Page 7 - visie document begraafplaats 2024

7
Waardestelling
Een waardestelling is het onderdeel van een cultuurhistorisch onderzoek waarin
de monumentwaarde inzichtelijk wordt gemaakt en wordt beargumenteerd.
Onderstaande waardestelling is beknopt en niet afgerond. Het is een eerste aanzet.
Verder worden waarden geïdentificeerd die als kader dienen voor verdere ontwikkeling
waarbij rekening wordt gehouden met de waardestelling.
Ontwikkelvraag
Wat is de cultuurhistorische en sociale betekenis van de begraafplaats en welke
waarden vormen de basis voor ontwikkelingen en activiteiten die deze betekenis
kunnen versterken?
Verbondenheid met de bewoners
De stichting gelooft dat de begraafplaats deel uitmaakt van de gemeenschap van Ellecom
en de Steeg. Dat kan alleen als de begraafplaats leeft voor de bewoners, d.w.z. dat zij
inderdaad van betekenis is voor haar gemeenschap. Hieronder zullen die verschillende
aspecten van die mogelijke betekenis toelichten.
Geschiedenis10
De begraafplaats is gebouwd in 1874 onder architectuur van J. Brink Evers wie ook op
de begraafplaats begraven ligt. Na 1829 mocht er niet meer in de Nicolaaskerk begraven
worden en werd in 1860 de begraafplaats rond de kerk aan de Friedhof nog uitgebreid.
De begraafplaats rond de kerk werd in het jaar 1874 gesloten verklaard. Na 1869 mocht
er volgens nieuwe wetgeving niet meer rond de kerk worden begraven. Na de
toegestane 5 jaar respijt dacht men in Ellecom en de Steeg eerst uit te wijken naar
Dieren. Enkele notabelen hebben toen Graaf Bentinck van Middachten benaderd, maar
hadden geen succes. Toen Francois H.R.R. Baron Fagel van landgoed Avegoor wel een
stuk grond aanbood, kwam Graaf Bentinck alsnog over de brug en werd uiteindelijk voor
dit stuk grond gekozen11
.
Bovendien kreeg men tolvrije doortocht bij Avegoor en kon er een lijkwagen worden
aangeschaft. Aannemer Bloemendaal kreeg de opdracht tot het bouwen van een muur
om het kerkhof, het lijkenhuisje en het koetshuis.
Beschrijving begraafplaats
Aan de zuidwestzijde wordt de begraafplaats begrensd door een trapsgewijs
omhooglopende bakstenen muur (gemetseld in kruisverband en afgedekt door
ezelsruggen, en voorzien van knipvoegen). Aan de zijde van de spoorweg wordt de muur
afgesloten door een bakstenen kolom met een dekplaat. Links hiervan is in de muur een
10 Een grondig en uitgebreid artikel over de begraafplaats staat op de website van Dodenakkers:
https://www.dodenakkers.nl/gelderland/ellecom-bijzondere-begraafplaats-ellecom-en-de-steeg.html
11 Gelders Genootschap: Redengevende beschrijving van het gemeentelijk monument aan de
Zutphensestraatweg 1a