Page 110 - MPFS Diwali E-Magazine 2022

रक्ातील मारक्ोप्ाझस्टकस

- डॉ सीमा पाविी उपाध्े

े
ॅ
ू
पलस्स्टकवरील एका नवीन अभ्ासाने "मानवांच्ा रक्ात अलीकडील अभ्ासात असे आढळन आल आहे की
े
ू
प्रथमि सापडलल सक्ष-पलास्स्टक" ने िगाला हािरवून मायरिोपलास्स्टक्स लाल रक्पेशींच्ा बाहेरील पडद्ाला (
े
ॅ
ू
े
सोडल आहे.िसे आपर सव्ग िारतो की पलस्स्टक membrane) चिकट शकतात आणर ऑलक्सिन वाहून
हे आपलया ग्हावरील प्रमुख प्रिूरकांपैकी एक आहे. नेण्ािी तांिी क्मता मया्गदित करू शकतात.गभ्गवती
े
्ग
पव्गतांपासून महासागरात मोठ्ा प्रमारात पलास्स्टकिा मदहलांच्ा नाळमध्येही हे कर आढळल आहेत . गभवती
े
ँ
ं
ं
ु
किरा टाकला िातो.नेिरलडच्ा सशोधकांच्ा गटाने उिरांमध्ये ते फफ्सातून हृिय, मेंिू (lung,heart,
ु
ू
े
ू
प्रथमि मानवी रक्ात “सक्ष पलास्स्टक “ नावाि सक्ष brain) आणर गभा्गच्ा इतर अवयवांमध्ये वेगाने िातात.
े
ं
कर शोधल आहेत. मायरिोपलास्स्टक्स हे 0.2 इि (5 मानवी रक्प्रवाहात आढळन आलल पलास्स्टकि े
े
े
ू
े
े
े
े
ं
े
े
े
मममी) व्यासापेक्ा कमी आकाराि पलास्स्टकि छोट तुकड कर उिलण्ाि माग्ग शलष्ल सपका्गद्ार (एकतर
असतात, अंतग््गहर दक ं वा इनहलशन either ingestion or
े
े
े
े
पातळी कमी आहे परतु अलाम्ग वाढवण्ासाठी पुरसे inhalation) असण्ािी शक्ता असते. त्िला इिा
ं
े
े
े
आहेत.प्रतक ममलीलीटर रक्ामध्ये 1.6 मायरिोग्ाम झालयाणशवाय सूक्ष करांि त्िि शोरर सभव नाही.
ं
े
(एक ग्मिा 1.6 िशलक्ांश).नेिरलडसमधील यव्रि
ह
ँ
ॅ
यां
ॅ
े
े
े
युवनव्र्सटी ॲमस्टरडम यथील इकोटोलक्सकोलॉजिस्ट पलस्स्टकि कर रक्प्रवाहाद्ार अवयवांपयत पोहोिवल े
ॅ
े
े
आणर अभ्ासाि प्रमुख लखक प्राध्यापक दडक वेथाक िाऊ शकतात. मानवी पलसेंटा 50, 80 आणर 240
े
(Prof Dick Vethaak, ecotoxicologist at एनएम (nm) पॉलीस्टीररन मरी पयत पारगम् असलयाि े
यां
Vrije Universiteit Amsterdam in the दिसून आल आह. े
े
ॅ
Netherlands,and lead author of the study, यथे नोंिवलल पलस्स्टक कर सांद्रता सव्ग सभाव्य
ं
े
े
े
ं
published in Science 2021), यांनी खूप चिंता एक्सपोिर मागायांिी बेरीि आहे: जिवत वातावररातील
ं
व्यक् कली. हवा, पारी आणर अन्नामध्ये प्रवेश कररार स्त्ोत, परतु
े
े
े
े
े
वैयक्क्क काळिी उत्ािने िखील ि अंतभत कल िाऊ
ू्ग
े
शोध िश्गववतो की कर शरीराभोवती दफरू शकतात आणर शकतात (उिा. टथपेस्टमध्ये पीई PE, मलप गलोसमध्ये
ू
अवयवांमध्ये राहू शकतात.आरोग्यावर होरारा पररराम पीईटी PET), ित पॉमलमर, पॉमलमररक इम्पलांटि े
ं
अद्ाप अज्ञात आहे.परतु मायरिोपलास्स्टक्समुळ मानवी तुकड, पॉमलमररक औरध ववतरर ननोपार्टकलस (उिा.
े
ं
ॅ
े
े
े
ं
पेशींि नुकसान होत असलयाने सशोधक चिंतेत आहत. PMMA, PS), टट शाईि अवशेर (उिा. ऍदरिलोवनदटट्रल
ॅ
े
ू
ू
ब्टाडीन स्टायरीन कर).
ू
े
सक्ष पलास्स्टक ववववध स्त्ोतांकडन यतात, ज्यामध्ये मोठ्ा
ू
पलास्स्टकच्ा दढगाऱयांिा समावेश होतो ि लहान लहान
े