Page 17 - İSGLIFE | ŞUBAT 2018

Türk Mühendis ve Mimarlar O- daları Birliği ile Türk Tabipler Bir- liği’nin, Nisan 2016’da yayınladığı “Soma Maden Faciası İnceleme Ra- poru”nun sonuç bölümünde facia- nın nedenleri şu şekilde anlatılıyor:
“Heyetin tespitlerine göre, facia- nın nedeni yeraltı maden ocağında- ki kömür yangınıdır. Olayın meyda- na geldiği Soma havzasında yakla- şık 100 yıldır üretim yapılmaktadır. Havzadaki linyitlerin bu bölümünde kendiliğinden ısınmaya ve yanmaya müsait olduğu onlarca bilimsel ma- kale ile tespit edilmiş ve çözüm ö- nerileri paylaşılmıştır. Ayrıca hav- zada defalarca bu tür yangın olayla- rı meydana gelmiş ve üretim sekte- ye uğramıştır.
Ocak yangınının; eski imalat pa- nolarında bırakılan kömürlerin ok- sijenle temas etmesi sonucu içten içe yandığı, yarım yanma sonucu karbonmonoksit gazının biriktiği, bu yanma olayının zamana bağlı o- larak artarak devam ettiği düşünül- mektedir.
Kömürün bünyesinde bulunan metan gazının da yanmasıyla eski i- malat içindeki yangının daha hızlan- dığı, yüksek sıcaklık ve basınç altın- da biriken zehirli ve zararlı gazların, zayıflatılmış olan zondan, açık alev- le ve basınçlı bir şekilde ana galeri- ye aniden boşaldığı düşünülmekte- dir. Boşalan kızgın malzeme; galeri- deki lastik bantı, demir tahkimat a- ralarındaki ahşap elemanları (fırça, kama), sert plastik olan basınçlı ha- va borularını tutuşturmuştur.
Eski imalattan boşalan gaz ile ga- leride meydana gelen yangın sonu- cu oluşan duman ve zehirli gaz birle- şerek belli bir basınçla ve hızla kısa bir sürede tüm çalışma alanlarına yayıl- mış, ocağın değişik kısımlarında çalı- şan işçileri etkileyerek ölümlere, ya- ralanmalara neden olmuştur.
Bu özellikteki kömür damarların- da çok özel önlemler alınarak üretim yapılması gerekirken pek çok ciddi hata yapılmış ve gerekli önlemler alınmamıştır. Bu ocakta yaşanan facianın önceden öngörülebileceği,
önlenebileceği ve gerekli önlem- lerin alınabileceği anlaşılmaktadır. Ancak sistemsel hatalar ve uygula- malar ile facia yaşanmıştır. Ocağın planlanmasından üretim yöntemi- ne, havalandırmasından acil eylem planına, denetimden eğitime kadar tüm alanlarda ciddi noksanlıklar gö- rülmektedir.
Ayrıca üretim zorlamasının da faciada ciddi etkisi bulunmakta- dır. TKİ ile yüklenici firma arasında yapılan sözleşmede; ocaktan ya- pılacak tuvönan üretimin, proje- sine uygun şekilde 1,5 milyon ton olacağı, ancak yüklenicinin isterse bundan daha büyük miktarlarda üretim yapabileceği belirtilmiştir. Ancak, devir işleminden sonra yük- lenici Soma Kömür AŞ. üretimi hız- la arttırmış ve 2009 yılında 230 bin ton olan üretim 10 kattan fazla art- tırılarak 2010 yılında 2,6 milyon tona yükseltilmiştir.
Üretimdeki hızlı artış, daha son- raki yıllarda da devam etmiş ve 2012 yılında 3,8 milyon ton düzeyine ka-
Ülkemizde ortalama her gün 172 iş kazası meydana
gelmekte, iş kazaları nedeniyle her gün 4 işçi hayatını kaybetmekte ve 6 işçi sürekli iş göremez hale gelmektedir.
ISGLife 17
Dosya