Page 104 - metallurgy
P. 104

‫انواع فازها در آلیاژ ها ‪:‬‬

               ‫آلیاژها بر اساس تعداد فاز های موجود در آن ها به دو دسته ی همگن و مخلوط تقسیم بندی می‬
               ‫شوند ‪ .‬آلیاژ ها همگن ‪ ،‬آلیاژ های با یک فاز هستند که خود به دو گروه محلول جامد و فاز میا یی‬

               ‫تقسیم می شود ‪ .‬آلیاژ های که دارای چندین فاز هستند آلیاژ های مخلوط نامیده می شود که ترکیین از‬
                                                             ‫محلول جامد ‪ ،‬فاز میا یی و فاز خال به شمار می رود ‪.‬‬

               ‫از مخلوط کردن دو یا چند فلز در حالت های مختلف رشایط گوناگو یی ایجاد می گردد ‪ .‬در حالت‬
               ‫بخار فلزات مختلف به طورکامل با هم مخلوط شده و اتم ها کامل ًا در هم رفته و امکان تشخی آن‬
               ‫ها از هم نیست و اصطلاح ًا حل می شوند‪ .‬در حالت مذاب فلزات مختلف ممکن است به طورکامل یا‬

                  ‫جز یی در یکدیگر حل شوند‪ .‬در حالت جامد‪ ،‬انحلال کامل‪ ،‬انحلال جز یی و عدم انحلال وجود دارد‪.‬‬

                                                                                ‫نحوه انحلا در حالت جامد‪:‬‬

                                                                ‫این انحلال به سه دسته تقسیم بندی می شود ‪:‬‬
                                                                               ‫‪ -1‬فاز محلول جامد ب یی نش یی‬
                                                                                ‫‪ -2‬فاز محلول جامد جانش یی‬

                                                                                          ‫‪ -3‬فاز های ترکیین‬
                                           ‫ممکن است عنصری به صورت عنصر آلیاژی یا عنصر ناخالض باشد‪.‬‬
               ‫این دو از نظر توزی ع در شبکه کریستالی می توانندکامل ًا یکسان باشند‪ ،‬به طور مثال هر دو می توانند‬

                                                                                      ‫ب یی نش یی یا جانش یی باشند‪.‬‬
               ‫با این تفاوت که عناض ناخالض سهوًا به آلیاژ وارد شده و خواص را مناسب تر می کند اما عنصر‬

                                                                                                           ‫آلیاژی‬
                                       ‫عمدًا به آلیاژ اضافه شده و موجبات بهبود خواص مختلف را فراهم می سازد‪.‬‬

               ‫( عنصر ناخالض ) ‪ « Al + Fe‬آهن در آلومینیوم » ‪( /‬عنصر آلیاژی ) ‪ « Cu + Ni‬نیکل در مس »‬
                                                                            ‫‪ -1‬فاز محلو جامد ب ر یی نسش ر یی ‪:‬‬

               ‫محلول جامد به این علت گفته می شود که عنصر آلیاژی (عنصر حل شونده) و حلال به راح ین‬

                                               ‫قابل تشخی از یکدیگر توسط روش های معمولی و ساده نیستند ‪.‬‬
               ‫در محلول جامد ب یی نش یی اتم های عنصر حل شونده در فضا های خالی ب یی اتم های شبکه حلال‬

                                                        ‫قرار می گتد‪ .‬مانند اتم های کربن در ب یی اتم های آهن ( ‪) α‬‬
               ‫رشط اینکه اتم حل شونده بتواند در فضاهای خالی قرار گتد این است که شعاع آن باید با‬
              ‫فضاهای خالی همخوا یی داشته یا از آن کوچک یت باشد ‪ .‬اساس ًا عناض ‪ N ، B ، H ، C‬هستند که ب یی‬

                                                                                                 ‫نش یی می شوند ‪.‬‬

                                                     ‫‪110044‬‬

‫‪https://t.me/material‬‬
   99   100   101   102   103   104   105   106   107   108   109