Page 61 - metallurgy
P. 61
اشعه ی xوکاربرد آن در مهندسی مواد :
مشخاات اشعه : X
این اشعه از امواج الک یتومغناطیس به حساب می آید .طول موج پای یی و نامر یی از مهم یتین ویژیگ
های این امواج است .
به طورکلی این اشعه دارای طول موج 0/5تا 5آنگس یتوم می باشد و به دو دسته تقسیم بندی می
گردد:
-1اشعه ی xنرم :این اشعه دارای 2/5 – 5 A°است .
-2اشعه ی xسخت :این اشعه دارای 0/5 – 2/5 A°است .
در مورد فلزات ،اشعه ی xسخت کاربرد دارد و اشعه ی xنرم ،نهایت ًا می تواند در مصارف
بیولوژیکی کاربرد داشته باشد .
هرچه طول موج کم یت باشد ،انرژی امواج بالاتر بوده و باعث قدرت نفوذ بالاتر می گردد .
تولید اشعه ی : x
جهت تولید اشعه ی xاز لامپ اشعه ی xاستفاده می کنندکه محفظه ای با خلأ نسین می باشد .
هر لامپ دارای قطعه ای به نام کاتد است که وظیفه ی آن ساطع کردن الک یتون می باشد .
زما یی که این الک یتون ها آزاد می شوند ،درون محفظه که اختلاف ولتاژ در مقیاس کیلوولت () Kv
در آن وجود دارد ،شتاب گرفته و به ماده ای به نام آند ( هدف ) برخورد می کند و هنگام برخورد
باعث جداشدن الک یتون از لایه های اتمی آند می شوند .هنگامی که این الک یتون ها از لایه های
الک یتو یی آند جدا شده اند ،جای آن ها باید توسط الک یتون در لایه های دیگر پر شود و این الک یتون ها
ب یی لایه های متفاوت سبب ایجاد اشعه ی xمی شود .
م یتان تأثت آند و ولتاژ مصر یف برروی انرژی اشعه بسیار بیش یت ازکاتد است .
تنگس ی یی یکی از به یتین مواد فلزی مورد استفاده برای کاتد است .
به عنوان کاتد از عناضی استفاده می وشد که دماهای بالاتری را تحمل کند ؛ زیرا هر چه
م یتان دمای کاتد بیش یت شود ،الک یتون های بیش یتی ساطع می شود .در اصطلاح به این ساطع شدن
ترمویونیک گفته می شود .
اشعه ی xدر متالورژی برای XRFو XRDکاربرد دارد .
61
