Page 376 - Tuyển Tập VTLV 2019
P. 376

Rồng vượt trội Hán Luật ;  nhất là Vua Trưng là người đàn bà Lạc
          Việt mà xưng  làm vua. Hơn nữa vị Vua Trưng này giỏi cả văn võ
          vì chỉ trong 3 năm tuy bận chinh chiến song đã cùng Dân mình thay
          đổi lại Luật Pháp của Nhà Hán mà Tô Ðịnh và các thái thú đô hộ đã
          cho áp dụng cả hơn hai trăm năm . Hai nền Luật Pháp ấy khác nhau
          « 十 餘  事 thập dư sự »  [ thập là số 10 song cũng là hoàn toàn ; vd
          thập toàn đại bổ, song ở đây Mã Viện thán phục Lạc Việt mà nói
          thập dư sự  nhiều hơn cả số 10. ]

          Mã Viện có kiến thức rộng về Luật ,  nguồn gốc làm ra luật, và làm
          sao để nhân dân tuân theo Luật. Theo Sử thì  Hai Vua có cho sửa lại
          Bộ Luật Thuế Vụ và chỉ là chi tiết nhỏ ; song xin trích một phần lời
          Mã Viện thú nhận trong Hậu Hán Thư  quyển 54 rằng:

                 điều tấu Việt Luật   dữ

                 Hán Luật hiệu giả thập dư sự -

                   條 奏  * 越  律 *  與  *   漢 律 *   較 者 十 餘  事

                 diễn  Nôm:  Mã  Viện  tâu  (cho  Vua  Quang  Vũ  nhà  Hán)
                 rằng  Luật  Pháp  của    người  Lạc  Việt  hoàn  toàn  khác
                 biệt [ hơn cả mười phần] với Luật   Pháp    của    người
                 Hán

                      dữ Việt nhân thân minh
                 cựu chế - dĩ ước thúc chi –
                 與 * 越  人*   申 明   舊 制   以    约   束  之  -

                 Rồi áp dụng chế độ luật pháp cũ [luật vua Hán từ thời
                 đô hộ đến Tô  Ðịnh] để thắt buộc người Lạc Việt.

                 tự hậu Lạc Việt phụng hành
                 Mã tướng      quân cố sự

                 自 後  *  駱  越  *  奉  行   馬   將  君   故 事

                 Từ đó trở đi thì người Lạc Việt phải tuân theo  ý của
                 tướng Mã Viện
   371   372   373   374   375   376   377   378   379   380   381