Page 3 - HS 1 Statistiek verzamelen van data
P. 3

Statistiek in de tweede graad



                                                                     Eén van de grondleggers van de (bio)statistiek is
                                                                     John  Graunt  (1620-1674), een welstellende
                                                                     handelaar in knopen, garens en ander klein
                                                                     huishoudmateriaal (haberdasher). Zijn interesses
                                                                     gingen echter een stuk verder dan het
                                                                     verzamelen van knopen.
                                                                     In 1662 schreef hij een verhandeling  “Natural
                                                                     and  Political  Observations  made  upon  the
                                                                     Bills  of Mortality“, waarin o.a. werd genoteerd
                                                                     hoeveel overlijdens er waren in de verschillende
                                                                     leeftijdscategorieën, met vermelding van de
                                                                     doodsoorzaak, de plaats en tijdstip van
                                                                     overlijden. Hieraan werden ook een aantal
                                                                     conclusies verbonden zoals: bij de geboorte is
                                                                     het aantal jongens groter dan het aantal meisjes,
                                                                     op huwbare leeftijd zijn beide aantallen gelijk,
                                                                     vrouwen leven langer dan mannen en dokters
                                                                     hebben dubbel zoveel vrouwelijke- als

                                                                     mannelijke patiënten.


                                                                     In 1693 kwam de astronoom Edmond Halley met
                                                                     een  levensverwachtingstabel  gebaseerd  op  de
                                                                     sterftecijfers van de Poolse stad Breslau.
                                                                     Deze gegevens werden gebruikt door firma’s die
                                                                     levensverzekeringen afsloten.





                                                                     De Belg Adolphe Quételet (1796-1874) kan
                                                                     doorgaan als één van de stichters van de
                                                                     moderne statistiek. Deze geniale franssprekende
                                                                     Gentenaar, zette de Belgische regering ertoe aan
                                                                     om in 1841 een Centrale Commissie voor de
                                                                     Statistiek op te richten. Deze commissie wilde
                                                                     onder andere weten hoe dat nou precies zat met
                                                                     “les langues utilisées en Belgique“.

                                                                     Een eerste systematische verwerking van       t
                                                                                                                   e
                                                                     gegevens, vindt men in zijn  werk uit 1835 “Sur
                                                                                                                   n
                                                                     l'homme et le développement de ses facultés.   .
                                                                     Essai d'une physique sociale“.                o  l
                                                                                                                   e
                                                                     Hierin introduceert hij het begrip  “l'homme    h
                                                                     moyen“,  de gemiddelde mens. In dit werk zoekt   t
                                                                                                                   a
                                                                     hij ook naar een mogelijk verband tussen de aard   m
                                                                     van een misdaad, het geslacht van de dader, de   .
                                                                     regio, de seizoensinvloeden en de socio-      w
                                                                     economische invloeden.                        w
                                                                                                                   w



               © 2021 Ivan De Winne                 ivan@mathelo.net                                        3
   1   2   3   4   5   6   7   8