Page 64 - TriÕt häc gi¸o dôc hiÖn ®¹i

66 LÞch sö ®¶ng bé huyÖn ®«ng triÒu tËp I (1930-1975)

víi ®Þch ngay ë hËu ph­¬ng cña chóng víi h×nh thøc quyÕt liÖt lµ quÐt s¹ch chÝnh quyÒn
bï nh×n ®Þa ph­¬ng, tæng gi¶i t¸n héi tÒ, thùc hiÖn khÈu hiÖu "BiÕn hËu ph­¬ng ®Þch
thµnh ®Þa bµn ho¹t ®éng cña ta".
Thùc hiÖn NghÞ quyÕt cña Liªn TØnh uû Qu¶ng Hång, ngµy 5 th¸ng 10 n¨m 1948,
HuyÖn uû ®· ph¸t ®éng ®ît tæng ph¸ tÒ vµ quy ®Þnh møc ®é kh¸c nhau cho tõng n¬i. N¬i
c¬ së m¹nh th× kÕt hîp gi÷a lÖnh cña chÝnh quyÒn kh¸ng chiÕn vÒ ph¸ tÒ víi ¸p lùc ®Êu

tranh cña nh©n d©n vµ viÖc trõ gian hoÆc ®¸nh du kÝch cña c«ng an, bé déi, du kÝch. N¬i
c¬ së cßn yÕu th× ph¸ tÒ mét c¸ch phï hîp ®Ó tr¸nh sù khñng bè cña ®Þch.
§­îc sù chØ ®¹o chÆt chÏ cña tØnh, huyÖn vµ cã sù hç trî cña trung ®éi du kÝch tËp
trung cña huyÖn, d©n qu©n du kÝch d­íi sù chØ ®¹o cña cÊp uû ®¶ng vµ chÝnh quyÒn c¬
së ®· ph¸t ®éng nh©n d©n næi dËy ph¸ thÕ k×m kÑp, ®¸nh vµo c¸c c¬ së nguþ quyÒn, ®ån
bèt, th¸p canh cña ®Þch. NhiÒu ®ît "hµnh ®éng trõ gian" cña c¸c x· Yªn §øc, Yªn Thä,
§øc ChÝnh, Xu©n S¬n… ®­îc tæ chøc thùc hiÖn vµ trõng trÞ nhiÒu tªn tay sai tÒ ®iÖp
gian ¸c. Cuéc tæng ph¸ tÒ diÔn ra nh­ mét cuéc tæng khëi nghÜa, víi sù tham gia cña c¸c
lùc l­îng nh­: c«ng an, du kÝch, c¸c ®oµn thÓ c¸ch m¹ng,... KÕt qu¶, ta ®· b¾t vµ tiªu
diÖt 28 tªn tÒ nguþ; mét sè tªn lõng chõng bÞ ta ®­a vµo c¨n cø ®Ó gi¸o dôc; nhiÒu ban

tÒ nguþ bÞ ta ph¸ ®· kh«ng ho¹t ®éng ®­îc; c¬ së c¸ch m¹ng trong nh©n d©n ®­îc gi÷
v÷ng vµ ph¸t triÓn. §o¹n ®­êng 200 gi¸p th«n ChÝ Linh - Yªn §øc bÞ ta phôc kÝch, chia
c¾t lµm nhiÒu ®o¹n, cÇu T©y Yªn Kh¸nh, còng bÞ ta ®¸nh sËp. NhiÒu ®ån bèt, th¸p canh
ë c¸c x· Yªn §øc, Yªn Thä, §øc ChÝnh, H­ng §¹o, Trµng An... bÞ nh©n d©n bao v©y ph¸
s¹ch khiÕn ®Þch kh«ng kÞp trë tay. C¸c ban ®Þch vËn ®· dùa vµo khÝ thÕ cña quÇn chóng,
lîi dông sù hoang mang, lo sî cña nguþ quyÒn ®Þa ph­¬ng ®· ph¸t triÓn thªm c¸c c¬ së
néi øng trong lßng ®Þch, kªu gäi binh lÝnh ®Þch mang sóng trë vÒ víi nh©n d©n. Nh÷ng
c¬ së néi øng bÝ mËt ®· th­êng xuyªn cung cÊp cho ta nh÷ng tin tøc vµ nhê ®ã ta n¾m
®­îc c¸c ho¹t ®éng qu©n sù quÊy rèi, lµm cho chóng cµng hoang mang thªm.
Trong ®ît nµy, trËn tiªu diÖt bèt cÇu CÇm ®· nªu mét ®iÓn h×nh vÒ tay kh«ng lÊy
bèt ®Þch. B»ng c«ng t¸c ®Þch vËn cña du kÝch c¸c x· Xu©n S¬n, H­ng §¹o, §øc ChÝnh vµ
¸p lùc qu©n sù cña §¹i ®éi 53 ta ®· nhanh chãng vËn ®éng binh sÜ thu nép toµn bé vò
khÝ, cai Minh ®· dÉn c¶ tiÓu ®éi nghÜa dòng ra hµng. §©y lµ trËn th¾ng cã ý nghÜa to

lín, huyÖn §«ng TriÒu ®· ®­îc Uû ban kh¸ng chiÕn hµnh chÝnh liªn khu ViÖt B¾c khen
ngîi vÒ thµnh tÝch ®iÓn h×nh cña c«ng t¸c ®Þch vËn.
Trong cuéc chiÕn ®Êu gi»ng co quyÕt liÖt víi kÎ thï, nhiÒu c¸n bé, ®¶ng viªn ®· nªu
cao tÊm g­¬ng trung thµnh víi lý t­ëng ®éc lËp, tù do, hy sinh quªn m×nh ®Ó b¶o vÖ
§¶ng, b¶o vÖ nh©n d©n. Ngµy 9 th¸ng 9 n¨m 1948, ®ång chÝ NguyÔn C¸t KÕ (Yªn §øc)
cïng víi 3 ®¶ng viªn trung kiªn cña x· Hoµng QuÕ, kh«ng may bÞ ®Þch b¾t vµ tra tÊn
hÕt søc d· man, nh­ng c¸c ®ång chÝ ®· kiªn quyÕt kh«ng khai b¸o, kh«ng chÞu ®Çu hµng
®Þch. Cuèi cïng thùc d©n Ph¸p vµ tay sai ®· ®em c¸c ®ång chÝ vÒ chÐm vµ bªu ®Çu lªn
cét ®iÖn t¹i chî QuÕ L¹t hßng ®e do¹ vµ uy hiÕp tinh thÇn c¸ch m¹ng cña nh©n d©n. Téi
¸c cña qu©n giÆc chØ lµm t¨ng thªm lßng c¨m thï vµ quyÕt t©m tiªu diÖt ®Þch cña c¸c

tÇng líp nh©n d©n huyÖn §«ng TriÒu.
Cuèi n¨m 1948, ®Þch tõ bèt Trµng B¹ch l¹i më cuéc cµn quÐt lín vµo x· Yªn §øc
nh»m më réng vïng lÊn chiÕm, lËp l¹i c¸c ®ån bèt võa bÞ ta ph¸, song qu©n vµ d©n x·
Yªn §øc ®· gi¸ng tr¶ quyÕt liÖt ®Èy lïi cuéc hµnh qu©n cµn quÐt cña ®Þch. Ta thµnh