Page 15 - รายงานการประชุมวิชาการเครือข่ายพยาบาล 2568

บทนำ
การแพร่ระบาดของยาเสพติดกลายเป็นปัญหาสำคัญทีีก่อให้เกิดผลเสียทีังด้านเศรษฐกิจ สังคม
บุคคล ครอบครัว และชุุมชนของประเทีศัไทย สถานการณ์การแพร่ระบาดของยาเสพติดได้ทีวิีความรุนแรงมาก
ข่่นเรือยๆ เห็นได้จากผูู้้ป่วยยาเสพติดทีีเข่้าบำบัดรักษาในสถาบันบำบัดรักษาและฟื้้นฟืู้ผูู้้ติดยาเสพติดแห่งชาติ บรมราชุชุนนีในปี 2563 เป็นผูู้้ป่วยเสพติดเมทแอมเฟตามีนหรือยาบ้าสูงเป็นอันดับหน่ง จำนวน 1,956 ราย
คิดเป็นร้อยละ 37.70 และปี 2564 และจำนวน 1,287 ราย คิดเป็นร้อยละ 31.09 (สถาบันบำบัดรักษาและ
ฟื้้นฟืู้ผูู้้ติดยาเสพติดแห่งชาติบรมราชุชุนนี 2564)
การเข่้ากลุ่มโปรแกรมบำบัดความคิดและพฤติกรรม และเสริมสร้างแรงจูงใจเข่้ารับการบำบัดฟื้้นฟืู้ สมรรถภาพผูู้้ป่วยเสพติดเป็นกิจกรรมหน่งของการให้บริการ ในกลุ่มผูู้้ป่วยเสพติดหญิงทีีอยู่ในระยะบำบัดด้วย
ยาทีีไม่มีอาการถอนพิษยา ไม่มีภาวะแทรกซึ่้อนทางกายและจิต อยู่บำบัดรักษา 15-21 วิัน จะจัดให้มีการเข่้า
กลุ่มกิจกรรมตามคู่มือการบำบัดทางความคิดอารมณ์และพฤติกรรม จำนวน 6 ครัง (กลุ่มละ5-6 คน) ได้แก่
กิจกรรมทีี 1) ถนนชุีวิิต 2) จุดหมาย 3) เหรียญสองด้าน 4) ความสัมพันธั์ระหวิ่างความคิดและอารมณ์ทีีส่งผล
ต่อพฤติกรรม 5) การจัดการกับความคิดและอารมณ์ทีีส่งผลต่อพฤติกรรม 6) ชุีวิิตสดใสด้วยตัวเราพร้อมในการ
ปรับตัวและการเปลียนแปลง โดยมีเป้าหมายให้ผูู้้ป่วยกลุ่มนีได้มีแรงจูงใจในการเข่้ารับการฟื้้นฟืู้สมรรถภาพเพิม
มากข่่นและได้มีการตัดสินใจเข่้าสู่ระบบฟื้้นฟืู้สมรรถภาพต่อไป ซึ่่งการเข่้าสู่กระบวนการฟื้้นฟืู้สมรรถภาพส่งผล
ให้ผูู้้ป่วยสามารถอยู่บำบัดได้นานข่่น เป็นการเพิมโอกาสในการเลิกใชุ้สารเสพติดและสามารถกลับไปใชุ้ชุีวิิต
อย่างปกติสุขในสังคมได้อย่างเหมาะสม ทางสถาบันบำบัดรักษาและฟื้้นฟืู้ผูู้้ติดยาเสพติดแห่งชาติบรมราชุชุนนี และคณะผูู้้วิิจัยได้ใชุ้กิจกรรมกลุ่มโปรแกรมบำบัดความคิดและเสริมสร้างแรงจูงใจเข่้ารับการบำบัดฟื้้นฟืู้ สมรรถภาพผูู้้ป่วยเสพติดในกลุ่มผูู้้ติดยาเสพติดหญิงทีุกประเภทสารเสพติด โดยใชุ้รูปแบบกิจกรรมเป็นการ
อธัิบาย บรรยาย อภิปรายข่ันตอนต่างๆแก่ผูู้้ป่วยแบบปากเปล่า มีการสาธัิต การแสดงบทบาทสมมุติ หลังจากนัน
ให้ผูู้้ป่วยร่วมกันแสดงความคิดเห็นและแลกเปลียนประสบการณ์หรือให้กำลังใจ รวมทีังฝ้ึกตรวจสอบความคิดของ
ตนเอง และได้มีการคิดทบทีวินในสิงทีีจะชุ่วยให้เลิกยาเสพติดได้อย่างถาวร ผู้่านการทำกิจกรรมในบทเรียนนันๆ
จากการดำเนินการตามกระบวนการดังกล่าว พบข่้อจำกัดในการทำกิจกรรมทีังในส่วนของการ
อธัิบายหลักการและเหตุผล ทีีเป็นข่ันตอนการทำกิจกรรมแบบปากเปล่า เนืองจากกลุ่มผูู้้ป่วยเป็นกลุ่มทีียังอยู่
ในระยะถอนพิษยา มีความหลายหลายของสารเสพติด บางครังผูู้้ป่วยยังมีอาการง่วงนอน คิดชุ้า ไม่มีสมาธัิ
ประกอบกับสมาชุิกกลุ่มมีหลายชุ่วงอายุ ได้แก่ กลุ่มเด็กและวิัยรุ่นมีบุคลิกลักษณะไม่นิง หุนหันพลันแล่น
ชุ่วงความสนใจสันและเบียงเบนความสนใจได้ง่าย กลุ่มผูู้้ใหญ่ตอนปลายมีข่้อจำกัดทางสายตา การได้ยิน
การเข่ียนอ่าน ทำให้ผูู้้ป่วยมีความเบือหน่าย ไม่มีสมาธัิจดจ่ออย่างต่อเนืองกับกิจกรรมกลุ่ม และขาดความสนใจ
ในกิจกรรม การพัฒนาสือแอนิเมชุันเป็นประโยชุน์กับผูู้้สอนและผูู้้เรียนชุ่วยให้การเรียนการสอนในห้องเรียนเกิด
ความน่าสนใจ ทำให้ผูู้้เรียนเกิดการเรียนรู้ และประหยัดเวลาในการบรรยายชุ่วยให้เกิดการถ่ายทอดความคิด
ระหวิ่างการสอน ทำให้การสอนเป็นไปอย่างมีประสิทีธัิภาพ (ศัิวดล ภาภิรมย์, 2562)
คณะผูู้้วิิจัยคงเห็นถ่งความสำคัญในการพัฒนาสือทีีใชุ้เพือประกอบในโปรแกรมการบำบัด ตามคู่มือ
การบำบัดทางความคิดและพฤติกรรมในผูู้้ป่วยยาเสพติดทีีเข่้ารับการบำบัดรักษาในสถาบันบำบัดรักษา
และฟื้้นฟืู้ผูู้้ติดยาเสพติดแห่งชาติบรมราชุชุนนี โดยปัญหาทีีพบ คือ มีโปรแกรมการบำบัด แต่ยังไม่มีสือทีีใชุ้ ประกอบการสอน หรือทำกิจกรรมกลุ่ม วิิธัีในการทำกิจกรรม พยาบาลจะเป็นการพูดเกรินนำเข่้าสู่กิจกรรม
และทำกิจกรรมต่างๆ ด้วยการพูดคุย เล่า อธัิบาย ผูู้้วิิจัยเห็นวิ่าการใชุ้สือจะชุ่วยทำให้ผูู้้ป่วยมีความสนใจ เข่้าใจ
เรียนรู้ได้ดีข่่น ดังนันจ่งสร้างนวิัตกรรมโดยใชุ้สือแอนิเมชุันข่่น โดยสือ แอนิเมชุันเหล่านีมีความเข่้าใจง่าย
13