Page 11 - MAKSİMUM BİZ | YAZ 2011

boyal›yd›. Bu an›t bile Karagöz’ün Bursal› oldu¤unu an- latmaya yetiyor. Bizden öncekiler bunu böyle düflün- dükleri, kabullendikleri ve sahip ç›kt›klar› için bu an›t› yapm›fllar. Koza Han’›n içinde ipekçi Sait Ete, babam iflyerine Karagöz ad›n› al›nca, bir gün o anlatm›flt›. 1934–35 y›llar›nda yukar›da anlatt›¤›m, Bursa’da Kara- göz An›t›’n› yapt›rmak için bir komite kurulmufl. fiimdi- ki an›t 1981 y›l›nda belediyemizin iste¤iyle Uluda¤ Üni- versitesi’nden Gönül Ak›nc› taraf›ndan yeniden sera- mik olarak yap›ld›. Karagöz Müzesi ile bir bütünlük oluflturuyor.
Tasvir nedir? Yap›m süreci ile ilgili k›saca bilgi vere- bilir misiniz?
Tasvirin eski ad› “suret”, flimdiki ad› “flekil”dir. fieffaf halde tabaklanm›fl deve veya dana derisine kal›p üze- rinden çizim yap›l›r, boyan›r, kesilir. Gövde, bafl, kol, bacak, eklem yerlerinden katküt, balmumlu ip, misina ile deriden kesilen dü¤meler dikilir. Dü¤menin ortas›- na oynat›m sopas› için delik aç›l›r. Art›k tasvir oynat›ma haz›r demektir. Kurslarda önce karton, sonra PVC, en son olarak da deri üzerine tasvir haz›rlat›yoruz. Kara- göz oynat›m›na dair örnekler veriyoruz.
Son olarak projemiz hakk›nda görüfllerinizi alabilir miyiz?
1994 y›l›nda kendi imkanlar›m›zla Karagöz ç›rakl›k se- minerlerine bafllad›k. Daha çok oynatma üzerine idi. Kendi çabalar›m›zla 3-4 kez yapabildik. Ekim 2009’da Kültür Bakanl›¤›’ndan gelen yaz›l› davet üzerine proje- nize dahil olduk. Anadolu Sigorta‘n›n böyle bir projeyi düflünmesi, hayata geçirmesi çok önemli. Anadolu Si- gorta’ya katk›lar›ndan dolay› çok teflekkür ederim.
9
Karagöz&Hacivat
Rivayete göre, Sultan Orhan döneminde, Bur- sa’daki bir cami inflaat›nda çal›flan demirci ustas› Kambur Bali Çelebi (Karagöz) ile duvarc› ustas› Halil Hac› ‹vaz (Hacivat) aras›nda geçen nükteli konuflmalar› dinlemek isteyen iflçiler, ifli gücü b›- rak›p onlar›n etraf›nda toplan›r.
‹flçilerin bu davran›fl› yüzünden, inflaat yavafl iler- ler. Bu durumu ö¤renen padiflah, her ikisini de idam ettirir. (Bir baflka rivayete göre ise Karagöz idam edilir, ancak Hacivat hacca giderken yolda ölür.)
Daha sonra yapt›¤›ndan çok piflman olan padiflah› teselli etmek isteyen fieyh Küflteri, bafl›ndan be- yaz sar›¤›n› ç›kar›p gerer ve arkas›na bir ›fl›k ya- karak aya¤›ndan ç›kard›¤› çar›klar› ile de Karagöz ve Hacivat’›n tasvirlerini canland›r›p, nükteli ko- nuflmalar›n› tekrar eder. O tarihten sonra da, Ka- ragöz oyunlar› de¤iflik mekanlarda oynan›r hale gelir.