Page 144 - BA CHUA MO
P. 144
142 | BÀ CHÚA MÕ - HUYỀN TÍCH VÀ ƯỚC VỌNG
(1562-1592) ghi chép về việc các hoàng thân quốc thích
của Vương Triều Mạc và nhân dân thập phương công đức
trùng tu tôn tạo lại chốn “Già lam - tiếng Phạn: सँघाराम
Saṃgharāma) đề cập đến một “ngôi đền” hoặc “tu viện”
từ thời Trần Quỳnh Trân Công chúa và ngôi đền thiêng,
đền Mõ. Ở Du Lễ, chùa Trúc Am cũng còn bảo lưu được
tấm bia đá “Trúc Am tự bi”, tạo ở niên hiệu Đoan Thái thứ
4 (1588) thuộc đời Vua Mạc Mậu Hợp cũng có ghi chép
chùa được trùng tu, tôn tạo ở thời kỳ này. Các văn bia này
đều khẳng định những xã thuộc tổng Nghi Dương đều là
những vùng đất thắng địa ở Dương Kinh.
Thời Hậu Lê, trong các thế kỷ XVII, XVIII, đất nước
vẫn rơi vào cảnh rối ren khi nội chiến giữa các thế lực phong
kiến thời kỳ này như Lê - Mạc, Trịnh - Nguyễn xảy ra liên
miên. Trong khói lửa của các cuộc nội chiến, vùng đất Nghi
Dương lại thêm một lần bị tàn phá và đền, chùa Mõ cũng
không tránh khỏi việc lâm vào cảnh hoang tàn. Nhưng khi
bình yên trở lại, các công trình tôn giáo tín ngưỡng có một
thời gian tồn tại từ nhiều thế kỷ trước và đã thấm sâu vào
đời sống văn hoá tinh thần lại tiếp tục được người dân Nghi
Dương trung hưng trở lại bởi vai trò không thể thiếu của
nó trong cộng đồng làng xã. Đền Mõ lại được trùng tu sừng
sững mọc lên, nguy nga hơn, tráng lệ hơn thể hiện sự tôn