Page 24 - MAKSİMUM BİZ | MAYIS 2013

Bir Usta Bin Usta’nın 2013 yılı programı belli oldu...
2010 yılı itibariyle başlattığımız sosyal sorumluluk projemiz Bir Usta Bin Usta’nın 2013 yılı programı kapsamında, kursların verileceği iller ve meslekler belirlendi. Projemiz 4. senesinde Manisa’da Gördes Dokumacılığı, Kahramanmaraş’ta Ahşap Oymacılığı, Tekirdağ’da Karacakılavuz El Dokumacılığı, Mersin’de Namrun İğne Oyacılığı ve Rize’de Sepetçilik ile devam ediyor.
Kurs mesleklerimiz hakkında detaylı bilgiyi aşağıda bulabilirsiniz.
Manisa – Gördes Dokumacılığı
Gördes ilçesinin dokumacılık tarihinde önemli bir yeri vardır. Yüksek, ormanlık bir alana kurulmuş olan Gördes ilçesi, Türklerin halı dokumacılığında kullandığı “Çift Düğüm” adı verilen ilmek tipinin dünya literatürüne “Gördes Düğümü ” adı ile geçmesini sağlayacak kadar önemli bir halıcılık merkezidir.
17. yüzyıldan itibaren yayılmaya başlayan Gördes halılarının dm2 ‘deki düğüm sıklığı 40x50, 50x50 gibi yüksek sayıdadır. Atkı ve çözgüleri yün ve hav yükseklikleri 2 cm olan bu halılarda ilmek ipleri doğal boyalarla boyanmıştır. Hakim renkler kırmızı, mavi, kahverengi ve beyazdır. Buna karşın Barok etkili 19. yy Gördes halılarında kırmızı, turuncu, sarı, yeşil ve mavi gibi renkler kullanılır.
Gördes’in çift mihraplı halıları ile göbekli halıları seccadeler dışında ayrı bir grup oluştururlar. Kız Gördes halıları çift mihraplıdır. İç kısım koyu renkli beneklerle doldurulmuş, ortaya küçük bir göbek deseni yerleştirilmiştir. Göbekli Gördes halılarında da yine çift yönlü bir mihrap vardır.
Orta kısmında etrafı çiçeklerle bezeli bir göbek yerleştirilip köşelere ibrik motifleri konulur. Bu iki halı tipinde de çift yönlü mihrapların üst kısımlarında dikdörtgen birer çerçeve yer alır ve bunların içlerine stilize ejder figürleri veya çiçekler işlenir.
Kahramanmaraş – Ahşap Oymacılığı
Maden, taş, ağaç gibi maddelerin yüzeylerini özel araç ve gereçlerle oyarak veya delerek önceden tasarlanan motif ve cisimleri işleme sanatı olan “Oymacılık”; geleneksel Türk el sanatlarında önemli bir yer tutmaktadır. Yüzyıllardır bozulmayan estetik ve el emeği geleneği olan ahşap oymacılık sanatı, günümüzde hazır üretim ve ucuz maliyetli ürünlerin tercih edilmesiyle yavaş yavaş yok olmaktadır.
Ahşap oymacılığının en önemli unsurlarından biri ceviz ağacının kullanılmasıdır. Bu eşsiz sanatı yaşatmaya çalışan birkaç ilden biri olan Kahramanmaraş’ta iklim koşullarının uygunluğu, yaylaların, akarsuların bol olması ceviz ağaçlarının kolay yetişmesini sağlamaktadır. Bu nedenle Kahramanmaraş’ta el oymacılığı sanatı yüzyıllardır süre gelmekte ve oldukça gelişmiştir.
Ahşap oyma için seçilen uygun ağaçlar 2 cm kalınlığında istenilen genişlik ve boyda tahta haline getirilerek uzun bir süre tabii şartlarda kurutulmaktadır. Kuruyan tahtalar yan yana yapıştırılır, istenilen ölçüde çatılır. Çatma işlemi dişli birleştirme veya zıvana geçme tekniği ile yapılmaktadır. Genellikle de “boncuk” diye adlandırılan glufen tutkalı kullanılır. Şablon halinde hazır bulunan oyma motifi, kaba temizliği yapılmış iş resminin üzerine çizilir, çeşitli ağız yapısına sahip iskarpelalarla (düz, oluklu, kuşdili, tırmak) oyulur. İskarpelaların ağaç olan sapı ezilmesin diye tokmak kullanılır. Temizlenen oymalar arasındaki boşluk, kumlama zımbası ile zımbalanır ve oymanın zengin görünmesi sağlanır. Son olarak cila veya vernik sürülür.
Bu değerli el sanatı; ceviz ağacının önceleri olduğu kadar bulunmaması ve başka şehirlerden temin edilmesi, şehir merkezlerinde atölyeler için uygun alanların olmaması, çırak bulunamaması ve talebin azalması gibi nedenlerden Kahramanmaraş’ta ahşap oymacılık sanatı önemini yitirmektedir.