Page 113 - Green Yellow Rainbow Kind Mental Health Poster

Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΟΥ ΓΗΛΟΦΟΥ

Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΗΛΟΦΟΥ Ο Ιερός Ναός του αγίου Δημητρίου Γηλόφου βρίσκεται
κτισμένος στο βορειοανατολικό τμήμα του χωρίου. Είναι λιθόκτιστη τρίκλιτη βασιλική με
δίριχτη στέγη. Εσωτερικά ο ναός είναι κατάγραφος με όμορφες τοιχογραφίες, οι οποίες
αγιογραφήθηκαν τό 1861 και διατηρούνται σε καλή κατάσταση από τον σπουδαίο ζωγράφο
της εποχής εκείνης Ζουρχλή ή Τζουρχλή ο οποίος καταγόταν από το χωριό Τζουρχλί το
σημερινό Άγιο Γεώργιο Γρεβενών. Ο αγιογραφικός διάκοσμος, με τά ζωηρά χρώματα, μας
παρουσιάζει μία πλούσια θεματολογία που επικεντρώνεται -εκτός από τά υπόλοιπα
τμήματα του Ναού- στην οροφή του, στην οποία σχηματίζονται σε κάθε κλίτος ξεχωριστά
μικροί θόλοι. Είναι αγιογραφημένος πιθανόν από Σαμαριναίους αγιογράφους. Τά κλίτη του
Ναού χωρίζονται με τοξοστοιχίες οι οποίες μεταξύ τους ενισχύονται με διακοσμημένους
ελκυστήρες. (ξυλοδεσιές). Πέραν του τοιχογραφικου διακόσμου διασώζονται τμήματα από
το παλαιό ξυλόγλυπτο τέμπλο. Λειτουργεί και ως κοιμητηριακός Ναός του χωριού. Τα
παραπάνω στοιχεία τα κατέγραψα από μια απαντητική επιστολή που εστάλη απο την Ιερά
Μητρόπολη Ελσσώνας ως απάντηση σε e-mail μου για πληροφορίες σχετικά με το
ναό.Ευχαριστώ πάρα πολύ την Γραμματεία της Μητρόπολης για τις πληροφορίες που μας
έδωσε. Όποιος επισκεφτεί το χωριό αξίζει να πάει στο ναό να δει τις καταπληκτικές
αγιογραφίες του που είναι οι μοναδικές στην περιοχή μας. Η ακριβής χρονολογία του ναού
είναι άγνωστη. Υπάρχει πάντως μια μαρμάρινη δυσδιάκριτη επιγραφή στην ανατολική
πλευρά του ναού προς το Άγιο βήμα η οποία αν μπορούσε να διαβαστεί με επιστημονικά
μέσα(με τη βοήθεια του άνθρακα-14 οι επιστήμονες βρίσκουν την ηλικία
αντικειμένων )ίσως φανέρωνε και την εποχή της ανέγερσης του ναού. Πάντως επειδή το
χωρίο κατοικήθηκε πολύ πιο πρίν ( περίπου το 1320 μ.Χ) θα πρέπει να χτίστηκε και
εκκλησία περίπου πρίν ή λίγο μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453. Η εκκλησία
μας γιορτάζει στις 26 Οκτωβρίου. Κάθε χρόνο πλήθος κόσμου από το χωρίο και τις γύρω
περιοχές και πολλές φορές παρουσία του σεβασμιότατου αρχιεπισκόπου Ελασσόνας
τελείται πανηγυρική θεία λειτουργία. Σας παρουσιάζουμε εδώ μερικές επιγραφές από το
ναό. 1877 Αυγούστου 30 Τζούκα. Κάνω ενθύμηση τόν καιρόν όνταςήλθα έγώ ό Δημάκηςπιδί
τοϋ Παπαναοτάση άπόχωριό Πετσοΰγγια κεημαν δάσκαλος εις χωρίον Τζούκας. σημειόνω
εκείνον τόν χρόνον όπου έδειχναν πολά σημεία τέρατα, εις τάς 16 τοϋ μηνός ' Ιανουαρίου
έχάθηκι ή σελήνη κε εις τάς 22 τοϋ μηνός Μαρτίου έχάθηκι ό ήλιος κέ εις τάς 25 τοϋ μηνός
Αυγούστου έχάθηκι ή σελήνη κέείς τάς 30 τοϋ μηνός Αυγούστου έκάηκι ή εκκλησία τής
Δισκάτης ό Μέγας Κωνσταντίνος. Εις εκείνον τόν Έσπερινόν έκάηκαν κε ακόμη δύο
εκκλησίες, κε άλλες τρεΤς έπεσαν εκκλησίες εκείνον τόν χρόνον έπερνούσαν ασκέρια πολλά
άπό 180.... Η ενθύμηση αυτή ήταν γραμμένη σε ένα, χαμένο πια, έντυπο μηναίο, μάλλον
του Αυγούστου, του ναού Άγιος Δημήτριος του Γηλόφου(277). Κάνει λόγο για την πυρκαγιά,
η οποία αποτέφρωσε στις 30.8.1877 τον παλιό ναό Άγιος Κων/ νος της Δεσκάτης. Ο
τελευταίος στίχος υπονοεί τις στρατιωτικές κινήσεις των Τούρκων λίγο πριν εκραγεί η
τελευταία θεσσαλική επανάσταση, το Φλεβάρη του 1878. 30.8.1877 1877 Αυγούστου λ.
Κάνω ένθύμισι τόν καιρό έγώ ό Δημάκης Παπαναοτάση πού έφυγα άπό χωρίον
Πετζούγγια(278) κε ήρθα εις χωριόν Τζούκας(279)με τόν ίδιον μισθόν. "Ελαβα 4
λουτζέκια(280) οτιάρι. 31. «ΚΥΡΙΕ ΚΥΡΙΕ ΕΠΙΒΛΕΨΟΝ ΕΞ ΟΤΡΑΝΟΥ ΚΑΙ ΕΙΔΕ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΕΨΕ
ΤΗΝ ΑΜΠΕΛΟΝ ΤΑΥΤΗΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΕ ΑΥΤΗΝ ΗΝ ΕΦΥΤΕΤΣΕΝ Η ΔΕΞΙΑ ΣΟΤ. ΕΓΩ ΕΙΜΙ ΤΟ
ΦΩΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Ο ΑΚΟΛΟΥΘΩΝ ΕΜΟΙ ΟΤ ΜΗ ΠΕΡΙΠΑΤΗΣΕΙ ΕΝ ΤΗ ΣΚΟΤΙΑ ΑΛΛΑ ΕΞΕΙ ΤΟ
ΦΩΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ 1861 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ». Ή επιγραφή αυτή είναι γραμμένη κυκλικά, γύρω από
τον Παντοκράτορα, στον κυρίως ναό, του Αγίου Δημητρίου Γηλόφου. θα ήταν περιττή, αν
δεν περιείχε στο τέλος, τη χρονολογική ένδειξη: «1861 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ». Η ένδειξη αυτή, μας