Page 15 - Sahaja November_December
P. 15
ssP-h-k-¼-¯v Iq-Sn-b {]-tZ-i-am-b-Xn-\mð tem-I-¯n-te-ä-hpw Nn-{X-i-e-`-§Ä, Xp-¼n-IÄ, A-en-bp-sS ]-g-h-Æm-epw (Salim Ali's Fruit Bat), tUm. A-K-kv-Xy-h-\w h-sc-bp-Å ]-Ýn-a-L-« \n-c-I-fn-em-Wv C-h-bp-sS ]-£n-IÄ Im-Sp-I-fnð [m-cm-f-am-bn A-dn-b-s¸-Sp-ó Nq-f-¡m-¡ (
{]-[m-\-s¸-« 35 ssP-h ssh-hn-[y tlm-«v kv-t]m-«p-I-fn-sem-óm-bn F-«p-Im-en-IÄ Fóo {Kq-¸p-IÄ du-«-Wn-sâ hm-e³ h-Æm-epw (Wroughton's Freetailed Bat). hm-k-Ø-ew. H-cp Im-e-¯v I-cn-¦p-c-§v c-km-b-\-¯n-\v th-ïn Im-Wm-dpï-t{X. A-Xy-]qÀ-Æ-am-b ]p-Ån-¨n-e-¸³ (Spotted Babb
B-tKm-f kw-L-S-\-bm-b I¬-kÀ-th-äÀ CâÀ-\m-j-Wð H-gn-¨p-Å sN-dp-Po-hn-I-sf Ip-dn-¨p-Å k-enw A-en-bp-sS ]-g-h-Æmð s]-cn-bmÀ h-\y-Po-hn th-«-bm-S-s¸-«n-cp-ó Cu Ip-c-§p-IÄ Cóv C³-Uy-bnð I-sï-¯n-b 1300 Hm-fw ]-£n C-\-§-fnð 508 a-¡m-¨n-¡m-S-I-fp-sS (Ceylon ]-£n-IÄ ]-Ýn-a-L-« a-e-\n-c-
]-Ýn-a-L-«-s¯ sX-c-sª-Sp-¯n-cn-¡p-I-bm-Wv. tem-I-¯p X-só ]T-\-§-sfm-ópw Im-cy-am-bn k-t¦-X-t¯m-Sv tNÀ-óp-Å X-an-gv-\m-«n-se ta-L-a-e h-\y-Po-hn _m-¡n-bm-bn-cn-¡p-ó-Xv B-sI ]-Xn-\m-bn-c-t¯m-f-am-Wv. C-\-s¯ ]-Ýn-a-L-« a-e-\n-c-I-fnð I-sï-¯n-bn-«pïv. C-h-bnð Frogmouth) \-sñm-cp Aw-K-kw-Jy ]-£n-bn-\-§-fm-Wv. \-óm-bn
G-ä-hpw {]-[m-\-s¸-« ]-¯v tlm-«-Ìv _-tbm-ssU-th-gv-kn-än ]-Ýn-a-L-«-¯nð \-Són-«nñ. k-t¦-X-¯n-epw, du-«-Wn-sâ hm-e³ h-Æmð IÀ-®m-S-I-bn-se a-säm-cp X-t±-io-b k-kv-X-\n C-\-am-b h-c-bm-Sn-s\ (Nilgiri 27 C-\w ]-Ý-n-a-L-«w a-e-\n-c-I-fnð am-{Xw Po-hn-¡p-ó X-t±-io-b \-½p-sS ]-Ýn-a-L-«-¯nð Im-«p-ssa-\-I-fpw (Hill Myna
tlm-«v-kv-t]m-«p-I-fn-sem-óm-bn ]-Ýn-a-L-«-s¯ Cu-bn-sS t\mÀ-¯v Im-\-d Pn-ñ-bn-se _m-c-]-sU Kp-l-I-fn-ep-am-Wv C-\-§-fm-Wv. Im-«p-\o-en, \o-e-¡n-fn, I-cn-sô-¼³, ]m-ä-¸n-Sn-b³, I-sï-¯n-bn-«p-ïv. h-\-{]-tZ-i-§-fnð kÀ-Æ-km-[m
P-´p-ssh-hn-[y ]T-\-§Ä-¡v 250 Tahr) Iq-Sp-X-em-bn Iïp-h-cp-ó-Xv \o-e-Kn-cn-bv-¡pw A-ip-¼q
]-cn-K-Wn-¨n-«p-ïv. thÄ-Uvssh-Uv ^-ïv t^mÀ t\-¨À (WWF) _m-¡n-bm-bn-«p-Å-Xv. hw-i-\m-iw kw-`-hn-¨p-shóv I-cp-Xpó t]m-X-¡n-fn, sX-¡³ Nn-ep-Nn-ep-¸³, ]-Xp-§³ Nn-e-¸³, hn-tZ-i-cm-Py-§-fnð \n-ópw h-cpó kw-km-cn-¡pó-Xn-\mð C-h-s
te-sd hÀ-j-§-fp-sS ]-g-¡-ap-ïv. a-e-IÄ-¡p-an-S-bn-ep-Å sN-¦p-¯m-b ]pð-ta-Sp-I-fn-epw
F-ó tem-I kw-L-S-\ 200 {]m-Y-an-I ]-cn-Øn-Xn P-hm-Zn sh-cp-In-s\ (Malabar Civet) A-h-km-\-am-bn Iï-Xv 1987 k-Ôy-¡n-fn, sN-dp-tX³ In-fn, Nm-c-¯-e-b³, _pÄ-_pÄ, Sq-dn-Ìp-I-fp-sS {]-[m-\ B-IÀ-j-Ww h-fÀ-¯m-dp-ïv. hw-i-\m-
{_-«o-jp-Im-cp-sS ]m-d-s¡-«p-I-fn-ep-am-Wv. tem-I-¯m-I-am-\w _m-¡n-bm-bn-«p-Å-Xv
{]-tZ-i-§-fn-semóm-bn Cu a-e-\n-c-I-sf D-Ä-s¸-Sp-¯n-bn-«p-apïv. ð a-e-¸p-dw Pn-ñ-bn-se F-f-bq-cnð h-¨m-bn-cp-óp. aq-óv ar-K-§-sf a-e-h-c-¼³, tIm-gn-th-gm-¼ð, \o-e-X-¯, a-c-{]m-hvv, Im-«p-ªm-en, cm-{Xn-RvP-c³-am-cm-b Cu Im-«p-ssa-\-I-tf-bpw h-\y-Po
A-[n-\n-th-i-t¯m-sS-bm-Wv G-I-tZ-iw c-ïm-bn-c-¯n-\-Sp-¯m-Wv. C-h-bnð ]-Ip-Xn-bpw sN-ôn-e-¸³ F-ón-h-bm-Wv X-t±-io-b ]-£n-IÄ. an-¡ X-t±-io-b
C³-Uy-bp-sS B-sI hn-kv-Xr-Xn-bp-sS B-dv i-X-am-\w ssP-h-ssh-hn-[y ]T-\-¯n-\v B-¡w th-«-bm-Sn In-«n-b sXm-en-bm-Wv A-h-km-\-am-bn \-ap-¡v In-«n-b tI-c-f-¯n-se C-c-hn-Ip-fw tZ-io-tbm-Zym-\-¯n-epw, C-Xn-t\m-Sp C-\-§-fpw h-kn-¡p-ó-Xv 1000 ao-ä-dn-te-sd D-b-c-ap-Å ]-£n-I-fm-Wv. C-h-sb Iq-Sp-X-em-bn H-óm-a-s¯ ]-«n-I-bnð DÄ
am-{X-ap-Å ]-Ýn-a-L-«-¯nð C³-Uy-bn-se 30 i-X-am-\w h-cp-ó In-«n-bn-«p-Å-Xv. Cu Im-e-¯m-Wv sX-fn-hv. C-Xn-\v ti-jw hyà-am-bn Iï-Xm-bn-«p-Å dn-t¸mÀ-«n-ñ. tNÀ-óp-Å X-an-gv-\m-Sn-sâ C-Ôn-cm-Km-Ôn h-\y-ar-K a-e-{]-tZ-i-§-fn-se tNm-e-¡m-Sp-I-fn-epw tNÀóp-Å Iïp-h-cp-ó-Xv B-d-fw, X-t«-¡m-Sv
t]m-ep-Å Xm-gv-ó {]-tZ-i-§-fn-ep-Å
ssP-h-ssh-hn-[y-ap-sïóv A-dn-bp-t¼m-gm-Wv ]-Ýn-a-L-«-¯n-sâ an-¡ Po-hn-I-sf-¡p-dn-¨p-ap-Å a-äp {]-[m-\-s¸-« X-t±-io-b k-kv-X-\n C-\-§-fm-Wv I-cn-¦p-c-§pw, k-t¦-X-¯n-se ]pð-ta-Sp-I-fn--ep-am-Wvv. _-m-¡n-bm-bn-«p-Å-Xp ]pð-ta-Sp-I-f-n-ep-am-Wv. C-¯-cw B-hm-k-hy-h-Ø-IÄ-¡pïm-b h-\-ta-J-e-I-fn-em-Wv. A-¼-tXm-fw D-c-K-Po-hn-IÄ
{]m-[m-\yw \-ap-¡v a-\-Ên-em-Ipó-Xv. h-f-sc {]m-No-\-am-b hn-i-Z-am-b ]T-\-§Ä knw-l-hm-e³ Ip-c-§pw. IÀ-®m-S-I, tI-c-fw, X-an-gv-\m-Sv Xp-S-§n-b X-só ]-c-kv-]-cw _-Ô-s¸-Sm-\m-Im-¯ C-cp-]-tXm-fw \m-iw an-¡ ]-£n-I-tf-bpw, A-Xo-h Kp-cp-X-c-am-b hw-i-\m-i C-\w ]-cp-´v hÀ-¤-§-sf ]-Ýn-a-L-« C³-Uy-bnð \m-fn-Xp-h-sc
tKm-³-Uzm-\ L-S-I-§Ä [m-cm-f-ap-Å-Xpw a-e-b³ B-cw-`n-¡p-I-bpw C-cp-]-Xmw kw-Øm-\-§-fn-se \n-Xy-l-cn-X h-\-§-fn-em-Wv hw-i-\m-i sN-dp-k-aq-l-§-fm-bn sX-¡³ ]-Ýn-a-L-«-¯n-se a-e-\n-c-I-fnð `o-j-Wn t\-cn-Spó ]-£n-I-sf Ip-dn-¨p-Å sF. bp. kn. a-e-\n-c-I-fnð \n-ópw D-c-K-Po-hn-I-fnð 255 C-\-s¯
C³-tUm-þssN-\okv B-`n-ap-Jy-ap-Å-Xp-am-b H-cp ssP-h \q-ämïn-sâ Xp-S-¡-t¯m-sS Fauna `o-j-Wn t\-cn-Sp-ó Cu Ip-c-§p-IÄ _m-¡n-bm-bn-«p-Å-Xv. ]p-Xn-b I-gn-bpóp. a-äp X-t±-io-b C-\-§-fm-b X-hn-S³ sh-cp-Iv,
F-ón-sâ sd-Uv Um-äm _p-¡nð Øm-\w ]n-Sn-¡m³ \n-co-£n-¨n-«pïv. I-gp-IòmÀ H-cp I-sï-¯n-bn-«p-ïv. C-h-bnð
k-aq-l-am-Wv ]-Ýn-a-L-«-¯n-ep-Å-Xv. In-g-¡p `m-K-¯p-Å of Briish India F-ó t]-cnð
Im-e-¯v C-¯-cw {]-tZ-i-§-fnð Im-Wm-¯ \-½p-sS X-t±-io-b C-
sU-¡m³ ]oT-`q-an-bpw ]-Sn-ªm-dp-Å A-d-_n-¡-S-en-sâ H-«p-an-¡ P-´p-hn-`m-K-§-fp-tS-bpw
k-m-[m-c-W-am-bn-cp-óp-shóv
km-an-]y-hpw h-S-¡vv `m-K-¯p-Å hn-Ôy-þ k-Xv-]p-c a-e-\n-c-IÄ Fauna Volumes
ap³-Im-e ]T-\-§Ä kq-Nn-¸n-¡póp.
H-cp-¡p-ó `q-L-S-\-bpw ]-Ýn-a-L-«-s¯ `q-an-bn-se G-ä-hpw {]-kn-²o-I-cn-¡p-I-bpw sN-bv-X-Xv.
C³-Uy-bn-se an-¡ {]-tZ-i-§-fnð
ap-´n-b ssP-h-ssh-hn-[y ta-J-e-bm-¡p-ó-Xnð {]-[m-\
P-´p-ssh-hn-[y k-¼-ó-X-bnð \n-ópw I-gp-IòmÀ hw-i-\m-i
]-¦p-h-ln-¡p-óp. H-«-\-h-[n kv-]o-jo--kp-I-fp-sS
]-Ýn-a-L-«-¯n-sâ Z-£n-WmÀ-²w, `o-j-Wn aq-ew A-{]-Xy-£-am-b-t¸mÄ
B-h-nÀ-`m-h-¯n-\pw ]-cn-Wm-a-¯n-\pw Cu {]-tXy-I `q-L-S-\-bpw
D-¯-cmÀ-²-t¯-¡mÄ G-sd ap-ón-«p A-ev-]-sa-¦n-epw _m-¡n-bm-bn-«p-Å-Xv
hn-ti-j Im-em-h-Ø-bpw h-f-sc-b-[n-Iw k-lm-bn-¡p-óp.
\nð-¡póp. IÀ-®m-S-Iw, tI-c-fw, ]-Ýn-a-L-« a-e-\n-c-I-fn-se h-b-\m-Sv-þ
`q-ap-J-¯v A-Xo-h Kp-cp-X-c-am-b hw-i-\m-i `o-j-Wn t\-cn-Sp-ó
X-an-gv-\m-Sv F-óo kw-Øm-\-§-fn-se _-µn-¸qÀ, ap-Xp-a-e `m-K-§-fn-em-Wv.
ap-óq-dn-e-[n-Iw Po-h-Pm-e-§-fp-sS A-h-km-\-s¯
Im-Sp-I-fm-Wv Cu `m-K-s¯ C-h-bp-sS Iq-Sp-IÄ tXmð-s¸-«n,
A-`-b-tI-{µ-am-Wv ]-Ýn-a-L-«w.
kzm-`m-hn-I kv-]o-jo--kp-I-fp-sS sN-X-e-bw, Im-Sp-I-fnð
C³-Uy-bp-sS Im-em-h-Ø-sb kzm-[o-\n-¡p-ó-Xm-Wv Cu B-hm-k-hy-h-Ø. C-t¸m-gp-ap-ïv. A-Xy-]qÀ-Æ-am-b
ln-am-e-b-t¯-¡mÄ ]-g-¡w sNó ]-Ýn-a-L-« a-e\n-c-IÄ
a-e-\n-c-IÄ. aq-óv \m-ev am-k-¯n-\p-Ånð aq-hm-bn-c-¯n-te-sd ]m-cn-Øn-Xn-I-am-bn, kq-£-a a-ª-¯m-en _pÄ-_pÄ (Yellow
G-I-tZ-iw 45þ65 Z-i-e-£w hÀ-j-§Ä-¡v ap³-]m-Wv
an-ño-ao-äÀ a-g In-«p-ó {]-tZ-i-am-b-Xn-\mð sX-s¡ C³-Uy-bn-se ssN-X-\y-amÀ-ó h-f-sc sN-dn-b Throated Bulbul) s\ NnómÀ
D-ïm-b-sX-óm-Wv I-W-¡m-¡p-ó-Xv. 150 Z-i-e-£w hÀ-j-§Ä-¡v
H-«p-an-¡ \-Zn-I-fp-tS-bpw D-Zv-`-hw ]-Ýn-a-L-«-¯nð \nóm-Wv. `q-hn-`m-K-§-fnð am-{Xw H-Xp-§n h-\y-Po-hn k-t¦-X-¯n-epw
ap³-]v tKm³-Uzm-\ `q-J-Þ-¯nð \n-ópw C-f-In h-ó `q-`m-Kw
C³-Uy-bp-sS 40 i-X-am-\w sh-Å-hpw F-¯n-t¨-cpó-Xv Cu \nð-¡p-ó H-«-t\-Iw X-t±-io-b-am-b IÀ-®m-S-I-bn-epw X-an-gv-\m-«n-ep-ap-Å
G-jym h³-I-c-tbm-Sv Iq-«n-ap-«p-ó-Xn-\n-S-bn-em-Wv ]-Ýn-a-L-«w
]À-Æ-X ta-J-e-bnð- \nóm-Wv. s{]m-^. am-[-hv Km-Uv-Knð I-½n-än P-´p-hn-`m-K-§Ä Cu h-c-ï C-e-s]m-Sn-bpw
D-cp-¯n-cn-ªp h-ó-sX-óm-Wv I-cp-X-s¸-Spó-Xv.
]T-\ dn-t¸mÀ-«v kq-Nn-¸n-¡p-ó-Xv t]m-se Cu a-e-\n-c-I-tfm-Sv ta-J-e-bn-eïv. Im-Sp-I-fn-ep-am-Wv \n-co-£n-¡p-hm³ 124 F-®-hpw ]m-¼p-I-fm
Kp-P-dm-¯n-se Xm-]v-Xn \-Zn- ap-Xð I-\y-m-Ip-am-cn h-sc 1600 tNÀóp \nð-¡pó tIm-Sn-¡-W-¡n-\v P-\-§-fp-sS ssZ-\n-I ap-Å-s\-en, a-c-\m-b, C-ô-b-®³ Xp-S-§n-b-h-sb-¡p-dn-¨v Im-c-W-am-bn-«pïv. ]-Ýn-a-L-«-¯n-se 25 C-\w ]-£n-IÄ 2018 ð I-gn-bp-I. kq-¸n-\m-bn hn-tZ-i ]-£n-I-fpw H-cn-\w ap-X-e-b
In.an \oïpIn-S-¡p-ó ]À-Æ-X ir-wJ-e-bm-Wv ]-Ýn-a-L-«w. P-o-hn-tXm-]m-[n-bpw \n-e-\nð-¸pw km-[y-am-Ipó-Xv Cu k-kv-X-\n-IÄ I-W-¡-\p-k-cn-¨v knw-l-hm-e³ Ip-c-§-p-I-fp-sS Aw-K-kw-Jy Im-cy-am-b ]T-\-§-sfm-ópw \m-fn-Xp-h-sc \-S-ón-«n-ñ. \-½p-sS C-d-§n-b sd-Uv Um-äm _p-¡nð DÄ-s¸-«n-«pïv. tI-c-f-¯n-se cm-Py-§-fn-te-¡v I-b-än-s¡mïv Iïn-cp-ó ap-X-e-IÄ C-óv Ip-d
C³-Uy-bp-sS sX-¡p-]-Sn-ªm-td aq-e-bnð A-d-_n-¡-S-en-\v P-e-e-`y-X-bpw h-\-{]-tZ-i-hpw D-Å-Xn-\m-em-Wv. C³-Uy-bnð \m-em-bn-c-¯n-\pw A-¿m-bn-c-¯n-\p-an-S-bnð am-{X-am-Wv. tZ-io-b ar-K-am-b I-Sp-h-I-fp-sS \-sñm-cp Aw-K-kw-Jy X-t«-¡m-Spw IÀ-®m-S-I-bn-se Kp-Um-hn ]-£n k-t¦-X-hp-am-Wv t]m-bn-cp-ó Nn-{X-Iq-S³ h-b-\m-Sv, ]-d-¼n-¡p-fw, Nn-
k-am-´-c-am-bn Kp-P-dm-¯v, a-lm-cm-{ã, tKm-h, IÀ-®m-S-I, tI-c-fw, \m-fn-Xp-h-sc I-sï-¯n-b 18,000 t¯m-fw k-]p-jv-]n-I-fm-b C³-Uy-bnð Iïp-h-cpó 423 \n-Xy-l-cn-X h-\-§-fp-sS C-S-ap-dn-bm-¯ h³a-c-§-fp-sS _m-¡n-bm-bn-«p-Å-Xv ]-Ýn-a-L-«-¯n-se a-e-\n-c-I-fn-em-Wv. 2018 se kw-c-£n-X tI-{µ-am-bn ]-Ýn-a-L-«-¯nð {]-Jym-]n-¨n-«p-Å-Xv. i-c-¸-£n-I-fp-sS (Indian Edible IÀ-®m-S-I-bn-se I-_-\n
X-an-gv-\m-Sv F-óo B-dv kw-kv--Ym-\-§-fn-em-bn C-h hym-]n-¨p sN-Sn-I-fnð 7412 C-\-s¯ \-½p-sS ]-Ýn-a-L-« \n-c-I-fnð \n-ópw hn-`m-Kw k-kv-X-\n-I-fnð 137 ta-em-¸nð am-{X-ta knw-l-hm-e³ Ip-c-§p-IÄ-¡v sk³-k-kv A-\p-k-cn-¨v ]-Ýn-a-L-«-¯nð 981 G-ä-hpw Iq-Sp-Xð X-t±-io-b ]-£n-I-sf Im-Wp-ó Ø-e-§Ä Nest Swiftlet) Iq-Sp-IÄ h-b-\m-«n-se (Bhadra) I-Sp-h kw-c-
In-S-¡p-óp. Cu a-e-\n-c-I-fn-se H-cp {]-[m-\ hn-S-hm-Wv 35þ40 In. I-sï-¯n-bn-«p-Å-Xv. C-h-bnð 2553 kv-]o-jo--kp-IÄ C³-Uy-bnð C-\-s¯ ]-Ýn-a-L-«-¯nð hw-i-hÀ-²-\-thm-sS \n-e-\nð-¡m³ ]-äq. ]-e Im-c-W-§-fm-ep-Å I-Sp-h-I-fp-sïóm-Wv I-W-¡v. C³-Uy-bn-se A-dn-b-s¸-Sp-ó tI-c-f-¯n-se C-c-hn-Ip-fw \m-j-Wð ]mÀ-¡pw, X-an-gv-\m-«n-se ]-£n-]m-Xm-f-¯n-epw sN-´p-cp-Wn B-a-I-fnð Nq-c-em-a-bpw (C
an h-sc hym-k-ap-Å ]m-e-¡m-Sv hn-S-hv. h-S-¡v tKm-h `m-K-¯pw, am-{Xw Im-Wpó X-t±-io-b C-\-§-fm-Wv. C-h-bnð 1273 I-sï-¯n-bn-«p-ïv. C-h-bnð 16 C-\w hw-i-\m-i-hpw tXm-«-§-fp-sS I-S-óp-I-b-ä-hpw C-h-bp-sS {]-[m-\ H³-]-Xv I-Sp-h kw-c-£-W tI-{µ-§Ä ap-¡qÀ-¯n \m-j-Wð ]mÀ-¡p-am-Wv. X-t±-io-b ]-£n-I-sf h-\y-Po-hn k-t¦-X-¯n-epw (Travancore Tortoise) k-ly-]
sX-¡v sN-t¦m-«-bn-epw C-¯-c-¯n-ep-Å c-ïv sN-dn-b k-ky-§Ä ]-Ýn-a-L-«-¯nð am-{Xw Im-Wp-ó C-\-§-fm-Wv. ]-Ýn-a-L-«-¯nð am-{Xw Im-Wp-ó hm-k-Ø-e-§Ä-¡v h-en-b `o-j-Wn B-bn-cn-¡p-I-bm-Wv. 1970þ80 ]-Ýn-a-L-«-¯n-em-Wv. G-jy³ B-\-I-fp-sS h-en-sbm-cp `m-Kw H-cp-t\m-¡p-Im-Wm³ hn-tZ-i cm-Py-§-fnð \nópw [m-cm-fw I-sï-¯n-bn-«pïv. hw-i-\m-i
X-t±-io-b kv-]o-jo--kp-I-fm-Wv. Im-e-L-«-¯nð ssk-eâ vhm-en P-e-ssh-Zyp-X ]-²-Xn-bv-s¡-Xn-sc am-{Xw Im-Wpó X-t±-i-o-b C-\
hn-S-hp-I-fp-ïv. ]-Ýn-a-L-«-¯n-sâ i-cm-i-cn D-b-cw 1200 ao-äÀ Po-hn-¡p-ó-Xpw Cu a-e-\n-c-I-fn-em-Wv. ap-Xp-a-eï, _-µn-¸qÀ, Sq-dn-Ìp-IÄ \-½p-sS ]-Ýn-a-L-« \n-c-IÄ k-µÀ-in-¡póp-ïv. `o-j-Wn t\-cn-Spó Cu Ip-ªp Star Tortoise) k-ly-]À-Æ-X-¯
B-Wv. C-Xn-te-ä-hpw D-b-cw Iq-Sn-b sIm-Sp-ap-Sn-bm-b- \-½p-sS P-´p-ssh-hn-[yw k-kv-X-\n-I-fnð Gähpw \-S-ó k-a-cw hn-P-bn-¡m-\p-Å H-cp Im-c-Ww knw-l-hm-e³ \m-KÀ-tlm-sf, h-b-\m-Sv h-\-ta-J-e-IÄ DÄ-s¡m-Åpó \o-e-Kn-cn ]-£n-sb h-\y-Po-hn kw-c-£-W {]-tZ-i-§-fnð Po-hn-¡p-ó-h-b
tI-c-f-¯n-se B-\-ap-Sn--¡v 2695 ao-äÀ D-b-c-ap-ïv. c-ïm-a-s¯ ssh-hn-[y-amÀ-ó {Kq-¸v Ip-c-§p-I-fp-sS {]-[m-\ B-hm-k-tI-{µ-am-bn-cpó-Xp-sImïp _-tbm-kv-^-bÀ dn-kÀ-hv B-\-I-fp-sS _m-lp-ey-¯mð \m-en-\w th-gm-¼-ep-I-sf \-½p-sS Im-Sp-I-fnð Im-Wmw. \n-b-{´-W \n-b-a-¯n-sâ D-bÀó
k-ky-ssh-hn-[y-s¯-t¸m-se X-só P-´p-ssh-hn-[y-¯m-epw h-Æm-ep-I-fp-tS-Xm-Wv. G-I-tZ-iw Iq-Sn-bm-Wv. IÀ-®m-S-I-bn-se knÀ-kn-þ tlm-\-hmÀ ap-Xð C-h-bnð tIm-gn th-gm-¼ð (Malabar Grey Hornbill) h-\y-Po-hn k-t¦-X-¯n-em-Wv C
G-ä-hpw h-en-b sIm-Sp-ap-Sn-bm-Wv Du-«n-bv-¡-Sp-¯p-Å sZm-V-s_-« kp-{]-kn-²w. ]-«n-I-bm-b sj-UyqÄ H-ónð
k-¼ó-am-Wv ]-Ýn-L-«w. \-s«-ñp-Å Po-hn-I-fnð k-kv-X-\n-IÄ, A³-]-tXm-fw h-Æm-ep-IÄ Cu A-im-¼p Ip-óp-IÄ h-sc-bp-Å ]-Ýn-a-L-« a-e-\n-c-I-fn-se ]-Ýn-a-L-«-¯nð am-{Xw Im-Wp-ó C-\-am-Wv. a-e-ap-g-¡n ]-£n-bn-\-§-fn-se 121 kv-]o-
(2636 ao). tIm-gn-t¡m-«v þh-b-\m-Sv A-XnÀ-¯n-bn-ep-Å hm-hð DÄ-s¸-Sp-¯n kw-c-£n-¨n-«p-apïv.
]-£n-IÄ, D-c-K-§Ä, D-`-b-Po-hn-IÄ, a-Õy-§Ä F-óo a-e-\n-c-I-fn-epïv. C-h-bnð A-Xo-h \n-Xy-l-cn-X h-\-§-fm-Wv C-h-bp-sS hm-k-Ø-ew. th-gm-¼ð (Great Indian Hornbill) tI-c-f-¯n-se kw-Øm-\ ]-Ýn-a-L-«-¯nð am-{Xw Im-W-s
-a-e-bpw (2339 ao) _m-Wm-kp-c- a-e-bpw (2073 ao), sN-{¼- ]o-¡pw C³-Uy-bn-se G-ä-hpw \ñ
hn-`m-K-§-sf-¡p-dn-¨v Im-cy-am-b ]T-\-§Ä {_-«o-jp-Im-cp-sS Kp-cp-X-c-am-b hw-i-\m-i `o-j-Wn ]-£n-bm-Wv. tI-c-f-¯nð s]m-Xp-th A-]qÀ-Æ-am-b ]mï³ dn-k-ä-ð, tIm-Ìn-en-b Xp-S-§
(2050 ao) A-K-kv-Xy -ap-Sn-bpw (1868 ao) A-dn-b-s¸-Sp-ó a-säm-cp X-t±-io-b C-\-am-b I-cn-¦p-c-§p-I-fpw hw-i-\m-i ]m-«p-Im-cm-bn
Im-e-¯p X-só \-Són-«pïv. F-ómð \-s«-ñnñm-¯ Po-hn-I-fnð, t\-cn-Sp-ó C-\-§-fm-Wv k-enw th-gm-¼-epIÄ (Malabar Pied Hornbill) IÀ-®m-S-I-bn-se k-ly-]À-Æ-X-¯n-sâ am-{Xw kz-
sIm-Sp-ap-Sn-I-fm-Wv. `o-j-Wn-bn-em-Wv. IÀ-®m-S-I-bn-se {_-Ò-Kn-cn-¡m-Sv ap-Xð
15 \hw_À þ Unkw_À 2020