Page 55 - TriÕt häc gi¸o dôc hiÖn ®¹i

Ch­¬ng II: ®¶ng bé huyÖn ®«ng triÒu ra ®êi,... 57

huyÖn ®Õn x· ®Òu cã mét ñy viªn qu©n sù ®Ó gióp ch¨m lo viÖc x©y dùng lùc l­îng.
Vµo cuèi n¨m 1946, nhËn ®­îc lÖnh cña trªn ph¶i nç lùc cao nhÊt ®Ó chuÈn bÞ cho
cuéc chiÕn tranh chèng x©m l­îc s¾p x¶y ra. Qu¸n triÖt tinh thÇn cña Chñ tÞch Hå ChÝ
Minh trong bµi “C«ng viÖc khÈn cÊp b©y giê” lµ: Mét mÆt ph¸ ho¹i, mét mÆt kiÕn thiÕt,
1
ph¸ ho¹i ®Ó ng¨n giÆc, kiÕn thiÕt ®Ó ®¸nh ®Þch” , ñy ban hµnh chÝnh huyÖn ®· x©y dùng
kÕ ho¹ch chñ ®éng t¸c chiÕn, mÆt kh¸c tiÕn hµnh lËp Ban T¶n c­ cña huyÖn ®Ó s½n sµng

s¬ t¸n nh©n d©n ra khái nh÷ng vÞ trÝ quan träng nh­: phè §«ng TriÒu, phè M¹o Khª,
Trµng B¹ch... ChÝnh quyÒn c¸c x· ®· gÊp rót tæ chøc lùc l­îng thanh niªn, tù vÖ cã
nhiÖm vô gióp ®ì nh©n d©n vËn chuyÓn l­¬ng thùc s¬ t¸n, cÊt giÊu vµo nói ®Ò phßng
®Þch vµ kh¸ng chiÕn l©u dµi. Hµng ngh×n ®ång bµo ®· s½n sµng hy sinh tµi s¶n, nhµ cöa
quyÕt kh«ng chÞu hîp t¸c víi ®Þch; nh©n d©n phè §«ng TriÒu, chî Cét, phè M¹o Khª vµ
nhiÒu th«n, xãm träng ®iÓm n»m s¸t ven ®­êng sè 18 ®· triÖt ®Ó thùc hiÖn chñ tr­¬ng:
"Tiªu thæ kh¸ng chiÕn", tù tay dì bá nhµ cöa cña m×nh, gång g¸nh t¶n c­ vµ lËp c¸c
ch­íng ng¹i vËt trªn c¸c trôc lé giao th«ng nh­ x©y dùng c¸c ô c¶n däc theo ®­êng sè 18
vµ c¸c cöa s«ng, nhiÒu ®o¹n ®­êng sè 18 ®­îc ®µo hµo theo kiÓu ch÷ chi nh»m ng¨n c¶n
b­íc tiÕn cña ®Þch. NhiÒu ®ån bèt cña NhËt, Ph¸p tr­íc ®©y n»m ë ven c¸c trôc lé giao

th«ng, nhµ b­u ®iÖn, nhµ thuÕ quan, nhµ l©m chÝnh, tr­êng häc ®Òu bÞ dì bá. Hµng chôc
cÇu lín, nhá n»m r¶i r¸c trªn c¸c trôc ®­êng giao th«ng còng ®­îc ph¸ bá, ®Æc biÖt lµ
cÇu §¹m Thuû vµ cÇu Chî LÇm. Phè §«ng TriÒu tõ mét phè huyÖn ®Ñp nhÊt tØnh H¶i
D­¬ng, nay chØ cßn lµ nh÷ng ®èng v«i v÷a, g¹ch vôn. Chî Cét næi tiÕng còng bÞ th¸o dì
vµ s¬ t¸n lªn V­ên Sung (Tr¹o Hµ), mét bé phËn nh©n d©n trong phè ®i theo chî lµm ¨n
bu«n b¸n. §a sè nh©n d©n ë c¸c phè §«ng TriÒu, M¹o Khª ®· s¬ t¸n vµo c¸c lµng, x·.
Cïng víi nh©n d©n ®Þa ph­¬ng, hµng ngh×n c«ng nh©n má M¹o Khª còng tÝch cùc
di chuyÓn cÊt giÊu m¸y mãc. Mét bé phËn lín ®­îc s¬ t¸n vµo khu c¨n cø ®Ó thµnh lËp
c¸c c«ng binh x­ëng chÕ t¹o vò khÝ. Trªn c¬ së ®ã, cuèi n¨m 1946, Uû ban hµnh chÝnh
tØnh H¶i D­¬ng ®· ra quyÕt ®Þnh x©y dùng x­ëng c¬ khÝ M¹o Khª n»m trong vïng
kh¸ng chiÕn cña §«ng TriÒu thµnh c«ng binh x­ëng s¶n xuÊt vµ söa ch÷a vò khÝ cña
tØnh.
T×nh h×nh ngµy cµng thªm c¨ng th¼ng. HiÖp ®Þnh s¬ bé ngµy 6 th¸ng 3 vµ T¹m ­íc

ngµy 14 th¸ng 9 n¨m 1946 ký ch­a r¸o mùc, thùc d©n Ph¸p ®· trë mÆt næ sóng tiÕn
c«ng ta ë nhiÒu n¬i. Ngµy 20 th¸ng 11 n¨m 1946 qu©n Ph¸p ®· ®¸nh chiÕm H¶i Phßng
vµ L¹ng S¬n. Trªn ®Þa bµn vïng §«ng B¾c, thùc d©n Ph¸p ®· tËp trung trªn 1.000 qu©n
ë khu má Hßn Gai - CÈm Ph¶, chóng chiÕm c¸c vÞ trÝ quan träng nh­ ®iÓm cao, c¸c ®ån
binh, c¸c khu nhµ kiªn cè, khèng chÕ c¸c nót giao th«ng thuû, bé. Kh«ng khÝ chiÕn
tranh ngµy mét nãng lªn, ®· cã rÊt nhiÒu ®ång bµo tõ néi, ngo¹i thµnh H¶i Phßng,
Qu¶ng Yªn vµ mét sè ®Þa ph­¬ng kh¸c t¶n c­ vÒ §«ng TriÒu. ViÖc chuÈn bÞ cho mét
cuéc kh¸ng chiÕn toµn d©n, toµn diÖn, tr­êng kú ®­îc ®Æt ra hÕt søc khÈn tr­¬ng. Ban
T¶n c­ cña huyÖn vµ c¸c x· cã nhiÖm vô cïng c¸c ®oµn thÓ vËn ®éng nh©n d©n gióp ®ì
®ång bµo c¸c n¬i ®· t¶n c­ vÒ §«ng TriÒu æn ®Þnh n¬i ¨n chèn ë, t¹o ®iÒu kiÖn cho bµ

con cã c«ng ¨n viÖc lµm, bu«n b¸n ®Ó sinh sèng. MÆt kh¸c l¹i ph¶i s½n sµng tæ chøc cho

__________
1. Xem: Hå ChÝ Minh: Toµn tËp, S®d, t.4, tr. 432.