Page 43 - MAKSİMUM BİZ | YAZ 2010

s›nda hayrete düflmemek mümkün de¤il. fiehrin alt› adeta bir köstebek yuvas› gibi kusursuzca ifllenmifl ve bir flehir de yer alt›nda infla edilmifl. Elektronik tabela- lar sayesinde gidece¤imiz yöndeki trenin kaç dakika sonra burada olaca¤›n› görebiliyor, bilet sat›n al›rken otomat›n ekran›ndaki yabanc› dil seçene¤ini t›klayarak Türkçe bilet sat›n alabiliyoruz. Ancak Avrupa’n›n en ekonomik metropollerinden biri olan flehirde, ulafl›m›n biraz pahal› oldu¤u söylenebilir.
Berlin’in yak›n dünya tarihinde isminin s›kl›kla geçmesini sa¤layan Berlin Duvar› “nam-› di¤er utanç duvar›”n›n kal›nt›lar› flehrin baz› yerlerinde turistik ob- je olarak b›rak›lm›fl. Duvardan bahsetmiflken, bu nok- tada flehrin geçmifli hakk›nda bilgi sahibi olmak gere- kiyor, çünkü flehrin geçmiflini k›saca bilmeden, bugün geldi¤i nokta hakk›nda etrafl›ca bilgi sahibi olmak mümkün de¤il. Almanya ulusal birli¤ini ancak 1871’de sa¤layabiliyor. Ülkeye hükmedecek olan ve rezidans› Berlin’de olan Hohenzollern Hanedan›’n›n etkisiyle Berlin baflkent olarak belirleniyor. 1850’de 428.000 olan flehir nüfusu, 1905’te 2 milyon, 1920’de 3,8 milyo- na ulaflacak, flehir geliflimini tamamlayarak, sosyal ve kültürel aç›dan da Avrupa’n›n zirvesine ç›kacakt›. Öyle ki, tiyatro say›s› 5.000’e ulaflacak, B. Brecht ve M. Re- inhardt gibi yazarlar bu flehirden yetiflecek, UFA Film Stüdyolar›nda dünya klasikleri ç›kar›lacak, bilimde A. Einstein, C. Bosch, W. Heisenberg Nobel ödülüne ko- flacak. Yine M. Gropius gibi dünyaca ünlenecek mimar- lar bu flehri dizayn edecekti. 1930 dünya ekonomik buhran›n da etkisiyle 1933-45 aras› seçimle iktidara gelen Nasyonel Sosyalist hükümetin idaresine giren ve Almanya’n›n II. Dünya Savafl›’n› kaybetmesiyle 1945 y›- l›nda bir harabeye dönen flehir, iflgal kuvvetleri taraf›n- dan ele geçiriliyor ve 4 parçaya ayr›l›yor. Rus, Ameri-
kan, ‹ngiliz ve Frans›z iflgal bölgeleri, bu devletlerin 1949 y›l›na kadar süren toplant›larda yap›lan pazarl›k- lar› sonucunda 3 devletin (ABD, Fransa, ‹ngiltere) an- laflmas› ve Rusya’n›n anlaflmamas› fleklinde sonuçla- n›yor. Bu sebepten bu 3 iflgal bölgesi birlefltiriliyor. fiehrin do¤u k›sm› ve bat› k›sm› olmak üzere 2 ayr› yö- netim bölgesi meydana gelmifl oluyordu. Bu durum Berlin’in yaklafl›k 50 y›l boyunca ABD ve Rusya aras›n- daki so¤uk savafl›n tiyatro sahnesi olmas›na sebep ola- cak ve bu sahnenin fonunu da, flehrin içindeki di¤er yö- netim bölgesine s›n›r ihlallerini engelleyemeyen Rusya güdümlü Do¤u Alman idarenin 1961 y›l›nda infla etti¤i duvar oluflturacakt›.
fiehrin 13. yy’da bu topraklarda yani Spree neh- rinin k›y›s›nda yaflamas›na izin verilmifl Yahudilere ait bir köy ve nehrin karfl› k›y›s›ndaki Almanlara ait köyün 1307 y›l›nda birleflmesinden meydana geldi¤i göz önünde bulundurulursa, ilk kuruldu¤undan bu yana her zaman uluslararas› bir yap›s›n›n oldu¤u söylenebi- lir. Öyle ki, bugün de flehirde resmi kay›tlara göre 185 civar›nda ülkeden %10’un üzerinde yabanc› ülke vatan- dafllar› yafl›yor. Bu rakama Alman vatandafll›¤›na geç-
41