Page 119 - YÜZYILLIK İMZA

Y Ü Z Y I L L I K İ M Z A
135 136 137 12 Aralık 1950 Olağanüstü Genel Kurul toplantısında sermayenin 500 bin
lira daha artırılarak 1,5 milyon liraya yükseltilmesi kabul edilmişti.
Sigorta sektöründe artan rekabetle birlikte, Milli Reasürans ile sigorta şir-
ketleri arasında sesyon komisyonlarından dolayı yeni temaslar sağlanmıştı.
Milli Reasürans’ın kuruluşundan itibaren uygulanan komisyon oranları
yeniden gözden geçirilmek zorunda kalınmıştı. Sigorta Şirketleri Daire-i
Merkeziyesi, yangın sigortasında %20, nakliyede %17,5, teknede %15, kazada
%17,5 ve hayatta ilk yıl için %60 olarak belirlenen komisyon oranlarının
belirlendiği anlaşmanın çok eskiye dayandığını belirterek bunları yetersiz
bulmuş ve bu oranların uzun süredir sabit kalmasının mali zorluklara yol
açtığını belirterek Milli Reasürans’a başvuruda bulunmuştu. Bu başvuruya
istinaden, Daire-i Merkeziye tarafından Milli Reasürans’a yazılan tezkereye
Anadolu Sigorta dikkat çekici bir biçimde imza koymamıştı. Müdür Suphi
Bey, bunun nedenini şirketin Milli Reasürans, Ankara ve Anadolu’nun İş
Bankası camiasında yer alıyor olmasına bağlı olmadığını ve Daire-i Merke-
ziye’de gerçekleştirilen toplantıda, öncelikle sigorta şirketlerinin arasında
istihsal komisyon oranlarının belirlenmesi, prodüktörlük ve iş kapma
alışkanlıklarının sona erdirilmesi, gayrimeşru rekabetin önlenmesi gibi
sorunların çözülmesi gerektiğini, bunun ardından Milli Reasürans ile temas
kurulmasının daha uygun olacağını ifade etmişti.135
Milli Reasürans, gelen talepler doğrultusunda komisyon oranlarında bir dizi
güncelleme yapmış, yangın branşındaki komisyon oranı %20’den %27,5’e,
nakliye, tekne ve emtia sigortalarındaki oran %17,5’ten %25’e, kazada %17,5’ten
%22,5’e ve hayat sigortasında da %60’tan %80’e yükseltmişti.136 Bu düzenleme,
sektördeki tüm şirketlere üç aylık ödeme vadeleri üzerinden uygulanmıştır.
Milli Reasürans’ın komisyon artışı kararı, sigorta sektörünü kontrol altında
tutarak döviz çıkışını engellemeyi amaçlamaktaydı. Ancak zamanla kuruluşun
varlığı tartışmalı hale gelmiş ve sigorta şirketleri, bu düzenlemenin yalnızca
Milli Reasürans’a gelir sağladığını ileri sürerken, yabancı şirket yöneticileri
ise bu kuruma farklı bir perspektiften yaklaşmışlardı. Milli Reasürans’ın
kuruluş sürecinde büyük bir güvensizlik yarattığını kabul eden yabancı
yöneticiler, zamanla Türk sigorta piyasasının mükemmel bir düzenleyici ve
faydalı bir kurum olarak kendisini kanıtladığını ifade etmişlerdi.137
1950 senesinde, Anadolu Sigorta’nın üretimi istenildiği gibi gerçekleş-
memiş, buna yılın ilk aylarındaki piyasa darlığının sebep olduğu görüşü
hâkim olmuştu. Bu durum, diğer tüm sigorta şirketlerini etkilemiş, sadece
Marshall Planı’nın Etibank’a tahsis edilmiş olması nedeniyle bu bankanın
bütün ticaret sigortalarını yapan Ankara Sigorta ve yine aynı durumdaki
Sümerbank’ın sevkiyatını sigortalamasından dolayı Güven Sigorta şirketleri
krizden etkilenmemişlerdi. Aynı yılın mayıs ayında Tutum Bankası, İnan
Sigorta adında yeni bir sigorta şirketi kurarak sektöre katılmıştı. İnan
Sigorta’nın İdare Meclisi Başkanı olarak eski Yönetim Kurulu Başkanı
Adnan Taşpınar atanmış; aynı zamanda Anadolu Sigorta’nın Hayat Servisi
Şefi Adil Üçer de bu sigorta şirketine geçmişti.
Şirketin yöneticilerinden Zeki Kadirbeyoğlu, Ankara’da Ziraat Bankası İdare
Meclisi üyeleri ile yaptığı görüşmeler neticesinde, bankanın taşra şubelerinin
Anadolu Sigorta İdare Meclisi Toplantı Tutanağı, 10.5.1950.
La Reassurance, Haziran-Temmuz 1950, No. 390-391.
La Reassurance, Fonciere-Yangın’ın Yabancı Ülkeler Genel Müfettişi J. Comple-Cailoux, Ağustos-Eylül 1949, s. 159.
1 1 7