Page 64 - โลกเปลี่ยน คนปรับ สุวิทย์ เมษินทรีย์
P. 64
การปฏิรูปเชิงโครงสร้างครั้งที่ 2
ของประเทศไทย
หากย้อนดูประวัติศาสตร์ร่วมสมัย อาจกล่าวได้ว่าประเทศไทย
มีการปฏิรูปเชิงโครงสร้างที่นำาไปสู่การพัฒนาให้เจริญก้าวหน้าทัดเทียม
นานาอารยประเทศเพียงครั้งเดียว นั่นคือการปฏิรูปประเทศในสมัย
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมหาราช รัชกาลที่ 5 นับเป็น
“The First Great Reform” ซึ่งเป็นผลมาจากภัยคุกคามจากลัทธิ
ล่าอาณานิคมของชาติตะวันตก ประกอบกับวิสัยทัศน์และพระปรีชา
สามารถของพระองค์ ทำาให้บ้านเมืองเกิดความเป็นปึกแผ่น เกิดการ
สร้างรัฐชาติไทยที่เข้มแข็ง มีการเลิกทาส การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน
ตลอดจนการนำาเทคโนโลยี วิทยาการ และการบริหารจัดการที่นำาสมัย
จากต่างประเทศมาประยุกต์ให้เหมาะกับบริบทของประเทศไทย
อาจกล่าวได้ว่า กระบวนทัศน์การพัฒนาที่อยู่เบื้องหลัง “The First
Great Reform” คือ “การพัฒนาที่มุ่งสู่ความทันสมัย” เพื่อเร่งให้
รัฐชาติไทยก้าวทันประเทศที่พัฒนาแล้วในประชาคมโลก
ต่างจากในยุคปัจจุบัน ประเทศไทยต้องเผชิญกับแรงปะทะสองแนว
ิ
ั
ท้งแรงกดดันจากภายนอก (อาท ระบบทุนนิยมโลก การจัดระเบียบโลกใหม ่
ภัยคุกคามไม่ตามแบบ รวมถึงลัทธิล่าอาณานิคมในรูปแบบใหม่) และ
แรงปะทุจากภายใน (อาทิ ความขัดแย้งที่รุนแรง ความเหลื่อมลำ้า
และความไม่เป็นธรรมในการจัดสรรทรัพยากร ปัญหาชุมชนและการมี
ส่วนร่วมในการบริหารจัดการ ตลอดจนปัญหาคุณค่าและวัฒนธรรม
ของท้องถิ่นที่ถูกกลืนโดยระบบทุนนิยม) (ดูรูปที่ 12)
30 โลกเปลี่ยนคนปรับ | สุวิทย์ เมษินทรีย์
