Page 68 - BODRUMDERGI | ŞUBAT 2022

HALK SAĞLIĞI
Dr. Öğr. Üyesi Turhan ŞALVA
Halk Sağlığı Uzmanı
En zor yetişen, en fazla deneyim, en fazla özveri ile çalışmayı gerektiren sağlık sektörü mensupları, hak ettikleri toplumsal saygıyı ne yazık ki yaşayamıyorlar. Artık internet çağındayız. Herkes her türlü bilgiye ulaşabiliyor ancak bilgiyi önemli kılan meslek mensubunun değerlendirmesidir. İnternet sayesinde insanlar sağlık konusunda fikir sahibi olabilir ama hekimlik bir sanattır. O sanatı da tıp eğitimi almış bir hekim uygulayabilir. Saygı duymak, güvenmek ve hekimden azami düzeyde yararlanmak en doğru yol olacaktır.
Sağlıkta Şiddet
Şiddet, yaşamın ve toplumun farklı bölümlerinde birçok şekilde karşımıza çıkıyor. Kadına yönelik şiddet, çocuklara uygulanan şiddet, işyerlerinde psikolojik şiddet, sosyal medya şiddeti, sporda şiddet... Bu şiddet türleri sadece ülkemize özgü değil. Gelişmiş ülkelerde, eğitim düzeyi yüksek toplumlarda bile toplumsal şiddet türleri sık görülebiliyor. Bir yandan bazı şiddet türleri ile mücadele edilirken bir yandan da yeni şiddet türleri giderek yaygınlaşıyor. Özellikle, özveri ile işlerini yapmak için kamu hizmeti vermeye çalışan; sağlık, hukuk ve eğitim mensupları gibi kesimlere yönelik şiddet eylemleri giderek artan bir yoğunlukla gündemi meşgul ediyor.
2021'de 316 sağlık çalışanı şiddet kurbanı oldu
Sağlıkta Şiddet Raporu’na göre 2021 yılında sağlık çalışanlarına yönelik 190
saldırı gerçekleştirilirken, 364 saldırganın gerçekleştirdiği olaylarda, 316 sağlık çalışanı şiddet kurbanı oldu. Şiddet uygulayanların ezici çoğunluğu, hasta ya da hasta yakınlarından oluştu. Sağlık birimlerinde ya da saha çalışmalarında, fiziki şiddetten sözlü saldırıya, tehdit içerikli saldırılardan tacize kadar şiddetin her türüne rastlamak mümkün. Bıçaktan silaha, sandalyeden testereye, oraktan kolonya şişesine, akla gelebilecek her şey şiddet aracı olarak kullanılabilmektedir.
Yıl boyunca yaşanan olaylarda şiddetin adresi çoğu zaman hastaneler, özellikle de acil servisler oldu. 190 şiddet olayının 146'sı buralarda yaşandı. Öte yandan 13 olay aile sağlığı merkezlerinde, 31 olay ise saha çalışmaları esnasında meydana geldi. 2021 yılında 92 doktor ve 59 hemşire şiddet olaylarının mağduru oldu. Mağdurların, 50 güvenlik görevlisi, 46 112 çalışanı ve 69 da diğer sağlık çalışanı şeklinde sıralandığını görüyoruz. Geçtiğimiz yıl 124 saldırgan hakkında herhangi bir işlem yapılmazken, 135 saldırgan gözaltına alınıp serbest bırakıldı. Sadece 41 saldırgan tutuklanırken, 3 saldırgana ise para cezası verildi. Yeni yılın ilk 20 gününde tanık olduğumuz şiddet haberleri, 2022’nin çok daha kötü geçeceğine işaret ediyor.
Şiddetin nedenleri
Bir sağlık kurumunda; hekim, hemşire ya da güvenlik görevlisine yönelik saldırıların yaşanmadığı gün göremiyoruz artık. Özellikle yoğun bir salgın hastalık döneminde hizmetlerine en fazla ihtiyacımız olan sağlık sektörü mensuplarına yönelik şiddeti anlamak mümkün değil. Anlamaya çalışmak için belki de sağlık sektörü çalışanlarına yönelik şiddetin nedenlerine bakmak gerekir. Sağlık çalışanları ile hasta ve hasta yakınları arasında birçok nedenden dolayı şiddet yaşanmaktadır. Şiddetin kaynağı sağlık çalışanları olabileceği gibi hasta ve yakını da olabilmektedir. Dağ ve Baysal 2017, Türkan 2013, Akça 2014 yıllarında yaptıkları çalışmalarla sağlıkta şiddet nedenlerini şöyle açıklamışlar:
o Sağlık hizmeti veren kurumların altyapı ve donanım eksikliği
o Uzun kuyrukların oluşması, randevuların gecikmesi, boş yatak bulunamaması
o Hasta konfor ve güvenliğinin sağlanamaması
o Personel ve hastane yönetiminde kriz yönetimi politikası eksikliği
o Hastaların aşırı panik olmaları
o Medyadaki haberlerin sağlık çalışanlarının itibarını zedelemesi
o Örgüt eğitim yetersizliği
o Iletişim eksiklikleri
o Tedavi sürecinin beklendiği şekilde gitmemesi
66