưng Đạo.
Như vậy, đến hết tháng 6/1954, các xã thuộc khu du kích phía tây
huyện đã ngày càng được củng cố và phát triển, các xã phía đông -
nam huyện đã giải tán tề, gây được cơ sở. Thực hiện chủ trương của
Tỉnh ủy, Huyện ủy lãnh đạo phát triển sang hướng mới: bao vây hai vị
trí bảo chính đoàn ở Đa Phúc và Hoàng Xá.
Sang đầu tháng 7/1954, các ban tề trong huyện về cơ bản đã bị tê
liệt hoặc bị giải tán. Khó khăn lớn nhất lúc này là cán bộ, đảng viên
còn lại quá ít. Ở huyện, từ cuối tháng 6, đồng chí Bí thư Huyện ủy được
điều động lên Ban Chỉ huy Tỉnh đội làm Tỉnh đội phó; đồng chí Phó
Chủ tịch quyền Chủ tịch kiêm Bí thư Đảng đoàn chính quyền cũng
đi chữa bệnh bên nước bạn; cả Huyện ủy, Ủy ban kháng chiến hành
chính chỉ còn 14 - 15 cán bộ, đảng viên, Huyện đội còn 10 đồng chí.
Đồng chí Nguyễn Trương Thú - Ủy viên Thường vụ Huyện ủy phải
kiêm giữ cả quyền Bí thư và Chủ tịch huyện. Dưới xã, có xã không có
đảng viên nào, một số xã chỉ còn từ 1 - 3 đồng chí, nhiều nhất như Cấn
Hữu, Đông Yên, Sài Sơn, mỗi nơi cũng chỉ còn từ 10 - 15 đảng viên.

(1) Theo Báo cáo số 90 ngày 05/7/1954 của Tỉnh ủy về tình hình tháng 6/1954.

237